Tüketicinin fendi, GDO’yu yendi

Onbinlerce tüketici örgütlenerek Amerikalı gıda devi General Mills’e sesini duyurdu: Mısır gevreği Cheerios artık GDO’suz. Olay, tüketici örgütlenmesi başarısı açısından iyi bir örnek oluşturuyor

Tüketicilerin tercihleri konusundaki net tavırları, şirketlerin üretim politikalarını doğrudan etkiliyor. Çevreci kuruluşlardan oluşan koalisyon, Ekim 2012’de harekete geçip onbinlerce tüketiciyi örgütledi ve Cheerios’un Facebook sayfasına mesaj yağdırmalarını, General Mills’i elektronik posta ve telefon yağmuruna tutmalarını sağlayarak GDO’ların kaldırılmasını istedi. Başarıya ulaşan bu tüketici hareketinde, Avrupa’daki tüketicilerine ürünün GDO’suz seçeneğini zaten sunan şirketin, aynı seçeneği Amerikan tüketicilerine de tartışmasız vermesi gerektiği dile getirildi. Onbinlerce tüketiciden gelen yoğun baskı sonucunda General Mills, genetiği değiştirilmiş organizmaların kullanımını, kahvaltı gevreği markası olan Cheerios’tan kaldırdı. Türkiye’ye Cheerios’u Nestlé getiriyor. Nestlé, konuyla ilgili şu yorumları yaptı: “Gıda ürünlerinde GDO’lu hammadde kullanımı, yürürlükte olan 5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu gereğince yasaktır. Nestlé Türkiye, tüm ürünlerinin üretimini ve ithalatını, kanun ve mevzuata tamamıyla uygun olarak gerçekleştirmekte ve GDO içeren hammadde kullanmamaktadır.”

Günümüzde Amerika’da yetiştirilen neredeyse tüm mısır, soya ve şeker pancarı GDO’lu olduğundan,

 süpermarketlerde satılan ürünlerin de yüzde 70 ila 80‘inin içinde GDO bulunuyor. Bu rakamlar tüketiciye fazla  seçme özgürlüğü bırakmasa da bilinçlenen tüketiciler diğer ürünlerin de birer birer GDO’suz olması için kampanyaya devam edecek. GDO’suz ürünler tüketicilerden daha çok rağbet gördükçe, Amerika’daki en büyük perakendecilerden Target ve fast food zinciri Chipotle gibi firmalar da GDO’suz ürünleri müşterilerine sunarak gıda sektörünün en hızlı büyüyen niş pazarında yerini alıyor. İnsan ve diğer doğal varlıklara zararlı tarım ilaçlarının sadece topraktan temizlenmesi bile 2-3 yıl alıyor. GDO’lu ürün yetiştirilen tarlaların ayrılması ve tarım araçlarının temizlenmesinin yanı sıra, sertifika alma süreci de çiftçi için oldukça maliyetli. Amerikalı çiftçiler ürünlerine GDO bulaşmasın diye bir hayli masraf ediyorlar. Dolayısıyla GDO’dan arınmak o kadar kolay olmayacak.

Kampanyanın internet sitesinde, GDO’ların çevre üzerinde felakete yol açacak etkiler bıraktığı ve tüketilmesinin insan sağlığını olumsuz etkilediğine ilişkin araştırmaların sayısının arttığı belirtiliyor. Gıda şirketi General Mills’in sözcüsü Mike Siemienas ise, GDO’ların tüketici sağlığı için güvenli olduğunu söylemesine rağmen, Cheerios sevenlere saygı duyduklarını, bu nedenle tüketicilerinin sesine kulak verdiklerini, önerilerine uyduklarını belirtiyor.Bu tüketici hareketinin başlamasını tetikleyen unsurlardan biri de, 2012’de General Mills’in GDO’lu ürünlerin etiketlenmesine karşı verdiği savaştı. Huff ington Post’a göre, firmanın GDO’lu içeriğin etiketlenmesine karşı verdiği bu mücadelenin maliyeti 1,1 milyon dolar. GDO’lu ürünlerine bu kadar yatırım yapan bir firmanın bu yatırımından vazgeçerek GDO’suz üretime yönelmesi, tüketici tercihlerinin ne kadar güçlü olduğunu kanıtlıyor.

Dünya

Fransızca kökenli, mimari bir terim olan “niche” sözcüğü, gerçek anlamında “duvar oyuğu” “heykelin duvarda oturduğu oyuk” anlamına geliyor. Türkçeye ise “niş” olarak yerleşen bu kelime, kendi öz anlamından bir hayli uzaklaşarak dünyada pazarlamanın yeni bir akımını ifade ediyor.

“Niş Pazarlama” olarak isimlendirilen bu modern pazarlama akımı, özel bir kitle için gerçekleştirilen, odaklanmış pazarlama olarak tanımlanabilir.

Niş pazarlama, benzer karakteristik ve ihtiyaçları olan, fakat bu ihtiyaçları tatmin edilmemiş küçük bir gruba farklılaştırılmış ve çok sayıda alternatifi bulunmayan ürünlerin sunulmasıdır. Niş pazar ise,  gereksinimleri tam olarak karşılanamayan küçük bir müşteri grubunun isteklerini daha iyi karşılayabilmek için belirlenen çok dar kapsamlı, küçük bir pazarı ifade ediyor.

Büyük ve pazar lideri konumunda şirketlerin hizmet alanlarındaki küçük boşlukların keşfedilmesi ile yaratılan niş pazarlar, büyük pazar niteliği taşımıyor. O güne kadar doldurulmamış, kimsenin aklına gelmemiş veya yeterince önemsenmemiş bu boşluk, herkesi tatmin edecek ürünler yerine az sayıda insanı çok tatmin edecek ürünleri kapsıyor. Niş pazarlamanın önemi, bu boşlukları doldurmasından kaynaklanıyor. Kimsenin görmediğini görürseniz, başarı şansını yakalıyorsunuz.

Yapılan araştırmalara göre, daha çok refah seviyesinin yükseldiği dönemlerde ortaya çıktığı belirlenen niş pazarlardaki müşterilerin özel talepleri bulunuyor. Bu müşteriler, ihtiyaçlarını en iyi tatmin eden işletmeye yüksek meblağlar ödeme gücüne de sahiptir. Daha çok küçük ve orta ölçekli işletmeler tarafından tercih edilen niş pazarlar ve niş pazarlama, doğru alan ve kitleye seslendiğinde güvenli ve karlı bir model oluyor. Çünkü diğer şirketler, sizin gördüklerinizi göremiyor, büyük şirketler ise bu kadar küçük alanlarla uğraşmak istemeyebiliyor.