Yumurta kabuğu rengi kimi sorunları

Yumurta kabuğu rengi kimi sorunları(*)

Çeviren: Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Yumurta kabuğunun rengi genetik olarak belirlenir ve bu nedenle türe özeldir. Yine de, bir sürü içinde kabuk renginde hala önemli farklılıklar görülmektedir. Rengin kendisi çok ilginç değildir. Sürüdeki açıklanamayan varyasyon daha önemlidir.

Bazen yumurta sayısı ile kabuk rengi arasında bir ilişki görebilir. Bir tavuk ne kadar çok yumurtlarsa, kabuk rengi o kadar açık olur. Fakat aynı zamanda çok iyi yumurtacılar ve verim dönemi sonuna kadar koyu kahverengi rengini koruyan belirli türler de vardır. Soluk yumurtaların nedenleri oldukça çok olup ve farklı koşullar nedeniyle ortaya çıkabilir.

Bir sürüde yumurta kabuğu renginin değişmesi stres belirtisi olabilir.

Rengi açılmış yumurtaların 7 nedeni ve geçmişi

1. Genetik: Yumurtaların rengi genetik olarak kodlanmıştır. Ancak sürü içinde değişiklik gösterir.

2. Hastalık: Bazı hastalıklar yumurta kanalına zarar verir ve yumurta üretimini etkiler. IB, kabuk rengi üzerindeki etkisiyle  en önemli olanıdır.

3. Beslenme: Beslenmenin kabuk rengi üzerinde çok az etkisi vardır. Bununla birlikte, besin eksiklikleri, kabuk dahil olmak üzere toplam yumurta gelişimi sürecini etkileyebilir. Bazı ilaçlar açık renk yumurtaya sebep olur (sülfonamidler, nikarbazin).

4. Yaş: Soluk yumurtalar yaşlı sürülerde daha yaygındır. Yaşla birlikte yumurta büyüklüğü artar ve aynı miktarda pigment daha geniş bir yüzey alanına yayılır. Kabuk pigmentasyonunun erken sona ermesi nedeniyle çok hafif kabuklar oluşabilir. Kahverengi yumurtacı sürüler tüy dökümünden, sonra genellikle kabuk rengi öncekinden daha koyudur.

5. Stres: Yumurtlamadan 3  4 saat önce pigmentin büyük kısmı kütiküle aktarılır. Prematüre bir yumurtada yeterince pigment birikmemiş olabilir. Yumurta, stres nedeniyle yumurta kanalında daha uzun süre kalmışsa, ince kalsiyum tabakasının birikmesine neden olarak yumurta grimsi ağartıl mış bir görünümde olabilir.

6. Parazitler: Yuvarlak solucanlar veya capillaria ile istila, bağırsak duvarının hasar görmesi nedeniyle açık renk kabuklara ve soluk sarılara neden olabilir ve yumurta gelişimi için gerekli besin emilimini azalır.7. Güneş ışığı: Açık renk yumurtalar, kapalı kümeslere göre serbest dolaşan sürülerde daha fazla görülür. Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Tavuğun güneş ışığına maruz kalması nedeniyle D₃ vitamini üretiminin artması, rasyondaki D₃ vitamini ile birlikte bir sebep olabilir (aşırı doz D₃).

(*): Fabian Brookotter; PW: How to get egg shell colour right?