Lüks Otellerdeki İftar Davetleri Tepki Topluyor….!


Halkın ne denli ekonomik zorlukta olduğunu görmeyen bazı çevrelerin kendi aralarında “Hak için kurban,küp için kavurma” örneği verdikleri iftar davetleri büyük tepki almaya devam ediyor.

Milyonlarca insan evine kuru ekmeği bile götüremezken,her akşam tv kanalları tuzu kuruların kendi aralarında verdikleri çok yıldızlı otellerdeki iftar yemeklerini ağızları sulanarak seyrediyor.Bu işkence değil de nedir.

Bu konu ie ilgili olarak tarihçi yazar çok güzel bir yazı gündeme getirerek olaya parmak bastı.

Vezirleri bitiren iftar davetleri

Erhan AFYONCU

Şatafatlı iftar ziyafetleri tartışılıyor.
 
Aslında bu geleneğimiz çok eski. Ancak koskoca Osmanlı veziriazamları bile iftar davetlerinin masrafından perişan olmuşlardı

Sahuruyla, iftarıyla, içerisine girilen manevi havasıyla Onbir Ayın Sultanı Ramazan günümüzde olduğu gibi tarih boyunca çok farklı bir aydı. Ramazan başlamadan hazırlıklar başlar, devlet halkın Ramazan’da sıkıntı çekmemesi için her tedbiri almaya çalışırdı.

Protokol devleti

Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşundan itibaren resmi teşrifat, yani protokol kuralları gelişmişti. Padişahın ve devlet adamlarının ihtişamını ve gücünü de artıran bu kurallardı. Padişahın halk gözünde yüceltilmesinde teşrifat kaidelerinin çok büyük bir rolü vardı. Neyin ne zaman, ne şekilde yapılacağı çok ince kurallara bağlanmıştı. Teşrifatçı adı verilen protokol müdürü bu kuralların uygulanmasından sorumluydu.

Ramazan ayı geldiğinde gelenekselleşmiş kurallara göre bu ayda yapılan faaliyetler vardı. Bunların en önemlilerinden biri veziriazamın, yani dönemin başbakanının iftar davetleriydi. Fakat Osmanlı döneminde iftar davetleri günümüzde olduğu gibi Ramazan’ın ilk günüyle birlikte başlamazdı. İnsanların vücutlarını ve psikolojilerini oruca hazırlamaları, ayrıca Ramazan’ın ilk günlerini aileleriyle birlikte geçirmeleri için davetler Ramazan’ın dördünden sonra başlardı. Osmanlı döneminde iftarın nasıl yapıldığıyla ilgili Kemal Beydilli hocamızın Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’ne yazdığı “iftar” maddesinden teferruatlı bilgi öğrenilebilir.

DİĞER HABERLER
İstanbul'un İlk Lalesi Toprağa Düştü

Veziriazam ve diğer üst düzey devlet adamları, Ramazan’ın dördünden itibaren her gün âlimleri, bürokratları ve askerin ileri gelenlerini davetiye gönderip, protokol kurallarına göre iftara davet ederlerdi.

İftar davetleri

İftar davetlerinin en önemlisi veziriazamın hükümet merkezinde vereceği ziyafetlerdi. Veziriazamın davetine katılacak devlet adamlarının listeleri düzenlenerek padişahın onayına sunulurdu. Davetlere ilk çağrılanlar âlimlerdi. Ramazan’ın dördüncü gününde padişahlar tarafından yaptırılmış olan camilerin şeyhleri, beşinci gününde şeyhülislam, altıncı gününde Rumeli ve Anadolu kazaskerleriyle, Peygamberimiz’in soyundan gelenlerin kayıtlarını tutan nakibüleşraf veziriazamın davetine katılırdı. Daha sonra ordunun ve bürokratların önde gelenleri makamlarına göre tespit edilmiş günlerde veziriazamın sofrasında iftar yaparlardı. Bütün devlet ricalinin iftarlara geliş ve ayrılışları törenle olurdu.

Davetler Ramazan’ın 24’ünde sarayda padişaha hizmet eden mirahurlar, bostancıbaşı ve kapıcılar kâhyasına verilen iftar yemeğiyle sona ererdi. Bu arada veziriazamın iftar davetine katılanlar daha sonraki günlerde şeyhülislam ve diğer vezirlerin ziyafetlerine giderlerdi. Ramazan’ın 25’i boş geçirilir, daha sonra Ramazan’ın son günleri devlet adamlarının birbirlerini bayram tebriki ziyaretleriyle geçerdi.

Sokollu kara kara düşündü

Veziriazamlar, Ramazan aylarında devlet ileri gelenlerine günlerce iftar ziyafetleri vermelerinin yanı sıra padişaha, valide sultana, harem ağasına, sarayın üst düzey memurlarına, şeyhülislama ve ulemanın önde gelenlerine “iftariyelik” denen hediyeler gönderirlerdi.

Ramazan ayında herkesin mutfak masraflarında artış olurdu. Ancak en büyük artış veziriazamın harcamalarıydı. Kanuni Sultan Süleyman, İkinci Selim ve Üçüncü Murad dönemlerinde 1564 ile 1579 yılları arasında 15 yıl veziriazamlık yapan Osmanlı tarihinin en kudretli devlet adamlarından Sokollu Mehmed Paşa zamanında iftar ziyafetlerinin altından kalkılamayacak dereceye gelmiş bir masraf kapısı olduğu fark edildi. Ancak geleneğin dışına çıkılamadığından bir çare de bulunamadı. Dönemin tarihini yazan Selanikî Mustafa, veziriazamların verdiği iftar ziyafetleri için “Yıldan yıla terk olunmaz eski bir âdettir, büyük ziyafet ve aşırı masraftır” diye durumu tenkit etmişti.

DİĞER HABERLER
Dünya Tavukçuları Gönüllerince Eğlendiler

İslamiyet’i Hazreti Ömer’den ve sahabeden iyi bilenler

Her sene Ramazan’da bir tartışma başlar. Teravih namazı var, yok diye. Bu iddiayı ortaya atanlar rivayetlerden hareket ederek teravih namazının Hazreti Ömer’den sonra camilerde cemaatle kılındığını söylerler. Asırlardan beri Müslümanlar teravih kılıyor. Günümüze kadar yüzlerce İslam âlimi gelip geçmiş, onlar anlamamış, günümüzdeki İlahiyat profesörleri anlamış. Osmanlı tarihinin en büyük dinî âlimlerinden Şeyhülislam Ebussuud Efendi kendisine teravih namazı ile ilgili sorulan sorularda namazı evde kılın, cemaatle kılmayın niye dememiş. Bugünkü iddiaları bilmiyor muymuş?

İşin en komik tarafı ise şu: Hazreti Ömer, Müslümanlığı bizzat Peygamberimiz’den öğrenmiş bir sahabe. Hulefa-i Raşidin olarak kabul edilen ikinci halife. Ayrıca Hazreti Ömer’in halifeliği döneminde de binlerce sahabe hayattaydı. Başta Hazreti Ömer ve dönemindeki sahabeler dini hükümleri anlamayıp, yanlış yorumlamışlar, günümüzde kitaplardaki rivayetlerden hareket eden İlahiyat profesörleri daha iyi anlamış. Bu duruma gülünmez bile.

Padişah ve iftar

Osmanlı padişahları iftarlarını genelde sarayda yaparlardı. Padişahların saray dışında bir iftara katılmaları istisnai bir durumdu. 19. yüzyılda padişahlar nadiren de olsa veziriazamlara veya ulemadan birine haber vermeden iftara gittiler.

Padişahlar, 19. yüzyılın sonlarına doğru devlet adamlarına ve ordu mensuplarına iftar yemeği vermeye başladılar. Özellikle, Sultan İkinci Abdülhamid askerleri ve öğrencileri Yıldız Sarayı’nda iftara davet ederdi. Padişahın Ramazan dolayısıyla tertiplemiş olduğu iftar yemeğine katılan subay ve askerlere ayrıca para da verilirdi.

DİĞER HABERLER
Beypiliç sünnet Şöleni 10 bin kişinin katılımı ile coşkulu geçti

Çağrılmadan gelene iftar yasağı

Osmanlı’nın son dönemlerinde iftar ziyafetlerinde kapılar açık olur ve davetlilerin haricinde de isteyenler sofraya otururdu. Bu durum büyük bir problem hâline gelince 1909 ile 1918 yılları arasında Osmanlı tahtında bulunan Beşinci Mehmed Reşad, iftar ziyafetlerine dışarıdan insanların katılmasını yasakladı.

Padişahın orduya iftarı

Ramazan’da her yerde devlet adamları tarafından iftarlar düzenlenirdi. Özellikle padişah, devlet adamlarına ve ordu mensuplarına iftar verirdi. Padişahın Ramazan dolayısıyla tertiplemiş olduğu iftar yemeğine katılan subay ve askerlere ayrıca bir miktar para verilirdi.

Mahkûmlara iftar yemeği

Hapishanelerdeki Müslüman mahkûmlara Ramazanlar’da iftar yemeği, Hristiyan mahkûmlara ise Paskalya’da perhiz yemeği verilirdi. Bu durumun aksamaması için talimatname bastırılır ve hapishanelere gönderilirdi.

Lüks iftarlar protesto edildi

Emek ve Adalet Platformu, dünyadaki açlık ve yoksulluğa dikkat çekmek, lüks otellerde kurulan iftar sofralarını protesto etmek için, Taksim Gezi Parkı’nda mütevazı bir iftar sofrası kurdu. 

Taksim Gezi Parkı’nda iftar sofrası kuran platform üyeleri, yanlarındaki getirdikleri mütevazı yemeklerle iftar yaptı.

Grup adına basın mensuplarının sorularını yanıtlayan İlahiyatçı-Yazar İhsan Eliaçık, “Bizim şuana kadar gördüğümüz, Türkiye’de zengin insanlar otellerde iftar yapıyor. Özellikle Ramazan ayında şaşaanın, gösterişin son bulması lazım. Biz buna itiraz ediyoruz. Bu nedenle lüks iftar sofralarının kurulduğu bu otelin önünde, katılımcıların yanlarında getirdikleri iftariyelerle kendi sofralarımızı kuruyoruz. Ramazan ayı boyunca her cumartesi günü başka bir yerde iftar sofralarımızı kuracağız” dedi.

Karikatürist Metin Üstündağ da, platform üyelerine destek verenler arasında yer aldı
 

 


10 Ağustos 2011. 10:05
0 0 Oylar
Okuyucu puanı:
Abone ol
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x