15 Hes Projesi Senoz Vadisi’ni Yok Ediyor…!
Senoz Vadisi‘nde yüzlerce yıllık şimşir ağaçları kesildi. Sivil toplum kuruluşları kesime tepki gösterdi: Doğaya saygısızca müdahale var!
Radikal Gazetesinde yer alan haber göre;Çayeli İlçesi Senoz Vadisi’nde yüzlerce yıllık şimşir ağaçlarının kuruduğu gerekçesiyle kesilmesi, tepkilere neden oldu. TEMA Vakfı Rize Temsilcisi Nevzat Özer, taş ocaklarının ardından hidroelektrik santral tehdidi altındaki vadide 400 yılı aşkın süredir ayakta kalan şimşir ağaçların doğaya saygısızca yapılan müdahaleler sonucu kurumaya başladığını belirtti.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr Oğuz Kurdoğlu, geçici yaprak kurumalarının ağaç kuruması olarak değerlendirilerek ağaçların kesilmesinin en hafif değimiyle doğaya karşı bir fırsatçılık olduğunu söyledi.
Karadeniz Sahil Yolu’nda kullanılan dolgu malzemesini oluşturulan taşların alındığı Senoz Vadisi, son yıllarda yapımı planlanan ve sayıları 15’i geçen hidroelektrik santrallerin tehdidi altına girdi. Vadide şimdide yüzlerce yıllık olduğu belirtilen şimşir ağaçları kurumaya başladığı gerekçesiyle Rize Orman Müdürlüğü ekiplerince kesimine başlandı. Yöre halkı ve çeşitli sivil toplum örgütleri de şimşir ağaçlarının kesimine tepki gösterdi. Ağaçların kesildiği vadide inceleme yapan TEMA heyeti, kesilen ağaçların çaplarını ölçtü, fotoğraflayarak köylülerle görüştü.
Doğaya saygısızca yapılan bir müdahale
TEMA Vakfı Rize Temsilcisi Nevzat Özer, Doğu Karadeniz ormanlarının çok özel ve değerli bir ağacı olan şimşirlerin yüzlerce yıl yaşamlarını sürdürebildiğini belirterek, ağaçların hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı olduğunu belirtti. Senoz Vadisi’nde ortalama 400 yıllık şimşir ağaçlarının kesildiğini ifade eden Özer, şunları söyledi:
“Ne oldu da 400 hatta 500 yıldır ayakta kalan ağaçlar kurumaya başladı. Bu vadide değişen nedir? Burada değişen en önemli konu artan taş ocağı faaliyetleri ve HES çalışmalarıdır. Sahil yolu inşaatı ile Senoz vadisi önce taş ocaklarının tehdidi altına girdi. Burada patlatılan dinamitler ve yapılan patlatmalar öylesine büyüktü ki Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi’nde bile deprem olarak kayıtlara geçti.
Vadi daha sonrada çok kötü olarak kullanıldı. Bölgede peşi sıra HES inşaatları başladı. Doğaya saygısızca yapılan bu müdahale şimşir ağaçlarının kurumasına neden oldu. Şüphesiz bu kurumanın nedenlerini uzmanları daha iyi araştıracaktır. Ancak burada karşımıza doğaya olan müdahale çıkacaktır. Bu şimşir ağaçlarının kesilmemesi gerekiyor. Bu ağaçlar bulundukları ortamda yeniden yeşerebilirler. Burada acele verilmiş bir karar ve tamamen yapılan kontrolsüz bir kesimle karşı karşıyayız”
Şimşilerin kesimi doğaya karşı bir fırsatçılıktır
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd.Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu ise, şimşir ağaçlarının bazı yıllar iklimsel nedenlerden ya da henüz adı şimdi tam olarak belirlenemeyen mantar hastalıkları nedeniyle toplu halde yapraklarının kuruduğunun görüldüğünü belirterek, bu geçici yaprak kurumalarının, ağaç kuruması olarak değerlendirilmemesi gerektiğini söyledi. Yrd.Doç.Dr. Kurdoğlu, “Kısa süre içinde bu hastalık etmenlerinin kaybolarak yaprakların yeniden sürgün verdiği görülecektir.
Artvin’in Arhavi ilçesinde bunu bir kaç ay önce tespit ettik ve bu nedenle buradaki şimşir gruplarından bir tanesi bile kesilmedi. Doğada meydana gelen her türlü olumsuz gelişmenin, bir süre sonra kendi kendine tamir olunabileceği gözden kaçırılmamalıdır. Şimşir ormanları gibi gözbebeğimiz olması gereken ekosistemlerin, en küçük bir problemde adeta tıraşlanarak kesilmesi en hafif deyimle doğaya karşı bir fırsatçılıktır” diye konuştu. Senoz Vadisi köylüleri de şimşir ağaçlarının kesilmesine tepki gösterdi.
Şimşir ağaçları
Karadeniz’in doğusundan Kastamonu ve Zonguldak’a kadar uzanan bölgede yetişen şimşir ağaçları Türkiye’de yetişen en sert ağaçlardan biridir. Çok sıkı yapılıdır. Bu iki sebepten zor işlenir, fakat çok düzgün ve parlak yüzey verir. Küçük ölçülü fakat üstün nitelik isteyen işlerin yapımında şimşirden yararlanılır. Tornalı işlerde, müzik aletlerin küçük bölümlerinde, ders aletleri, mekik, makara, kaşık, tavla pulu, satranç taşı yapımında kullanılır
