TVHB: Sağlık bir bütündür, veteriner hekimsiz sağlık olmaz!
Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB), TBMM’de kanunlaştırılan “Sağlık çalışanlarının özlük-mali haklarının ve emekli hekimlerin maaşlarının iyileştirilmesini içeren teklif” hakkında bir açıklama yaptı. Yapılan açıklamada bu kanuna veteriner hekimlerin sağlık çalışanları olmalarına rağmen dahil edilmemelerinin kabul edilemez olduğu belirtildi.
Ülkemizde görev yapan onbinlerce veteriner hekimin sofralara gelen hayvansal gıdalardan, zoonotik hastalıkların aşılarına kadar halk sağlığı için çalıştıklarını belirten TVHB, bu durumun kabul edilemez olduğunun altını çizdi. Durumun haksızlık yarattığını ve hukuksuz olduğunu belirten TVHB, veteriner hekimlerin haklarını aramak için yargıya başvuracaklarını belirtti.
Yapılan açıklama şöyle:
“Sağlık çalışanlarının özlük-mali haklarının ve emekli hekimlerin maaşlarının iyileştirilmesini içeren teklif TBMM’de kanunlaşmıştır. Tüm sağlık çalışanlarına hayırlı olsun demek isterdik. Ne yazık ki bir kısım sağlık çalışanları için hayırlı oldu.
Sağlık çalışanı olup düzenlemeye dahil edilmeyen veteriner hekimler olarak hayal kırıklığı içindeyiz. Sağlık ordusunun bir neferi ve sağlık sisteminin ayrılmaz bir parçası olan veteriner hekimlerin, bu düzenlemede dışlanması hakkaniyetsizliktir, kabul edilemez. Bu tavır hem veteriner hekimleri, hem de veteriner hekimlerimizin hizmet alanı olan toplum sağlığını derinden etkilemiştir. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi 40 bin veteriner hekimi temsil etmektedir. Sahadaki meslektaşlarımız bu dışlanmışlıktan dolayı infial halindedir.
Bugün, ülkemizde zoonotik (hayvan kaynaklı olup insanlara da sirayet eden) hastalıkların sayısı 200’ün üzerine çıkmıştır. Genel olarak insanlarda görülen enfeksiyöz hastalıkların yüzde 61’i, yeni ve yeni tanımlanan patojen etkenlerin yüzde 75’i (Sars, Mers, Zika, Ebola, Kuş Gribi, HIV, Covid-19, Maymun Çiçeği gibi) ve biyoterörizm ile ilişkilendirilen patojenlerin yüzde 80’i hayvan kaynaklıdır. Yine; gıda kökenli halk sağlığı riskinin yüzde 90’ı hayvansal gıdalardan kaynaklanmaktadır.
Çin’de hastalık kontrol ve önleme merkezinin başındaki isim bir veteriner hekimdir. Almanya’da ve ABD’de covid-19 salgınını koordine eden ve aşı üretiminin başındaki isim bir veteriner hekimdir. Dünyanın gelişmiş tüm ülkelerinde veteriner hekimler eşyanın tabiatı gereği sağlık sınıfındadır. Bunun aksini düşünmek bilimle, akılla, ilim ve fenle ters düşmek sonucunu doğurur.
Tekrar hatırlatıyoruz; Turkovac aşısını bulan Sayın Virolog Prof. Dr. Aykut ÖZDARENDELİ de bir veteriner hekimdir. Veteriner hekimlerin çalışmaları esas itibarı ile zoonotik hastalıklarla mücadele ve gıda sağlığının korunması olduğundan insan sağlığı ile iç içe geçmiştir. Tıp Fakültelerinde birçok akademisyen veteriner hekim, geleceğin beşeri tıp hekimlerine anatomi, mikrobiyoloji, fizyoloji, biyokimya, histoloji, farmokoloji, parazitoloji, patoloji, viroloji, gıda hijyeni ve teknolojisi gibi temel sağlık bilimlerinde dersler vermekte, onlara hocalık yapmaktadır.
Veteriner hekimler, 1593, 5996, 6343, 5393, 5216, 5199 gibi birçok kanuna göre: Halk sağlığı, (gıda güvenliği, hayvanlardan insanlara geçen hastalıklarla mücadele, insanlarda ve hayvanlarda kullanılan aşı, serum ve biyolojik madde üretme vb.) hayvan sağlığı, hayvan refahı, ülke hayvancılığının geliştirilmesi ve daha verimli hale getirilmesi gibi alanlarda görev yapmaktadırlar.
657 Sayılı Yasaya göre de sağlık sınıfında sayılan veteriner hekimler, konu özlük hakları olduğunda sağlık çalışanı kabul edilmemektedir. Bu durumu bilim ve hukuk ile izah etmek mümkün değildir.
Bu açıdan bir an önce bu mağduriyetin giderilmesi noktasında veteriner hekimleri de kapsayacak yeni bir çalışmanın başlatılmasını talep ediyoruz. Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” ne veteriner hekimler de dahil edilmelidir.
Aksi halde Anayasa’nın 10. Maddesindeki eşitlik ilkesine de aykırı olan, hakkaniyetten uzak uygulamalar, bu haliyle sağlık çalışanları arasındaki ayrımı daha da derinleştirecek, kamu düzenini, çalışma barışını olumsuz etkileyecektir. Camia olarak bu haksızlık ve hukuksuzluğun ortadan kaldırılması için gerekli tüm argümanları kullanacağımızın bilinmesini isteriz.
Bizler de sağlık sınıfındaki beşeri hekimlerin ‘Hipokrat Yemini’ gibi mesleğe adım atarken bir ant ile başlarız. Bu andımız, ‘Yaşamımı insanlık yoluna adayacağıma’ diye başlar.
Sağlıkta ayrımcılık olmamalıdır. Sağlık bir bütündür. Veteriner hekimsiz sağlık olmaz.
Halen içinde bulunduğumuz pandemi ve dünya gerçekleri dikkate alınarak, sağlıkta “bir olunmazsa” “hiç olunacağı” unutulmamalı, insanlığın muhtaç olduğu “Tek Sağlık” yaklaşımı süslü cümlelerde kalmamalı, uygulamada olmalıdır. Saygılarımla.”
Ali EROĞLU
Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı
