Kuş kafesleri,suluk ve yemlik


 

 

KUŞ KAFESLERİ, TÜNEKLER, YEMLİK, SULUK ve DİĞER AKSESUARLAR

 

 

Dr. Kaya DEMİRÖZÜ

Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

 (Drk.demirozu@yahoo.com.tr)

 

 

 

 

 

Bir kafes alınırken çok önemli nesnelere gereksim olduğu göz ardı edilmemelidir. Unutmayın, kafeslerinde günün büyük bir bölümünü geçiren kuşlar sosyalleşmek için dışarı çıkmaya çalışmaktadırlar. Uygun bir kafes, tünekler, yemlik, suluk ve diğer kafes aksesuarları; kuşun mutlu, sağlıklı bir ortama kavuşmasına yardımcı olacaktır.

Kafesler

Kafes telleri arasındaki mesafe

Kuş BüyüklüğüÖrnek

Türler

Önerilen Tel AralığıÖnerilen Tünek Çapı
Küçüklerİspinoz, Kanarya, Muhabbet kuşu, Küçük Amazon papağanı1.5 cm büyük olmamalı1- 1.5 cm
Orta büyük olanlarSultan lKonur, Lori, ve Senegal papağanı1.5- 2 cm2 -3 cm
BüyüklerGri Afrika, Amazon, macaw papağanı ve Kakatu2-3 cm”2.5-5 cm

Teller arasındaki mesafe, kuşun kaçmaya çalıştığında yaralanmasını önlemek için yeteri kadar dar olması geniş olmasından daha iyidir. Kuşun başının teller arasına girme imkânı olmamalıdır.

 

Kafes Büyüklüğü

 

Orta büyüklükten büyük boya kadar olan kuşlar için, kafes yaşam alanının eni, boyu ve yüksekliği en az yetişkin bir kuşun iki kanat açıklığının, 1-1/2 misli olmalıdır. Taban ızgarası ile zemine yakın tünekler arasındaki boşluk bu ölçülere dâhil değildir. Küçük kuşlar için ise kafeste, uçmak için yeterli alan bulunmalıdır.

Muhabbet kuşları hareket etmelerine imkân veren boyu uzun ve geniş bir kafese sahip olmalılardır. Kanaryalar ve ispinozlar, uçmaya elverişli geniş ve uzun bir kafes ihtiyaç duyarlar. Sultan papağanlarının tepelerindeki yelpaze şeklinde tüylerin ve uzun kuyruklarının sığması,  hasar görmemesi için yeterince büyük bir kafes gereklidir. Satıcı çoğu zaman hayvan cinsleri için minimum ölçüdeki kafesleri önerir. Ancak kuşun, daha büyük, daha geniş bir kafese sahip olması, hayvanın sağlığı ve mutluğu üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır.

 

Kafes Kapısı

 

Kapı, kuşun rahatlıkla ele alınması ve yerine konulması için yete-rince büyük olmalıdır. Kuşlar çoğu zaman dışarı çıkmak amacıyla kapıyı açmak için bir yol bulmaya çalışırlar. Bu yüzden kapının kuşlarca açılma-ya dayanıklı olması gerekir. Kaçış ustasını engellemek amacıyla kafesin kapısına bir klips ya da bir kilit yerleştirilmelidir.

 

Kafes Biçimi

 

Bu kolay temizlenebilir ve evcil hayvan için daha güvenli olan kare veya dikdörtgen kafesler olmalıdır. Kafes köşelerinin sayısı arttıkça, uçuş alanı daralmış ve bağlantı kısımlarının yeterince sağlam olmamasına, gü-venliğin azalmasına yol açmaktadır.

 

Kafes Malzemesi

 

Kuşların içinde güvenle yaşaması ve kolay temizlenip dezenfekte edilmesi açısından genellikle en iyi malzeme, paslanmayan metalden ol-ması tercihe şayandır.

 

Kafes Zemini

 

Yaygın olarak kuş kafeslerinin zemininde sürgülü tepsi kullanılmaktadır. Bu, çıkarmak, temizlemek için daha kolay ve boşluk az olduğundan temizlik için tepsinin çıkarılması anında kuşun kaçması zor olacaktır. Gazeteler genelde tepsi altında kullanılmaktadır. Ancak mürekkep kokusu ve toksik etkisi açısında düz kâğıt kullanılmalı ve günlük olarak değiştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca ahşap talaşı veya yongası da tercih edilmemelidir.

 

Kafes Yerleştirme

Tünekler kafese insan göğüs seviyesinde konulmalıdır. Eğer zemin üzerine yerleştirilirse kuş kendini endişeli ve savunmasız hissedecektir. ‘Yüksek’, kuşlar için ‘üstün’  anlamına geldiğinden, insan göğüs seviyesinden daha yükseğe koymayın. Vahşi hayatta, daha baskın kuşlar, daha yüksek dallara tünemektedirler. Kafes güneşli, hava akımı olamayan bir alana yerleştirilmelidir. Eğer kuş daha sosyalse, insan faaliyetinin olduğu yerde bulunmalıdır. Kuş daha az sosyal ise,  evin sakin bir bölümünde daha mutlu olabilir.

Kafeste çeşitli donamınlara ihtiyacı vardır. Bunlar; tünekler, yemlik ve suluk, kişisel bakım malzemeleri, folluk (cinsiyete göre), kafes örtüsü ve oyuncaklar olarak sayılabilir. Kafeste kuşun uçmasına aksesu-arların engellemediğine emin olunmalıdır. Birçok kafes aksesuarları çiğ-neme, sürekli temizlik ve düzenli aşınma, yıpranma nedeniyle ve hayvanın ilgisini çekmediğinden periyodik olarak değiştirilmesi gerekeceğini göz önünde bulundurulmalıdır.

Tünekler

Kuşlar zamanlarının büyük bir kısmını tünekler üzerinde geçirdiklerinden, bunların çok iyi olması gerekir. Tüneklerin çeşitli türleri ve boyutları bulunmaktadır. Genellikle her kafeste doğal ağaç dallarından, dayanıklı ve bir de yapay tünekler konulmasını önermekteyiz. Yukarıdaki tabloda kuşun büyüklüğüne uygun tünek boyutları önerilmiştir.

Beton ya da Mineral Tünekler

Kuş gaga ve tırnaklarını törpülemede beton/ mine-ral tünekten yararlanır. Bu yüzden bakım/ törpüleme tüneği olarakda adlandırılmaktadırlar.

Ağaç dalı tünekler

 Doğal ağaç dallarından yapılmış tünekler diğerlerinden daha iyidir. Çünkü doğal dalların şekli düzensiz, bu yüzdende kuş hep benzer yerde tünemediğinden ayağında olumsuz bir baskı oluşma olasılığı azalmaktadır.  Birçok meyve, fındık, dişbudak, karaağaç, kızılcık ve manolya gibi kaliteli ağaç dalları tünek olarak kullanılabilir. Üzüm dalları da denenebilir.

Dallar Kafese uygun boyutta kesilir, deterjanlı su ile fırçalanarak yıkanıp durulanır ve güneşte kurutulur. Tünek kafese yerleştirilmeden önce böcek yumurtası veya kozası olup olmadığını kontrol edilmeli ve eğer tespit edilirse bertaraf edilmelidir. Bunun için 200 C de 45 dakika kadar fırında tutulabilir.

Elde yapılmış tünekler

Tünek olarak işlenmemiş doğal pamuk ipi tercihe şayandır. Temizliği çamaşır makinesinde yapılabilir. Kuşun yememesi veya ayağının takılmaması için yakından takip edilmelidir.

Paraket (küçük papağan) ve kimi orta büyüklükteki kuşların hoşuna giden diğer bir tünek çeşidi de salıncaklardır. Tünek seçerken, kuş kafesi ve yemlikler hariç her şeyi çiğneyip ve parçalayacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Yenildiklerinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceklerinden ve kaygan olduklarından plastik tünekler önermemekteyiz. Keza zımpara kâğıdı kaplı tünekler hayvanın ayaklarını tahriş edeceğinden kullanılmamalıdır.

Tünek yerleştirme

Tünekler yerleştirirken, yemlik ve suluk, oyuncaklara rahat ulaşacağı şekilde düzenlenmeli, kafesin bir başka yerinde de bakım / törpüle-me için mineral tünek bulunmalıdır. Yine tünekler kafeste dizayn edilirken hayvanın hareketlerini kısıtlamamalı ve tüylerine zarar vermemelidir. Keza kuş tünemişken kuyruğu kafesin kafes yanlarına temas etmemelidir. Son olarak tünekleri direkt yemlik ve suluklar üzerine yerleştiril-memesine dikkat edilmelidir.

Yemlik ve Suluklar

Yemlik ve suluklar kuşa uygun büyüklükte olmalı ve günlük olarak yapılması gereken; temizlik ve eksikliklerin tamamlanması için kolay çıkarılmalıdır. Paslanmaz çelik, seramik ya da darbeye dayanıklı plastik-ten yapılmış, kuş sağlığını korumak için gerekli yıkama ve dezenfekte işlemlerinden uzun süre etkilenmemelidir. Suluk olarak tüp, su şişesi veya çanak seklinde olanlar kullanılabilir. Kuş şişeyi nasıl kullanılacağını bilir. Çıkarıp takma, yıkama ve doldurma çok kolaydır. Bir şişe temizliğinde fırça kullanılmalıdır. Yemlik ve sulukları kafese dışkı ile bulaşmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Keza temizlikleri kolay yapılabilecek  form ve malzemeden olmasına itina edilmelidir.

Bakım Malzemeleri

Kuş bakım malzemeleri denildiğinde, tırnak kesici, keskin bir çift makas, sisleme için bir sprey şişesi ve kuş banyosu ilk akla gelenlerdir. Sisleme de bitkiler için üretilmiş küçük hacimli herhangi bir plastik sprey aleti olabilir(Başka bir amaç için kullanılmamak koşuluyla).

Folluklar

İspinozlar gibi küçük kuşlar için folluğu gizlemek için bir yer ayarlanmalıdır. Folluk kafesin üst kısmına doğru yakın takılabilir. çıkarmak ve temizliği kolay olmalıdır.

Kafes Örtüleri

Kafes örtüsü kuşa, yatma zamanını geldiğini hatırlatmak amacıyla kullanılır ve bunun için sakin bir ortam olmalıdır. Örtünün kafesi tama-men kapatması gerekir. Eski bir çarşaf veya yastık kılıfı bu amaç için kullanılabilir. Bir kafes örtüsü kuşu cezalandırmak amacıyla ya da uyku saatleri dışında çok uzun süre örtülmemelidir. Kimi kuş sahibi büyük kuşların uyuma saatinde, sakin bir odadaki uyku kafesine sessiz bir odada taşımayı tercih etmektedir. Bizim önerimizde bu yöndedir. Çünkü düzensiz ve yetersiz uyku, sağlık ve davranış sorunlarına yol açabilir. Bu yüzden kuşun sessiz, karanlık bir mekanda uyumasını hayati öneme sahiptir.

Oyuncaklar

Oyuncaklar değişik ve ilginç olmalı ve dönüşümlü olarak verilmelidir. Sahipleri evde olmadığı veya işleri ile uğraştıklarında, oyuncaklar günün büyük bir bölümünde kuşu oyalamış olacaktır.

Küçük kuş için; küçük bir ayna gibi, küçük, hafif oyuncaklar olma-lıdır. Daha büyük kuşlar gaga, dil ve ayakları ile oyuncaklarla oynamak isterler. Özellikle büyük kuşlar oyuncaklarla çiğneme, geveleme, gagalama şeklinde oynadıklarından bunları tahta veya sert plas-tikten yapılmış ve zehirleme riski olmamalıdır.

Oyuncakların bir hasara uğrayıp uğramadığı günlük kontrol edilmelidir. Kuşun bıkmaması için oyuncakların haftada birkaç günde bir değişmesi gerekir. Bıkkın bir kuş, davranış ve sağlık sorunları yönünden yüksek risk altındadır. Favori oyuncakların bulunmasında, deneme ve yanılma söz konusudur. Sonuç elde edilinceye kadar geniş bir yelpaze denenebilir.

Oyuncaklar kuş tünemişken kolayca ulaşabileceği şekilde konuşlandırılmalıdır. Kuş tıpkı yiyecek arar gibi oyuncaklara ulaşmak için ga-yret göstermeye yöneltilmelidir. Bu aktivite çok ihtiyaç duyulan zihinsel uyarılmalarla ve kuşun beslenmek için yaban hayatta ne yapacağını benzer bir davranış sağlar.

Temizlik ve Hijyen Malzemeleri

Tüm nesneler, sıcak sabunlu su ile temizlenmeli ya da bulaşık makinesinde sıcak suyla yıkanması mümkün olmalıdır. Dezenfeksiyon 4 litre suya yarım bardak (125 cc) çamaşır suyu karıştırılarak yapılabilir. Kafes ekipmanlarının temizlik ve dezenfeksiyonu sırasında kuşun etkilenmemesi için başka bir mekânda olmalı ve donanım iyice durulanıp kurutulduktan sonra kafese yerleştirilmelidir.

 

Göz önünde bulunması gereken kuşa ait diğer aksesuarlar:

  • Veteriner hekim ziyaretleri ve seyahat için taşıyıcı kafes ve / veya “uyku” kafesi,
  • Büyük kuşlar için bir oyun alanı,
  • Banyo kabı, sisleme cihazı ve duş,
  • Güvenilir başvuru kitapları,
  • Eğer kuş uygun bir ortamda yaşıyorsa ,hava filtresi ve nemlendirici
  • UV lambası

Kuş sahibi her türün, barınma, beslenme, özel ihtiyaçlarını belirlemek ve sosyalisazyonu sağlamak için araştırma yapmalı, bilgilenmelidir


DİĞER HABERLER
Altın Çan İnek Güzellik Yarışması galibi“ Sultan” oldu
21 Haziran 2017. 12:31
0 0 Oylar
Okuyucu puanı:
Abone ol
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x