Yaban keçilerine uydu takibi yapılacak
Türkiye’de ilk kez bir yaban keçisi (Capra aegagrus) canlı olarak yakalanarak uydu ve cep telefonu vericili tasma takıldı ve sağlıklı bir şekilde doğal ortamına bırakıldı.
ODTÜ Biyoçeşitlilik ve Koruma Laboratuvarı (ODTÜ BKL) ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) tarafından Artvin Yusufeli’nde gerçekleştirilen çalışma ile yabankeçisi uydudan takip edilecek, bölgedeki yaşam alanları ve davranışları ile ilgili detaylı bilgiler elde edilecek, bu bilgiler koruma ve kaçak avcılığın izlenmesi çalışmalarında kullanılacak.
2010 yılından bu yana sürdürülen yaban keçisi araştırmaları sonucunda 4 Ekim 2011 tarihinde ODTÜ BKL Yaban hayatı uzmanı Hüseyin Ambarlı, yerel rehberler Yaşar Kuşdili, Nuri Toraman ve Artvin DKMP görevlisi Mevlüt Köse tarafından 2 oğlaklı dişi yaban keçisine uydu (GPS) ve cep telefonu (GSM) vericili izleme cihazı takılarak doğaya bırakıldı ve izlenmeye başlandı. “Merve” adı verilen yaban keçisi yavruları ile birlikte kayalık ve sarp arazilerde güvenli bir şekilde Artvin’de gezinmekte.
Ülkemizin Kaçkar Dağları, Toroslar ve Munzur vadisi gibi dağlık bölgelerinde geniş dağılıma ve kimi yerlerde iyi bir nüfusa sahip olan otçul memeli hayvanlarımızdan yaban keçilerimiz hakkında temel ekolojik bilgiler oldukça kısıtlıdır. Tüm dünyadaki durumu hassas (VU) ve Türkiye’de Kara Avcılığı Kanunu ile koruma altına alınmış olmasına karşın, Türkiye’nin birçok yerinde yoğun olarak kaçak avlanmakta, yaşam alanları tahrip edilmektedir.
Türü etkili bir şekilde koruyabilmek için öncelikle yaşam alanları ve hareketleri radyo ve GPS-GSM telemetri yöntemiyle izlenerek gezdikleri alanlar tespit edilmekte ve böylelikle, izlemeye alınan keçilerin nerede olduğu anlık olarak tespit edilebilmektedir. Sürdürülecek izleme çalışmalarının sonunda, keçilerin ve tekelerin yaşam alanları ve alışkanlıkları, çiftleşme zamanı ne kadar gezdikleri, ne kadar avcı baskısı altında oldukları araştırılarak farklı ekolojik bilgiler edinilecektir.
2003 yılından bu yana Doğu Karadeniz’de araştırma yapan ve daha önce bozayılara verici takıp izleyen ODTÜ BKL yaban hayatı uzmanı Hüseyin Ambarlı çalışma ile ilgili şunları söyledi: “Artvin ili Yusufeli ilçesi; Yabankeçisi, Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi, Bozayı, Vaşak, Su Samuru gibi birçok nesli tehlike altındaki memeli türünü bir arada barındıran ender alanlardan birisidir. Türkiye’nin yaban hayatı açısından korunması gereken bu alanı, yaban hayatı sahasından yol geçmesi, yoğun tünel-patlatma çalışması ve inşaat faaliyetleri nedeniyle her sene Haziran, Temmuz aylarında yoğun insan baskısına maruz kalmaktadır. Bu dönemde yeni doğan oğlaklar annesiz kalmakta kış aylarında ise teke ve dişiler kaçak avcıların kurşunlara hedef olmaktadır. Bu canlıların çoğu insanlar ile iç içe yaşamaktadır. Bu nedenle bölgedeki araştırmalarımız ile temel ekolojik bilgilere ulaşırken bir yandan da yaban hayatı-insan çatışmalarını azaltmaya yönelik çalışmalar yapıyoruz. Amacımız, bu bölgede insanlar ile canlıların ortak yaşam alanlarında her iki tarafa da en az zarar gelecek şekilde uygun çözümler sunmak ve çatışmayı olabildiğince azaltmaktır. Alanda yaban hayatına yönelik araştırma ve bilgilendirme çalışmalarımız devam edecektir.”
