Rekabet Kurumu’ndan yumurta üreticilerine ve birliklerine soruşturma

Rekabet Kurumu, yumurta üretimi alanında faaliyet gösteren 17 firma ve üretici derneklerine 4054 sayılı kanunun 4. maddesini ihlal edip etmediklerini belirlemek amacı ile dava açtı.

4054 sayılı kanunun 4. maddesi, mal veya hizmet piyasalarında dolaylı veya dolaylı olmadan rekabeti engelleme ve rekabeti kısıtlama amacını taşıyan veya bu durumlara neden olabilecek anlaşmaları ve eylemleri yasaklıyor.

Rekabet Kurumu’ndan yapılan açıklamada soruşturma açılmasının bu birliklerin ve firmaların 4054 sayılı kanunu ihlal ettiklerinin, kanun kapsamında ceza yaptırımı ile karşı karşıya kaldıkları veya kalacakları şeklinde yorumlanamayacağının altı çizildi.

Haklarında soruşturma başlatılan üreticiler şöyle:

• Abalıoğlu Balık ve Gıda Ürünleri A.Ş.
• A.B Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
• Bilken Tarım Gıda San. Tic. Ltd. Şti.
• Coşkun Gıda Hayvancılık İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
• Çorum Yumurta Üretim Pazarlama A.Ş.
• Güres Tavukçuluk Üretim Pazarlama Ticaret A.Ş.
• Işık Yumurta Gıda Sanayi Ticaret A.Ş.
• Ka-Yum Gıda-Hayvancılık-Tarım Ürünleri ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
• Kayseri Tavukçuluk Sanayi ve Ticaret A.Ş.
• Kumartaşlı Gıda ve Nakliye Tic. ve San. Ltd. Şti.
• Kula Yağ ve Emek Yem sanayi Ticaret A.Ş.
• MNS Yumurta Hayvancılık Tarım Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
• Rana Tarım Hayvancılık Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.
• Şişmanlar Yumurta ve Gıda Mad. Tic. Ltd. Şti.
• Verim Gıda Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
• Tekkeli Gıda Sanayi Tic. Ltd. Şti.
• Türe Gıda Entegre Besicilik Tavukçuluk Zairecilik İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.

Soruşturma kararının 12 Mayıs 2022 tarihinde yapılan toplantıda alındığı ve uygulamaya geçirildiği öğrenildi. Yapılan toplantıda ayrıca Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’ne (YUM-BİR) bağlı olan birliklere ve üreticilere de soruşturma açıldı. Soruşturma firmalar ve birlikler şöyle:

Birlikler
Afyonkarahisar Yumurta Üreticileri Birliği
Balıkesir Yumurta Üreticileri Birliği
Bandırma Yumurta Üreticileri Birliği
Başmakçı Yumurta Üreticileri Birliği
Bolu Yumurta Üreticileri Birliği,
Çorum Yumurta Üreticileri Birliği,
Gaziantep Yumurta Üreticileri Birliği
İzmir Yumurta Üreticileri Birliği
Kayseri Yumurta Üreticileri Birliği
Konya Yumurta Üreticileri Birliği
Manisa Yumurta Üreticileri Birliği
Tavşanlı Yumurta Üreticileri Birliği
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği

Teşebbüsler
Çorum Yumurta Üretim Pazarlama A.Ş.
Etaş Afyon Tavukçuluk İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.
İsmail Saraçoğlu Hayvan Ürünleri Petrol Gıda San. Ltd. Şti.
Karem Yumurta Yem Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Kor Agro Organik Gıda İnşaat Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kula Yağ ve Emek Yemsanayi Ticaret A.Ş.
MNS Yumurta Hayvancılık Tarım Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
Murat Gayretli Şahıs Şirketi
Özkul Tavukçuluk Yumurta Nakliye İnşaat Mimarlık Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Tezcan Hayvancılık Nakliyat Tarım Paz. San. Tic. Ltd. Şti.
Yaşar Tavukçuluk Yem ve İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. 

Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar
Madde 4- Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır.
Bu haller, özellikle şunlardır:

a) Mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kâr gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tespit edilmesi,
b) Mal veya hizmet piyasalarının bölüşülmesi ile her türlü piyasa kaynaklarının veya unsurlarının paylaşılması ya da kontrolü,
c) Mal veya hizmetin arz ya da talep miktarının kontrolü veya bunların piyasa dışında belirlenmesi,
d) Rakip teşebbüslerin faaliyetlerinin zorlaştırılması, kısıtlanması veya piyasada faaliyet gösteren teşebbüslerin boykot ya da diğer davranışlarla piyasa dışına çıkartılması yahut piyasaya yeni gireceklerin engellenmesi,
e) Münhasır bayilik hariç olmak üzere, eşit hak, yükümlülük ve edimler için eşit durumdaki kişilere farklı şartların uygulanması,
f) Anlaşmanın niteliği veya ticarî teamüllere aykırı olarak, bir mal veya hizmet ile birlikte diğer mal veya hizmetin satın alınmasının zorunlu kılınması veya aracı teşebbüs durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın ya da hizmetin diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da arz edilen bir mal veya hizmetin tekrar arzına ilişkin şartların ileri sürülmesi,

Bir anlaşmanın varlığının ispatlanamadığı durumlarda piyasadaki fiyat değişmelerinin veya arz ve talep dengesinin ya da teşebbüslerin faaliyet bölgelerinin, rekabetin engellendiği, bozulduğu veya kısıtlandığı piyasalardakine benzerlik göstermesi, teşebbüslerin uyumlu eylem içinde olduklarına karine teşkil eder.
Ekonomik ve rasyonel gerçeklere dayanmak koşuluyla taraflardan her biri uyumlu eylemde bulunmadığını ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilir.