Büyüme Tahminleri de Aştı,

Türkiye ikinci çeyrekte yüzde 10.3 büyüdü.
TÜİK, Türkiye ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 10,3 büyüdüğünü açıkladı. 6 aylık dönemde ise büyüme yüzde 11 olarak hesaplandı. Analistlerin beklentileri de yüzde 8-9 aralığında değişiyordu. Altı aylık büyüme ise yüzde 11 oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) 2010  ikinci çeyrek sonuçlarını açıkladı. 2010 yılı ikinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre gayri safi yurtiçi hasıla,  cari fiyatlarla yüzde 17.1, sabit fiyatlarla yüzde 10.3 artışla 268 milyar 495 milyon lira oldu. GSYH, 6 aylık dönemde ise  sabit fiyatlarla yüzde 11 artarak 510 milyar 760 milyon liraya çıktı.
Öte yandan, takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH, 2010 yılı ikinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10.3’lük artış gösterdi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri de bir önceki döneme göre yüzde 3.7 arttı. Yurtiçi hasıla, dolar cinsinden ikinci çeyrekte yüzde 19.1 artarak 173 milyar 861 milyon dolara yükseldi. Dolar cinsinden GSYH, ilk çeyrekte yüzde 27.1 artışla 160 milyar 603 milyon dolar olmuştu. Buna göre, geçen yılın tamamında 616 milyar 753 milyon dolar, ilk yarısında 272 milyar 270 milyon dolar olan GSYH, bu yılın ilk yarısında 334 milyar 464 milyon dolara yükseldi. İlk 6 ayda, GSYH, dolar cinsinden 62 milyar 194 milyon dolar arttı.

‘Referandum zaferinden sonra Türkiye için ikinci iyi haber’
– FİNANSBANK Başekonomisti İnan Demir: Beklentinin üstünde büyümenin yüzde 3.7 olması dikkat çekici. Türkiye 2008-2009 krizinde kaybettiği GSYH’yi yerine koymuş oldu. Mevsimsellikten arındırılmış GSYH, 2008 ilk  çeyreğindeki zirvenin üzerine çıktı. Yani Türkiye, Lehman öncesine döndü.

– GARANTİ Bankası Başekonomisti Pelin Yenigün: İkinci çeyrekte yatırım rakamı çok yüksek. Özel yatırımlarda artış yüzde 32 civarında. Bu nedenle yıl sonu için yüzde 5-5.5 olan tahmin yüzde 6-6.5’e yükseliyor.

– HSBC Stratejisti Fatih Keresteci: Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH değerinin bir önceki çeyreğe göre yüzde 3.7 ile yüksek oranda bir büyüme kaydetmesi, Türkiye ekonomisinde çarkların dönmeye devam ettiğine işaret ediyor.

– RBS Ekonomisti Tim Ash: Türkiye’yi bölgesel büyüme/toparlanma hikayesinde tepeye koyacak çarpıcı bir rakam… Yılın ilk yarısında çift haneli büyüme yakalandı ve bu yılın tamamında büyümenin yüzde 7 civarında olabileceğine işaret ediyor. Hükümetin anayasa değişiklik paketi referandumunda kazandığı zaferin ardından Türkiye için ikinci iyi haber.’

– FORTİS Başekonomisti Haluk Bürümcekçi: Bizim büyüme beklentimiz bu sene yüzde 7 düzeyinde. Bu gelen rakamla birlikte tahminimizde rahatız. Önceki çeyrekte hiç artış olmamıştı ama burada yüzde 3.7 oranında güçlü bir artış söz konusu. Bu rakamlarla birlikte milli gelir, kriz öncesi seviyesinin üzerine çıktı.

ÇİN’İ YAKALADIK!
DEVLET Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, büyüme rakamına ilişkin, ‘2010 yılı ikinci çeyreğinde Türkiye, Çin ile aynı oranda büyüme kaydederek G20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülke olmuştur’ değerlendirmesinde bulundu. Babacan, ‘Böylece 2010 yılının ilk yarısında GSYH büyüme hızı yüzde 11 olmuştur. Bu oran, Türkiye ekonomisinin küresel krizden çıkış sürecinde dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden birisi olduğunu ortaya koymaktadır. 2010 yılı ikinci çeyreğinde Türkiye, Çin ile aynı oranda büyüme kaydederek G20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülke olmuştur” dedi.

Küçülmede üçüncüydük büyümenin lideri olduk
İLK olarak ABD’de 2008 sonlarına doğru ortaya çıkan krizle birlikte, Türkiye’nin büyüme rakamları da büyük darbe almıştı. Uzun bir aradan sonra ilk kez 2008 son çeyreğinde küçülen ekonomide daralma yüzde 7 olarak gerçekleşirken, 2009 ilk çeyreğinde ise bu rakam yüzde 14.5’i bulmuştu. Türkiye bu dönemde yüzde 14.5’lik küçülmeyle dünyada üçüncü sıraya yerleşirken G20 ve OECD ülkeleri arasında da birinci sırada yer almıştı. Fakat krizden oldukça hızlı çıkan Türkiye bundan bir yıl sonra 2010’un ilk çeyreğinde yüzde 11.7 büyüme rakamını yakalayarak Avrupa ortalamasını yaklaşık 40’a katlamış, G20 ülkeleri arasında ise Çin’den sonra ikinciliğe oturmuştu.

En fazla inşaat büyüdü
l EN fazla büyüme gösteren sektör, inşaat oldu. 2009 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 20,9  oranında daralan inşaat sektörü bu yılın aynı döneminde baz etkisinin de belirleyiciliğiyle yüzde 21,9 büyüdü.
l GEÇEN yılın ikinci çeyreğinde yüzde 11,5 oranında daralan imalat sanayide bu yılın aynı döneminde yüzde 15,4 oranında büyüme yaşandı.
l SABİT fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla 25 milyar 706 milyon TL oldu.

Kişi başına gelir 13.250 TL oldu
TÜİK, yapılan revizyon sonrasında 2009 yılında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değerini cari fiyatlarla 13 bin 250 TL, ABD doları cinsinden 8 bin 578 dolar olarak açıkladı. Böylece kişi başına düşen milli gelir TL cinsinden 18 TL, dolar cinsinden 14 dolar gerilemiş oldu.

Yatırımlar ekonomik büyümeyi daha da artıracak
SANAYİ ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Türkiye ekonomisinin 2010 yılının tamamında yüzde 7’ler seviyesinde bir büyüme gösterebileceğini söyledi. Önümüzdeki süreçte Türkiye’nin kredi notunun daha da yükseleceğini ifade eden Ergün, bunun hem içeriden hem de dışarıdan Türkiye’ye gelen yatırımı artıracağını, yatırımların da ekonominin büyümesine, istihdamın artışına önemli katkı sağlayacağını kaydetti.

Yıl sonunda rahat %6 büyürüz
ZAFER Çağlayan, büyüme rakamlarının Türkiye ekonomisinin ne kadar güçlü ve dinamik olduğunun çok net bir göstergesi olduğunu kaydetti. Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, yıl sonunda rahatlıkla yüzde 6’lık büyüme rakamının yakalanacağını söyledi. İhracat rakamlarına da değinen Çağlayan 1 Ocak-13 Eylül arasındaki ihracatın ise 76 milyar doları aştığına dikkat çekti.

KOBİ’ye en çok kredi
özel bankalardan

KOBİ’lerin kredi hacmi yılın ilk yedi ayında yüzde 20.9 oranında 17.4 milyar lira artarak 100.7 milyar liraya yükseldi.
 
Krizden çıkış, ekonomide canlanma ve yeniden büyüme süreci kabul edilen bu yıl, bankaların KOBİ niteliğindeki müşteri sayısı ve KOBİ’lere açılan kredilerin hacminde hızlı bir büyüme yaşanırken, bu kesime en fazla kaynağı özel bankaların aktardığı belirlendi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden yapılan hesaplamaya göre, KOBİ kredilerinin toplam hacmi ocak-temmuz döneminde yüzde 20.9 oranında 17 milyar 385 milyon lira artarak 100 milyar 656,9 milyon liraya ulaştı. Kriz koşullarının egemen olduğu geçen yılın aynı döneminde KOBİ kredilerinin toplam hacmi yüzde 6.8 oranında 5 milyar 755 milyon lira azalmıştı.

Özel bankalar yedi ayda net 10.4 milyar lira aktardı

KOBİ’lere en fazla krediyi ise özel bankaların kullandırdığı belirlendi. Özel bankaların KOBİ kredilerinin bakiyesi yılın ilk yedi ayında yüzde 24.4 oranında artarak 53 milyar 212,3 milyon liraya ulaştı. Söz konusu krediler, anılan dönemde 10 milyar 435 milyon lira arttı. Diğer bir deyişle özel bankalar yedi ayda KOBİ’lere net olarak bu tutarda yeni kredi kullandırdı. Bu da, anılan dönemde toplam KOBİ kredilerindeki 17.4 milyar liralık artışın yüzde 60’ını oluşturdu.

Toplam KOBİ kredileri içinde özel bankaların 2009 sonunda yüzde 51.4 olan payı temmuz sonunda yüzde 52.9’a yükseldi. Aynı dönemde kamu bankalarının KOBİ kredileri yüzde 14.1 artışla 20 milyar 714 milyon, yabancı bankaların KOBİ kredileri yüzde 17.8 artışla 16 milyar 144 milyon liraya yükseldi. Katılım bankaların KOBİ’lere açtığı kredilerin bakiyesi yedi ayda yüzde 27 artışla 8 milyar 899,2 milyon, kalkınma ve yatırım bankalarının KOBİ kredileri de yüzde 3.9 artışla 1 milyar 688 milyon lira oldu.

En çok kredi orta ölçeklilere

Temmuz sonu itibariyle KOBİ kredilerinin 33 milyar 439,9 milyon lirası mikro, 26 milyar 609,1 milyonu küçük ve 40 milyar 607,9 milyon lirası da orta büyüklükteki işletmelere ait bulunuyor. İlk yedi ayda mikro işletmelerin kredi hacminde 4 milyar 241,9 milyon, küçük işletmelerin kredilerinde 4 milyar 538,1 milyon, orta büyüklükteki işletmelerin kredi hacminde de 8 milyar 604,9 milyon liralık net artış yaşandı. Kriz koşullarının yoğun hissedildiği geçen yılın ilk yedi ayında yüzde 6.8 oranında 5 milyar 755 milyon lira azalarak 78 milyar 850 milyon liraya inen KOBİ kredileri, sonraki beş ayda 4 milyar 422 milyon lira artışla 2009 sonu itibariyle 83 milyar 272 milyon lira olmuştu.

Banka müşterisi KOBİ sayısı

Bankaların KOBİ niteliğindeki müşteri sayısı ocak-temmuz döneminde toplamda 6 bin 854 artarak 1 milyon 235 bin 500’e yükseldi. Ancak mikro işletmelerin sayısındaki azalma devam etti.

Banka müşterisi küçük işletmelerin sayısı ocak-temmuz döneminde 2 bin 724 artışla 164 bin 391, orta büyüklükteki işletmelerin sayısı da 5 bin 963 artışla 73 bin 338’e ulaşırken, mikro işletmelerin sayısı bin 833 azalarak 987 bin 771’e geriledi. Kriz koşullarının yoğun hissedildiği geçen yılın ilk yedi ayında banka müşterisi KOBİ’lerin sayısı 71 bin 685, 2009’un tümünde de 72 binden fazla azalarak 1 milyon 228 bin 646’ya gerilemişti.

Takipteki KOBİ kredileri

Geçen yılın ilk yedi yüzde 37, tümünde ise yaklaşık yüzde 62 büyüyerek 6 milyar 892 milyon liraya ulaşan takipteki KOBİ kredileri, bu yılın ilk yedi ayında yüzde 6.8 oranında 638 milyon lira azalarak 6 milyar 255.9 milyon liraya geriledi.

Batık KOBİ kredilerinin 2009 sonunda yüzde 7.7’ye ulaşan oranı, bu yılın ilk yedi ayında 2 puana yakın düşüşle yüzde 5.9’a indi. Temmuz sonu itibariyle takipteki kredilerin 3 milyar 78 milyonu mikro, 1 milyar 571,2 milyonu küçük, 1 milyar 606,7 milyonu da orta büyüklükteki işletmelere ait bulunuyor.

Yılın ilk yedi ayında her üç grupta da batık kredilerin azaldığı gözlendi. Batık KOBİ kredilerinin tutarı azalışa geçerken, kredisi takibe düşen KOBİ sayısı artmaya devam etti. Takipte borcu bulunan KOBİ sayısı ocak-temmuz döneminde 7 bin 741 artarak 211 bin 294’e çıktı. Bu artış asıl olarak mikro işletmelerden kaynaklandı. Sorunlu kredisi bulunan küçük ölçekli işletme sayısının anılan dönemde azaldığı, orta ölçeklilerde ise çok küçük bir artış olduğu gözlendi.