Teşvikle ineğini satan,manda sahibi oldu
AFYONKARAHİSAR – Afyonkarahisar’da varlığı tükenme noktasına gelen manda üretimini teşvik etmek için hayvan başına verilen 500 lira destek üreticiden büyük ilgi gördü. ‘Anaç Manda Yetiştiriciliği’ projesi kapsamında üreticiye şimdiye kadar 600 bin TL destek verildi. Proje kapsamında manda başına 500 TL destek verilirken, üreticilerin evlerindeki inekleri satarak manda üretimine yöneldiği belirtildi.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Türkiye genelinde anaç manda yetiştiriciliği için toplam 8 ille birlikte Afyonkarahisar’da da üreticilere destek veriyor. Proje sayesinde geçen yıllara göre manda varlığında önemli bir artış sağlanarak, 2011’de manda varlığı 5 bin 258’e ulaştı.
Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Zekeriya Erdurmuş, meşhur Afyonkarahisar kaymağının gelecek nesillere aktarılması için manda varlığının önemli olduğunu söyledi. Kentte manda yetiştiriciliğinin artarak devam ettiğini belirten Erdurmuş, “2008 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız tarafından Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Karar kapsamında Anaç Manda Desteklemesi ödenmeye başlaması ile ilimizdeki manda varlığında önemli bir artış olmuştur. 2007 yılında 2 bin 382 adet olan manda varlığımız 2011 yılı Kasım ayı itibariyle 5 bin 258’e ulaşmıştır.” dedi.
Ocak 2008’de Türkiye’de ilk olarak Afyonkarahisar’da Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği’nin kurulmasıyla başlayan sürecin gelişerek devam ettiğini ifade eden Erdurumuş, ilk kurulduğu yılda 47 üyesi olan birliğin şuan 166 üyeye ulaştığını anlattı. Erdurmuş, “Bakanlık tarafından yapılan anaç manda desteklemesi kapsamında 2008 yılında 566 baş manda için 127 bin 350 TL, 2009 yılında 821 baş manda için 205 bin 250 TL ve 2010 yılında bin 188 baş manda için 297 bin TL olmak üzere toplam 629 bin 600 TL destekleme yetiştiricilerimize ödenmiştir.” diye konuştu.
2011 yılında anaç manda desteklemesi ile beraber Afyonkarahisar’ın dahil olduğu İstanbul, Tokat, Amasya, Balıkesir, Samsun, Düzce, Bitlis, Sivas illerinde Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesi (Anadolu Mandası) kapsamında çalışmalar tamamlandığını belirten Erdurmuş, 142 adet yetiştiriciye yaklaşık bin 200 baş manda için 600 bin TL destekleme verildiğini anlattı.
Ayrıca uygulanan ıslah projesi ile Anadolu mandalarının ırk ıslahı da sağlandığını ifade eden Erdurmuş, projeye dahil olmayan üreticilere hayvan başına 300 lira destek verildiğini, 2012 yılında da bu desteklerin artarak devam edeceğini anlattı.
AFYON KAYMAĞI’NIN 250 GRAMI 2 GÜNDE ELDE EDİLİYOR
Afyonkarahisar’ın dünyaca ünlü Afyon kaymağı, lokum, sucuk, kaplıcalar ve haşhaşla birlikte ilin tanıtımına sağladığı önemli katkının yanı sıra bölge köylüleri için geçim kaynağı olma niteliğinde. Afyon kaymağının lezzet sırrının, özel kaplarda ve manda sütünden, tekniğine uygun yapılmasında saklı olduğunu belirten üreticiler, kaymağın sadece 250 gramının 2 günde meydana geldiğini söylüyor. Bölgede giderek azalan manda yetiştiriciliği nedeniyle kaymak üretiminde de önemli düşüş gözlenen Afyonkarahisar’da, manda sütünden 250 gram kaymak alabilmek için 2 gün uğraş veren kaymak üreticileri, geçimlerinin büyük bir bölümünü bu yolla sağlıyorlar. Modern bir üretim yapılamaması Afyon kaymağının ayrı bir sıkıntısı. Sadece evlerde sınırlı imkanlarla yapılan Afyon kaymağı, çabuk bozulması nedeniyle de, uzak illere gönderilemiyor.
AFYON KAYMAĞININ SIRRI
Kaymağın, Afyon kaymağı olabilmesi için önce manda sütünden yapılmış olması gerekiyor. Mandalar sabah saatlerinde sağılıyor. Sağılan süt kısık ateşte öğleye kadar kaynatılıyor. Kaynatmanın ardından üzerine bez parçalarıyla örtülerek terletiliyor. Mandalar akşam saatlerinde otlamadan döndükten sonra tekrar sağılarak, sabah kaynatılan sütün üzerine ilave edilip tekrar kaynatılıyor. Bütün bu işlemler bittikten sonra ise sütün üzerinde kalıplaşmış olan kaymağı keserek, özel kaplarına koyup, buzdolabında soğumaya bırakılıyor. Belirli bir süre soğutulan kaymak ertesi gün satışa çıkarılıyor. /cihan
