Kuşların Beslenmesi


 

 indir

 

 

 

KUŞLARIN BESLENMESİ: YEM DEĞİŞİKLİĞİ, SAĞLIKLI BESLENME PROGRAMINA GEÇİŞ

 

 

Dr. Kaya DEMİRÖZÜ

Kanatlı Sağ‎ً‎lığı ve Hastalı‎kları‎ Uzman‎ı

(Drk.demirozu@yahoo.com.tr)

 

 

 

 

Bilindiği üzere kuşların sağlıklı ve aktif olamaları için dengeli, sağlıklı gıdalarla beslenmeleri gerekir. Peki, sağlıklı beslenme ne demektir? Özel-likle papağangilerde tohum temelli diyetten güvenilir, dengeli, sağlıklı iyi formüle edilmiş ticari bir yeme geçişte biraz zaman ve sabıra ihtiyac var-dır. Ama çabaya değer ve yararlı olacaktır. Kuş daha aktif, mutlu ve daha sağlıklı olduğu zamanla görülecektir.

Papağangillerde sağlıklı bir diyet; sebze, yeşillik, meyve ve protein içeren taze gıdalardır. Pelet gibi formüle diyetler besin çeşitliği ve kullanım acısından rahatlıktır.  Ancak her şeyin bittiği anlamına gelmemelidir. Vita-min, mineral, amino asit gereksinmeleri için taze gıdanın yerini hiçbir şey alamaz.

 

 Hekimle işbirliği

 

Belki hekimin tavsiyesi üzerine kuşun diyeti değişiyor ya da belki bir formüle diyete dönüştürmeğe sahibi karar verdi. Eğer öyleyse, hekimin sağlıklı diyet değişimin yararına emin olmak için kuşu incelemesi gerekir. Ayrıca özel türler için özel bir diyeti belirlemede mutlak hekimle sıkı bir iş-birliği gerekmektedir. Kuş kilolu ise, hekim optimal ağırlık ne olması ge-rektiğini belirtecektir.

 

Hayvana uygun diyetin tespiti

 

Formüle ticari yemler; pelet, pelet kırığı veya nuget (külçe) şeklinde üretilmektedirler. Her kuş türü için yemler farklıdır. Bu yüzden kuş için uy-gun olanı seçmelidir. Amerikan papağanları(macaw, ara) ve Altın paraket (Altın Kanure, Guaroba guarouba) gib kimi kuşlar için yağ seviyeleri yük-sek yemlere gereksinim söz konusudur. Oysa kakadular ve Amazonlar gibi diğerleri için daha iyi beslenmeyi sağlamak amacıyla; yağ seviyesi düşük, protein düzeyi yüksek olamalıdır. Hangi formülasyonun  kullanılmasına emin olabilmek için hekimin önerileri önemlidir.

 

Kimi kuşlar büyük parlak renkli peletleri, bazıları da küçük granülleri tercih ederler. Yem değişikliği yaparken, geçiş evresinde varsa birkaç mar-kanın ürünün az miktarda alıp karıştırarak kuşa verilmesi genelde yararlı olmaktadır. Bu dönemde kuşun neden hoşlandığını anlamak için sahibinin yakından gözlemesi gerekir.

 

Kuşun yem tüketimini belirlemek

 

Hayvan normal yiyor mu, iştahı yerinde mi takip edilmelidir. Yem değişikliğine geçmeden önce kuşun günlük ortalama tükettiği miktarın bilinmesi gerekir. Her sabah verdiğiniz tane miktarını ölçerek yemle ko-nulmalıdır. Ertesi sabah, ne kadarı yenmediği belirlenmelidir. Bir hafta süre ile bu şekilde takip edilmelidir. Ve bir haftalık tüketin toplamından günlük ortalama miktar bulunur. Tabii bu miktarın bir kısmıda kuşun etra-fa saçtıklarıdır.

DİĞER HABERLER
Asgari Ücret Tarifesi Belirleme Toplantısı

 

Kuşun canlı ağırlığını saptamak

 

Kuş yeni tür gıdayı yemeğe isteksiz olabilir. Hemen fazla kilo kaybı söz konusu değildir. Programa başladıktan 2 hafta süre ile hergün aynı saatte kuş tartılır. Kuş haftada canlı ağırlığının % 1-2  daha az kaybetmesi normaldir. Eğer daha fazala ise hekime başvurulmalıdır.

Yeni bir diyete dönüşümde kilo kaybı ya da sağlık açısından kuşu  iz-lemek gerektirir. Hayvan geçiş yapmış gibi görünse bile, en az bir ay süre ile ağırlığı izlemeye devam edilmelidir.  Kuş pelet temelli diyete dönüştü-ğünde gaitasının rengi ve kıvamı değişmektedir. Genellikle kahverengi ye-şil ve taze gıdalar tüketildiğinde sulu olabilir.

 

Geçiş süreci

 

                  Tohum ağılıklı yemden formüle yeme geçişte kuş türüne ve kuşa göre farklılık gösteren uygulamalar vardır. Bazı kuşlar kolayca bir hafta içinde geçebilirler. Kimileride bu geciş birkaç ay sürebilir. Bu dönüşüm için geçen zamanın uzunluğu değişimi kendisi kadar önemli değildir.

Kuşu iyi tanımak, özellikle papağanların davranışını bilmek gerkir. Papağanlar sabah ve öğleden sonra olmak üzere günde iki kez yeme eği-limindedir. Alışmaları için bazen diğer kuşlarla beslenmeleri, ev halkı ile yemek yemeleri gibi farklılıklarda olabilmektedir.

 

Yerde gıda arayan küçük kuşlarda dönüşüm

 

Doğada normal besin arama alışkanlığında olan Sutan papağanlar, muhabet kuşları ve diğer kuşlarında geciş için uygulanacak yöntem için; kuşun korkmaması ve kanatlarının kesilmiş olması gerekir.

 

Kuş sakin bir alana götürülür. Açık renkli bir bezin üzerine pelet karışımı yemler serpilir. Kuş seviyesinden yuksek olmamak koşuluyla serilen bezin hemen yanına oturulur. Pelet de dikkatle bakarak parmakla gagalar, eşeler gibi yapılır. Pelete alıştırmak için sakın kuşu ele almaya ve-ya ağzına vermeye kalkışılmamalıdır. Sadece kuşa çarpmamasına dikkat ederek yerden toplanan birkaç pelet ona doğru atılabilir. Ara sıra tırnaklar yere vurarak yem yer gibi sesler çıkatılır. Yaklaşık 30 dakika sonra en azından peletleri gagalamaya başlayacaktır. Bu süre içinde hep kuşa odak-lanmamalı, ara sıra kuş kendi haline bırakılmalıdır.

DİĞER HABERLER
Domuz Ailesinin Boğaz Sefası

 

Büyük kuşlarda dönüşüm

 

Büyük kuşlarda geciş yaparken kuşu iyi tanımak, psikolojinden an-lamak gerekir. Hekimle sıkı işbirliği içine girilerek geçişi kolaylaştıracak önemli ipuçları elde edilmelidir. Kuşun sahibiyle ilişkileri henüz gelişme-mişse, ondan korkuyor veya çekiniyorsa bu programın uygulanmasına teşebbüs edilmemelidir. Öncelikler ilişkinin gelişmene ihtiyac vardır.

Tünek veya merdiven çıkma eğitiminden başlanır ve tıpkı çerez gibi etrafa biraz pelet konulur. Peletin çok yararlı olduğu söylerek memnuniyet ifade eden seseler çıkarılır. Bu güzel ikramı kuşla paylaşmak istemiyor gibi davranıp, sonra dayanamayarak onunla paylaşama izlemini verilmelidir.

Pelet yeme geçmenin püf noktaları

Tıpkı annenin yeni bir yiyeceği yedirmek amacıyla yaptığı bazı kurnazlıklar gibi, biraz psikolojik davranışlar kuşu iknaya yardımcı olur.

  • Bazı kuşlar yemini kafesin üst taraflarında, bazılarıda tabanında yemeyi tercih ederler.
  • Pelet yiyen sağlıklı kuşları izlenmesi sağlanabilir.
  • Eğer kuş sebze, meyve seviyorsa, pişmiş patates veya fazla sulu meyvelerin üzerine pelet serpilebilir. Bilahare peleti biraz nem-lendirertek verin, ancak bozulmaması için 4-6 saat sonra kalanlar atılmalıdır.
  • Bazı kuşlara sabah çok açken pelet verilmelidir. Daha sonra gün içinde tane yem verilebilir. Yahut hergün birkaç defa 15 dakika olabilir. Küçük kuşlarda gıdanın sürekli yemliklerininde bulunması gerekir, bu yüzden programın hekimle beraber gerçekleştirlmesi elzemdir.
  • Düşüm sürecine başlarken programda ufak tefek bazı değişik tercihler yapılabilir ve sabah tane yem verilirse pelet de ayrı bir yemlikte verilmelidir. Öğleye doğru ve öğleden sonra kafeste gıda olarak yalnız pelet bulunmalıdır. Akşam, kafestetohumgerikonarak tüm gece boyuncabırakılır.Birçok kuş öncelikle sabah ve gece nor-mal diyetle beslenmekten yana tercihlerini yapabilirler. Ancak onlar için tek seçenekpeletgıdalar olmalıdır.
  • Pelet yem blendırda öğütülüp biraz su ile karıştılılarak püre haline getirilir. Bazen bu haliyle bazenda sevdiği bir besinle karıştırılıp verilir. Hayvan pelet besini rahatlıkla tercih edecektir. Bu yöntem muhabbet kuşu, sultan papağanı ve cennet papağanı gibi küçük kuşlar için geçerlidir. Göz ardı edilmemesi gereken pürenin birkaç saat sonra kaldırılmalıdır. Aksi halde bozulması söz konusudur.
  • Kuş kafesidendışarı çıkarılsapeletOyalanmak ve eğlenmek içinpeleteilgiliduyabilir.
  • Ahşapdüğmeler, parçalanmışgazeteya da çok küçükoyuncaklar ilepeletkarıştırılabilir.Bu normalbesin arama davranışına yardımcı olabilir.
  • Bu program süresince tutarlı ve ısrarlı olunmalıdır.
  • Hergün yemliklerdeki pelet yemler yenilenmelidir.
DİĞER HABERLER
Erkan Koyuncu hayatını kaybetti

Not: Kuş pelet yeme başladığında, dışkıları genellikle yeşil kahverengimsi bir renk olarak değişecektir. Pelet yem ile beslendiğinde hayvan içtiği eks-tra su nedeniyle gaitası biraz gevşek olabilir.

Meyve, sebze ile beslenmenin püf noktaları

Yukarıda bahsedilen ipuçlarına ilaveten:

  • Kuşun yanında meyve veya sebze yiyip ve az miktarda tatdırılabilir.
  • Öncelikle son derece renkli ve cazip olanları tercih edilmelidir.
  • Oldukca küçük parçalar halinde kesilmelidir.
  • Kafesin üst köşelerinde birine beze sarılı gıda sıkıştırılır, hemen yanınada teşvik amacıyla bir oyuncak veya ayna yerleştirilir.
  • Suyu seven bir kuş için kafesine marul veya diğer bir yeşillik konulabilir. Su kuşa çazip gelebilir.
  • İlk başlarda bazı kuşlar sebzelerin suyunu tercih edebilir. Örneğin havuç suyu gibi.

Tane yeme dayalı Bir diyet formüle diyete dönüştürme kuşun yaşam ve sağlığı için yapabilecek en önemli şeylerden biridir. Azim ve sabır varsa, başarı kaçınılmaz olacaktır.

 

Önerilen Makaleler

Demirözü, K. (2012) :Süs Kuşları Hastalıkları IV, Kuşlarda Vücut Dili.  18.Nisan.2012, https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=26930 ve Çiftlik Dergisi Haziran 2012 340(16-18)

  1. Demirözü,K.(2012):Süs Kuşları Hastalıkları VII,Kuşlar Niçin Isırırlar, Sorun Giderilebilir mi? URL: https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=3189108.2012 yayınlandı.
  2. Demirözü, K.(2012): Süs Kuşları Hastalıkları XV, Evcil Kuşlarda Bakım: Kanat, Gaga, Tırnakların Kesimi ve Banyo Nasıl Yapılmalı? URL: https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=35033, 29.Kasım.2012 yayınlandı.
  3. Demirözü, K.(2013): Süs Kuşları Hastalıkları XVI, Evcil Kuşların Yiyecek Arama İle Oyalanma ve Oynama Aktivitelerini Teşvik Etme. Çiftlik dergisi, URL: https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=42454, 27.06.2013 yayınlandı
  4. Demirözü, K.(2012): Süs Kuşları Hastalıkları XVII, Kuş Dışkılarının Günlük Gözleminin Sorunların Erken Tanısındaki Önemi. https://www.ciftlikdergisi.com.tr/ ?p=47526 20.102013 yayınlandı.
  5. Demirözü, K.(2015): Süs Kuşları Hastalıkları XVIII, Kuşların Davranış Sorunlarının Sebepleri Ve Muhtemel Çözümleri. https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=75960 , 04.06. 2015 tarihinde yayınlandı.
  6. Demirözü, K.(2015): Süs Kuşları Hastalıkları XXII, Evcil Kuşlarda Temel Eğitim: Eğitimde Kademeli İlerletme Nasıl Yapılmalı? https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=73722, 01.04.2015 ve Çiftlik Dergisi, Nisan 2015, 374 (48-49) yayınlandı.
  7. Demirözü, K.(2016): Süs Kuşları Hastalıkları XXXVIII, Kuşların Beslenmesi: Evcil Kuşlarda Yemleme, Papağanlarda Diyet Ve Beslenmede İpuçları. . https://www.ciftlikdergisi.com.tr/kuslarin-beslenmesi-ve-diyet.html, 27.07.2016 Tarihinde yayınlandı
  8. Demirözü, K.(2012): Süs Kuşları Hastalıkları LV, Evcil Kanaryaların Bakım, Beslenme, Üretim, Sağlık Önlemleri Ve Hastalıklarında Püf Noktaları. https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=35988 , 29.12.2012 yayınlandı.

13 Aralık 2016. 12:26
0 0 Oylar
Okuyucu puanı:
Abone ol
Bildir
guest

1 Yorum
Eskiler
En Yeniler
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
trackback

[…] XXXIX, Kuşların Beslenmesi: Yem Değişikliği, Sağlıklı Beslenme Programına Geçiş https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=106160 , ciftlikdergisi.com.tr/106160.html 13.12.2016 […]

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
1
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x