İthal etin kasap maliyeti

Et çok önemli bir protein ve vitamin kaynağıdır. Bilhassa büyüme çağındaki çocuklarımızın vazgeçilmezidir. Ortaokul 4. Sınıf öğrencilerimizin % 30’ u akdemiş başarı seviyesi eşiğinin altında olup bu çocukların tamamı dar gelirli ailelerin çocuklarıdır.

Hayvancılık, bir uğraştan öte gıda ve beslenme politikasının temelidir. Hayvancılık enerji politikalarından, enerji için savaşmaktan-oyun kurmaktan daha önemlidir. Emperyal ülkeler hayvancılık-et-protein-gıda sorunlarını 40 yıl önce halletmişlerdi.

1950’li yıllarda AB, eski adı  AET- Avrupa Ekonomik Topluluğu kurulmasının temel sebebi, Demir-çelik, Tarımda ve Otomotivde ortak politika takip etmekti. AET; 1973 petrol krizi  enerji kaynaklarını ele geçirme-kontrol etme misyonunu kendine biçti.

AB ülkeleri toplamında bugün itibari ile tarım, hayvancılık, gıda üretiminde yeterli ve emperyal bölge olmuştur. Gıda ambargosu uygulayarak Rusya’daki temel gıda ürünlerinin fiyatlarını yükseltmiştir.!

Şimdi Türkiye’ye gelelim.

Türkiye’de Muhalefet partilerinin, tarımsal kesimin ortak memnun olmadığı konu iktidarın ‘’hayvancılık politikası’’dır. Bu söylendiği zaman iktidar partisine mensup partililer soruyor:

Peki seçimlerde tarımsal nüfustan iktidar partisine oy niçin daha çok veriliyor. ?

Aslında köylerin dışında kalan kasabalar istatistiklerde ‘’Tarımsal Nüfus’’ tan kabul ediliyor. İşte çelişki buradan geliyor. Yani köylerdeki çalışan-genç nüfus memnun değil, emekli-yaşlı nüfus memnun diye düşünürüm. Köylerde artık yeterli işgücü kalmadığından kasabalardan köylere gündelikçi-tarım işçisi taşınıyor.!

Hayvancılığı 2008 yılından önce köylümüz yapardı. 1.100.000 kişi hayvancılıkla uğraşıyordu. Bu sayının 851.000 ‘inin elindeki, beslediği canlı hayvan sayısı ortalaması 1-3 idi. Kulakları zangır, zangır çınlasın Ak Parti döneminde 9-10 yıl bakanlık yapan Mehdi Eker, 2008 yılındaki çiğ süt-hayvancılık krizinde yeterli tedbirleri zamanında almadığı için en küçük işletmelerin sayısı 851.000’den 400.000 ‘e düştü. Yani köylerdeki 450.000 aile hayvancılıktan el çektirildi.

2008 yılındaki kriz deprem etkisi yarattı. 3 milyonu aşkın süt inekleri bir yıl içinde kasaba gönderildi. 2008 yılında kıymanın kilosu 9 TL idi. 2009 yılı başlarında küçükbaş et fiyatları yavaş yavaş artmaya başladı. Artan küçükbaş et fiyatları büyükbaş et fiyatlarını da baskılamaya başladı. 2009 yılı başlarında kıyma 11 TL oldu. Aydan aya artış ile 2010 yılı Mart ayında kıyma 18 TL olunca ‘’dananın kuyruğu koptu.’’ Kasaplık canlı hayvan, karkas, dondurulmuş et, besilik, damızlık düve, koyun, keçi ithalatının önü açıldı.

Ve Türkiye 2008 yılındaki girdaptan çıkamaz oldu.

Şimdi benzer şeyler tekrar tekrar yaşanıyor.!

Küçükbaş et fiyatları artıyor, bu artış büyükbaşı baskılıyor ve o da artıyor.

2017 Ekim ayında kuzu karkas fiyatı 28 TL/kg idi. O günden bu yana yavaş yavaş artan bir hızla, her aya ortalama 75-50 kuruş zam ile  26.04.2017 tarihinde 33 TL /kg oldu. Kuzu karkas fiyatları 33 TL’ye dayanmak üzere iken erkek dana karkas fiyatları bir hafta öne 26,5 TL’ ye dayandı. (Veriler Ankara Ticaret Borsasından satın alış verileridir.(Borsanın internet sitesi her nedense güncel değil).

Hayvancılıkta Kim Kazanıyor ?

Hayvancılıktan ithalatçılar, köylü görünümlü ithal canlı hayvan besicileri fahiş para kazanıyor

2010 yılında hayvan ithalatı yapalım yapmayalım tartışmaları yaşanırken et, canlı hayvan ithalatçıları şunu söylemişlerdi:

-‘’Avrupa ‘da et 2 Euro, açın ithal kapılarını fakir fukara et yesin ‘’

Sıfır gümrük vergisi ile 2010 yılından bu yana çeşitli zamanlarda ithalat yapıldı. İthal de olsa kimse ucuz eti yiyemedi.

80 milyon kişiye ucuz et temin etmeye kalktığınızda et üreten ülkelerde de fiyatların arttığı, artacağı unutulmamalı.

Eski Bakan Mehdi Eker kendi bakanlığı sürecinde verilen sıfır faizli kredilerle büyük işletme sayısının arttığının müjdesini verirken 450 bin çiftçi ailesinin, işletmesinin tasfiye edildiğini elbette biliyordu.

Siz Bakan olarak, küçük çiftçiye değil büyük çiftçiye sıfır faizli krediyi verirseniz, onlarda 10-15 bin ahırına koyduğu ‘’sığırların karkas fiyatı 30 TL/kg dayanacak’’ beklentisiyle bekletip satmamasına şimdiki bakan Faruk Çelik ‘’Spekülasyon diyor ‘’elbette ki eli kolu bağlı kalır ve bir şey yapamaz.

Et Ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü’ne bağlı Yozgat Kombinası Güney Amerika menşeeli besilik danaları kesip taze karkas fiyatı 23,80 TL/Kg, Avrupa Menşeelileri ise 22,5 TL/kg’dan  ülke genelinde Kasaplar Federasyonu, Esnaf Sanatkarlar Konfederasyonuna üye kasaplara satıyor.!

Yerli 26,5 TL/Kg’a şu an serbest piyasada kasapların satın aldığı fiyat karşısında , Et ve Süt Kurumu 22,5-23,8 TL’den satarak fiyatların 26,5 dan daha yukarılara tırmanmamasını diliyoruz, ama nafile çabalar bunlar. Kasapların ithal eti ucuza satacaklarına ihtimal vermiyorum. Yerli karkas etten elde edilen kıymanın fiyatı şu an kasap-marketlerde 36 TL/kg idi, ithal etten yapılan satılan kıymanın fiyat etiketine kasaplar bakalım 36 TL/kg dan aşağı bir fiyat etiketi koyacaklar mı ? Hiç sanmıyoruz !

Et nasıl ucuzlatılır ve fiyatı nasıl sabitlenir ?

Sayın Bakan Faruk Çelik talebi karşılayacak şekilde üretim miktarını artırılırsa ve maliyetler ucuzlatılırsa et fiyatlarının sabitleneceğini sanıyor.

Üretimi artırmak adına sıfır faizli krediler üreticilere sunuluyor, üretim maliyetlerini azaltmak adına ithalatı yapılan yem girdilerinin gümrük vergileri azaltılıyor, bir türlü canlı hayvan varlığı artırılamıyor.!!! Canlı hayvan üretiminin numerik kontrollü tornadan çıkan mal üretimi gibi olmadığı görülemiyor.

İşte bunu başarmak zor.! 7 yıldır hayvancılık sektörüne parasal destek pompalanıyor.

Parasal destekten önce hayvancılığa gölge edenleri ortadan kaldırmak gerekiyor.

2008 yılında süt inekleri kesilmişti. Şimdiki süreçte ise düveler kesiliyor, ne de olsa düve etleri erkek dana fiyatı ile aynı.. Düve fiyatı erkek dana fiyatını geçtiği takdirde işte hayvancılığımız kurtulmuş demektir.

Düve fiyatının erkek dana fiyatını geçebilmesi için çiğ sütte piyasa düzeninin kurulması, çiğ süt, damızlık düve üretenin para kazanması gerekir.

Damızlık düvelerini erkek dana niyetine kesen Türkiye var karşımızda !

2010 yılından bu yana damızlık düve ithal edilse de, sıfır faizli kredi verilse de hayvan varlığımızın çoğalmayışının nedeni bu !

Çiftçi –Tarım Yazanı

Çapar Kanat