Kanatlı üretiminde bakteriyofajların rolü


Kanatlı üretiminde bakteriyofajların rolü(*)

Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Bağırsak bakteriyel enfeksiyonları, antibiyotik büyüme faktörü olarak kullanımına yönelik yasak nedeniyle kümes hayvancılığında bir zorluk oluşturmaktadır. Bakteriyofajlar, hayvan yemlerinde antibiyotik kullanımına alternatif olarak büyük bir potansiyel sunmaktadır. Ayrıca antibiyotiklere dirençli bakterilerle mücadelede ve antibiyotiğe dirençli bakterilerin gelişme ve yayılma riskini azaltmak için bir çare olabilir.

Bakteriyofajlar bakterileri enfekte edip öldürebilen viruslerdir. Mevcut araştırmalar, kümes hayvanlarında hastalığa neden olduğu bilinen bakteri suşlarını öldürmek için fajları kullanmayı amaçlamaktadır. Bakteriyofajlar antibiyotiklerin görevini kusursuz yerine getirebilir. Çünkü tanıma ve yok etme mekanizmaları antibiyotiklerden büyük ölçüde farklıdır. Bu nedenle bakterilerin dirençlerini rehabilite edecektir( Şekil 1,2.). İlaveten, hayvanlardaki herhangi bir bakteri direnci insanların antibiyotik tedavisine olumsuz etkileyemeyecektir. Ayrıca, bakteriyofajların üretimi nispeten kolay olup ve bu nedenle oldukça ekonomiktir.

Şekil 1: Bakteriyofajın şematik yapısı (çevirmenin eki) 

Şekil 2  Bakteriyofajların litik1 döngüsü.

Çevirenin notu: (1) Bakteri hücre duvarının erimesi.

Bağırsak sağlığı

Bakteriyofajların rolü, kümes hayvanlarındaki bazı bağırsak sağlığı sorunlarına yol açan etkenler eprüve edilerek incelenmiştir.

Campylobacter

Broiler yetiştiriminin başından itibaren müdahale stratejilerinin, kümes hayvanı etinde Campylobacter kontaminasyonunda en büyük azalmaları sağlaması muhtemeldir. Carrillo ve ark. (2005), bakteriyofajlar, broiler ve serbest yetiştirilen yumurtacı tavuk dışkıları ile işlenmiş tavuk eti gibi bir dizi kaynaktan izole etmişlerdir.

DİĞER HABERLER
Tarihi Yedikule Bostanları planlara işlendi

Bakteriyofajlar CP8 ve CP34,  broiler piliçlerden izole edilen Campylobacter jejuni 25 günlük civcivlere oral yoldan verildi. Fajlar, test edilen 130 Campylobacter’in 84 lize etmiştir. C. Jejuni enfekte piliçlerin faj tedavisi, uygulamadan sonraki 5 günlük bir süre boyunca kontrol grubuna kıyasla, Campylobacter sayımlarının 0.5 ila 5 log10 CFU / g sekal içeriğin de azaldığı saptanmıştır. Başka bir çalışmada, Campylobacter ile kontami ne olmuş piliç deri yüzeyine uygulanan faj, etkili olmuştur. Bu, Campylobacter ile kontamine olmuş piliçleri rehabilite etmede diğer önlemlerle bağlantılı olarak bakteriyofajların olası kullanımında önemli bulunmuştur.

E. coli  Broiler piliçlerde bakteriyofaj tedavisinin antibiyotiklerle kıyaslanması Xie ve arkadaşları, 2005 tarafından incelenmiştir. Bu çalışmanın sonuçları, EscA fajının Chloromycetin.  kadar etkili (hatta daha iyi) olduğunu göstermiştir. Sonraki çalışmalarında, faj ile tedavi edilen tavukların, enfeksiyöz bursal hastalık gibi diğer bağırsak hastalıklarına direnç gösterdiği saptanmıştır. Fajların çok spesifik olmaları nedeniyle, dost mikropları etkilemediğini, böylece uygun bir bağırsak mikroekolojik dengeyi koruduğu öne sürülmüştür. Bakteriyofajların E. coli’ye etkinliği Huff ve ark. 2002 çalışmasında da, 104 CFU E. coli ile eprüve edilen piliçlerde ölümler kontrollerde % 85, faj uygulananlarda % 35 olmuştur.

Bakteriyofajların tanınma ve imha mekanizmaları antibiyotiklerden büyük ölçüde farklıdır.

C:\Users\Toshıba\Downloads\002_609_IMG_poultryCopyofWedzerai.jpg

Şekil 3: Bakteriyofajlar ve kimyasal ajanlar ile tedavi edilen tavuk derisinde S. enteritidis sayısının azalma

DİĞER HABERLER
Avian Influenza'nın (AI) dünyada sektörün yakasını bırakmadığı gözardı edilmemelidir

Salmonella

Salmonellosis gibi hastalıklar kümes hayvancılığını ciddi etkilediği gibi çiftlik çalışanları ve tüketicilerin sağlığı açısından da önemli bir risk oluşturmaktadır. Bakteriyofajların biyosanitize edici ajanlar olarak etkisi, Hungaro ve ark., 2013 çalışmasında gözlenmiştir (Şekil 3). Bu çalışmada, S. enteritidis ile deneysel olarak kontamine edilen tavuk derisi faj kokteyli veya kimyasal ajanlarla muamele edilmiş, yaklaşık 1 log CFU / cm2’lik benzer azalmalar gözlenmiştir.

C:\Users\Toshıba\Downloads\004_804_IMG_poultryWedzerai-Figure02.jpg

Tablo 1: Etlik piliçlerde bakteriyofaj uygulamasının dışkı mikroflorası üzerine etkileri₁¹

¹NC = Negatif kontrol/Basal diyet; Positif kontrol (PC) = NC+0.5 g/kg antibiotik (bacitracinmethylene disalicylate); BP1 = NC+0.25 g/kg bacteriyofaf; BP2 = NC+0.5 g/kgbacteriyofaj

Bakteriyofajların etkinliğindeki farklılıklar Atterbury ve ark. (2007) çalışmışlar. İlk fajın kontrole kıyasla 24 saat içinde S. enterica serotip Enteritidis körbağırsak kolonizasyonunu 24 saat içinde ,4.2 log10 CFU azalttığını, ikinci fajın 24 saat içinde S. enterica serotip Typhimurium’u 2.19 log10 CFU azalttığını, ancak üçüncü bakteriyofajın S. enterica serotip Hadar kolonizasyonunu azaltmada etkisiz bulmuşlardır. Araştırıcılar, uygun bakteriyofajların seçilmesinin ve faj verme zamanlamasının ve yönteminin optimizasyonunun, broiler piliçlerde Salmonelle’nin fajla başarılı kontrolün de anahtar faktörler olduğu sonucuna varmışlardır. 0.5 g / kg’da bakteriyofaj takviyesi nedeniyle E. coli ve Salmonella’nın azaltılması (Tablo 1), Lactobacillus konsantrasyonunun artmasına neden olmakta; fajın Lactobacillus gelişimi için daha iyi bir ekosistem sağladığını düşündürmektedir.

DİĞER HABERLER
Süs kuşları hastalıkları LVII: Evcil kuşlarda Giardiasis

Broiler civcivlerde ilk 2 hafta boyunca bakteriyofaj takviyesi, daha yüksek bir vücut ağırlığı artışı ve gelişmiş yem dönüşümü şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Civcivler patojenlere karşı daha duyarlı olup bu potansiyel patojenleri inhibe edebilen katkı maddelerine ihtiyaç duyarlar. Benzer şekilde Atterbury ve ark. (2007), kör bağırsak içeriğindeki S. enteritidis ve S. Typhimurium’u azaltacak büyüme performansını korumak için daha yüksek bir bakteriyofaj dozu gerekliliğini saptamışlardır (Tablo 2).

Tablo 2  Broilerlerde bakteriyofaj uygulamasının büyüme performansı üzerine etkileri¹

¹NC = Negatif kontrol/Basal dyiet; Positif kontrol (PC) = NC+0.5 g/kg antibiotik (bacitracinmethylene disalicylate); BP1 = NC+0.25 g/kg bacteriyofaj; BP2 = NC+0.5 g/kgbacteriyofaf.

Bakteriyofajların geleceği

Hayvanlarda faj tedavisinin etkinliğini konakçıdaki fajın kalıcılığı, dozajın miktarı, konsantrasyonu, virülans (fajın konakçı bakterideki litik döngüyü indükleme yeteneğini belirleyen önemli bir özelliktir.) ve hayvanın gelişim evresi gibi çeşitli faktörler belirler. Bakteriyofajlar çok spesifiktir. Çok özel olduklarından, aynı patojenin farklı suşlarını ortadan kalırmak için birden fazla faj gerekebilir. Buna paralel olarak, bazı bakteriler faj kenetlenme yerlerinin ekspresyonu ve mutasyonları nedeniyle faj enfeksiyonundan kaçabilir. Olası bir çözüm, çok sayıda faj içeren iyi seçilmiş faj kokteyllerinin uygulanmasıdır.

(*): Matthew Wedzerai, Bacteriophages role in poultry production (özetlenerek çeviri.) https://www.pigprogress.net/Specials/Articles/2019/12/Bacteriophages-role-in-poultry-production-513277E/?dossier=36238&widgetid=1


1 Haziran 2021. 06:49
0 0 Oylar
Okuyucu puanı
Abone ol
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x