Isı stresi nasıl önlenir?

Isı stresi nasıl önlenir?(*)

Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Vücud ısısı 41 ° C olan broilerlerin ısıya oldukça iyi dayanabileceği düşünülebilir. Ne yazık ki sıcaklık stresi ciddi bir sorundur. Bilindiği üzere kanatlılar terleyemez ve aşırı ısıdan ancak solunum sırasında nemi buharlaştırarak kurtulabilirler. Diğer bir deyişle, çok sınırlı bir soğutma sistemine sahiptirler.

Kanatlının serinlemesi, yüksek ortam sıcaklığı (+ 30 ° C) ve yüksek bağıl nem birlikteyse daha da sorunlu hale gelecektir. Ölümcül bir kombinasyon. Akut ısı stresi, ılıman iklimlerde sıcak dönemler sırasında, oksijen eksikliği ve kalp yetmezliği nedeniyle kolayca ölüme yol açar. Biraz daha düşük sıcaklıklarda ve nemde, hayvanlar serinlemek için sürekli olarak stres altında kalacak huzursuzlaşacaklar. Bununla birlikte, ekstra solunum sıklığı ile bu zorlanma, daha fazla ısı üretimine yol açacaktır. Isı stresi performansı etkileyecek ve daha yüksek bir ölüme yol açacaktır.

Isı stresi ile mücadele de 7 eylem

1. Daha fazla oksijen ve serinleme için kanatlıların etrafında hava sirkülasyonu; kg canlı ağırlık başına en az 4m³ ve en az 1 m / s hava hızı,

2. Nem kaybını telafi etmek için kolayca erişilebilen içme suyu; kesintisiz taze ve soğuk su,

3. Sıcaklığı düşürmek için soğutma; sıcaklık + RH = 90 + hafta bazında yaş,

4. Yem programını veya kompozisyonunu ayarlama; Bazı karbonhidratları yağ ve ham protein ile kolayca sindirilebilir protein ile değiştirerek daha az metabolik ısı üretimi,

5. Stres hormonlarının azalmasını teşvik etmek için ekstra C vitamini; 300 gram / 1000 litre su,

6. Vücut asitleşmesine karşı koymak ve elektrolitleri desteklemek için ekstra elektrolitler; içme suyuna yüzde 0,3’e kadar KCI eklenebilir,

7. Kümes içinde daha az genel ısı üretimi için daha düşük stok yoğunluğu; m² başına maksimum 36 kg canlı ağırlık,

(*): Fabian Brookotter, https://www.poultryworld.net/Health/Articles/2020/10/Howtopreventheatstr

Önerilen Kaynaklar

1. Demirözü, K.(1980):Civcivlerde İlk Günler. Yetiştirici Semineri, Pendik ve Bakanlık Halk Broşürü. Çiftlik Dergisi, 1987, 46:59-61.
2. Demirözü, K.(1987): Isının Tavuklar Üzerine Etkisi. Çiftlik Dergisi,41:17.
3. Demirözü, K. (1988): Tavukçunun El Kitabı, Kartal Kimya Yayını, 133 Sayfa, İstanbul.
4. Demirözü, K. (2003) : Tavukçulukta Isının Önemi. TSH.03.07/ 05KD,Topkim Teknik Bülten.
5. Demirözü, K. (2011) :Kanatlılarda Isı Stresi. Çiftlik Dergisi Temmuz 2011, 329(32-34).
6. Demirözü, K.(2019): İklim Kontrolünde Kritik Sıcaklık Ve Bağıl Nem                                                                 –Çeviri-12.02.2019 günü  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=131478,  yayınlandı.