Suriye’li mülteciler, Türkiye’nin başını ağrıtıyor

Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, iktidar partisinin TBMM Grup Toplantısında yaptığı konuşmada cumhuriyetin sınırını geçen Suriye’li mülteci sayısının bir milyona yaklaştığını açıkladı.

Başbakan ayrıca Türkiye’nin Suriye’li mültecilere yardımda bulunmaya devam edeceğini belirtti. Bu arada Özel BM Komisyonu’nun verilerine göre yılın sonuna doğru Suriye’li mülteci sayısı 4 milyona varabilir. Onlardan çoğunun komşu ülkelere sığınacağı belli.

Bütün bu ülkeler için Suriyeli mülteciler ekonomik, sosyal ve siyasi problemler yaratıyor. Bu problemler kolay kolay çözülebilecek değil, çünkü Akşam gazetesinin yazdığına göre ABD türlü gerekçelerle Türkiye dahilinde bölgesel ülkelerle bir sürü ittifak kurmuş, bu ittifakların üye ülkeleri yıllarca süren çatışmalara resmen sürüklenmiş oldu. Siyaset uzmanı Stanislav Tarasov konuyla ilgili şunu düşünüyor:

Cenevre’de yapılan Suriye konulu görüşmelerin ikinci turu Şubat’ta sona ermişti. Taraflar müzakerelere Mart’ta devam edecekti. Ama olmadı. Londra medyalarının haberine göre Amerikan diplomasisi Suriye muhalefetine modern silah sevkiyatları yapma stratejisini yine değerlendiriyor. Bu bağlamda geçenlerde ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, Türkiye, Suudi Arabistan, Katar, BAE İstihbarat Servislerinin istişareleri yapıldı. İstişarelerde Suriye konusunda ortak hareketlerin koordinasyonuna dair anlaşmanın sağlandığı belirtildi. Böyle senaryo gerçek olursa Türkiye, çatışmaya katılan ülke statüsünü güçlendirmiş olacak, bu da bir sürü komşu ülke ile ilişkilerinin kötüleşmesine yol açıp onu Orta Doğu’da etkin politika izleme imkanından mahrum bırakacak.

Bu arada, teorik olarak böyle imkan var. Mesela, Ankara Cenevre müzakerelerindeki aradan faydalanıp Suriye krizinin çözüm sürecinde inisiyatifi ele geçirmeye çalışabilir, çatışmaların yaşandığı bölgelere yardımın sağlanması ve insanların tahliye edilmesine imkan verecek düzenli olarak ateşkes girişimini ileri sürebilirdi. Bu, Ankara’nın Cenevre-3 Konferansı hazırlıkları sürecindeki önemini de arttırırdı.

Ancak şimdilik Türkiye ikinci derecede rol oynamaya devam ediyor. Bu arada Londra Sunday Times gazetesinin uyandırdığına göre Türkiye ve diğer komşu ülkelerin topraklarına yerel siyasi mücadeleye katılabilecek aşırı grupların üyelerinin girmesi beklenebilir. ABD Senatosu İstihbarat Komitesi’nin verilerine göre El Kaide Suriye’de yabancı ülkelerden gelen militanlar için bir eğitim kampını kurmuş. Eninde sonunda Suriye’deki görevi öyle yada böyle sona erdiğinde bütün bu militanlar neredeye gidecekler? Bu soru, en çok Suriye’nin komşularını ilgilendiriyor.