Yumurta ihracatı yükseldi,üretici hala zararda
Türkiye’nin 2011 yılında yumurta ihracatı,önceki yıla göre yüzde 83 artış göstererek 285 milyon dolara ulaştı. Bunun aksine,ihracatta yüzde 95 seviyesinde olan Irak’ın ihracat payı, sektörün yeni pazarlara yönelmesiyle yüzde 70’lere indi.
IRAK PAZARININ DÜŞMESİNE UKRAYNA DARBESİ NEDEN OLDU
Suriye ile ilşkilerimizn soğuk bir döneme girmesi üzerine bu fırsatı iyi değerlendiren Ukrayna Irak pazarına büyük bir oranda girdi.Bunun yanında bir çok ülke ihracatçılarıda Türk firmalarının sahte logolarını yumurtaların üstünde kullanarak ihractçlarını yükselttiler.Aynı durum İran pazarında da görüldü.
İRANLI TÜCCARLAR ZOR DURUMDA
Türkiye’den yumurta ve tavuk eti dahil bir çok gıda ve sağlık ürünü ithal eden İran,ambargo nedeniyle yükselen doların karşısında zor günler geçiriyor.Bir ay önce gönderilen mal karşılıklarının dolar bazında yüzde 37 oranında yükselmesi kazançları zarar haline getirmiş durumda.
YUMURTA ÜRETİCİLERİ MERKEZ BİRLİĞİ AÇIKLAMASI
Anadolu Ajansı muhabirinin Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’nden aldığı bilgiye göre, sektör, geçen yıl 17 ülke ve 2 serbest bölgeye ihracat yaptı. 2010 yılında 156 milyon dolar olan yumurta ihracatı, 2011 yılında yüzde 83 artarak 285 milyon 673 bin dolara yükseldi.
Yumurta ihracatının en fazla yapıldığı ülke, önceki yıllardaki gibi Irak oldu. 212 milyon 7 bin dolarlık ihracat yapılan Irak’ın önceki yıl yüzde 95 seviyesinde olan ihracat payı, sektörün yeni pazarlara yönelmesinin etkisiyle yüzde 74’e indi.
Yeni pazarlar arasında başı çeken İran, 42 milyon 992 bin dolarlık ihracatla ikinci, Azerbaycan ise 11 milyon 512 bin dolarlık ihracatla üçüncü sırada yer aldı.
Suriye, 6 milyon 179 bin dolar, İsrail 5 milyon 967 bin dolar, Türkmenistan 3 milyon 303 bin dolar ve Libya 1 milyon 69 bin dolarla, ihracatta milyon dolar barajını geçen diğer ülkeler oldu.
Sektör, ayrıca, Angola, Birleşik Arap Emirlikleri, Ekvator Ginesi, Gürcistan, Katar, Kırgızistan, KKTC, Kuveyt, Özbekistan ve Suudi Arabistan ile Ege ve Kayseri Serbest Bölgelerine ihracat yaptı.
”Zararına satış, yeni pazarlara yöneltti”
YUM-BİR Başkanı Derya Pala, yaptığı açıklamada, birliklerinin kurulduğu 2006 yılında 18 milyon dolar seviyesinde olan ihracatın her geçen yıl hızla artıp bugünkü seviyesine geldiğini söyledi.
İhracatta gelinen noktanın, sektörün büyümesiyle orantılı olduğunu belirten Pala, şunları ifade etti:”Özellikle 2009 yılı ve 2010’un ilk yarısı, sektörde iyi geçti. Buna bağlı olarak ciddi yatırımlar oldu. Yeni yatırım, yeni üretim anlamına geliyor. Üretim artışı fiyatların düşmesine yol açtı. Fiyatlar, 2010 yılı ilk yarısından 2011 yılının 8. ayına kadar ciddi anlamda düştü. Buna karşın soya ve mısırla ilgili problemlerden dolayı maliyetler de arttı. Üretici, 2010’un son aylarından geçen yılın 8. ayına kadar zararla geçirdi. Üretimi düşürmemiz, fabrikalarda şalteri indirmek gibi olmuyor. Bir hayvan 100 hafta boyunca üretimde kalabiliyor. Üretimi azaltamayacağımız ve iç piyasadaki tüketim de belli olduğu için sektör olarak zarardan kurtulmak amacıyla yeni pazar arayışına ve ihracatı artırma çabasına girdik. Böylece İran ve Azerbaycan başta olmak üzere yeni pazarlara ihracat yaptık.”
”Fiyatta istikrar için planlı damızlık yumurta ithali”
Söz konusu dönemde ihracat ve zararına satış döneminin etkisiyle üretimdeki azalmaya bağlı olarak iç piyasaya arzın azaldığını belirten Pala, arzın azalmasıyla fiyatların geçen yılın 8. ayından sonra çok yükseldiğini, günümüzde ise normal seviyesine indiğini anlattı. Pala, şu görüşleri dile getirdi:
”Damızlık yumurtada dışarıya bağımlıyız. İç tüketim ve ihracat potansiyeli göz önünde bulundurulup belirlenen miktarda damızlık yumurta ithalatına izni verilmesiyle fiyatlardaki dalgalanmayı en aza indirebiliriz. Bakanlık, yumurta fiyatlarında artış olacağı düşüncesiyle buna sıcak bakmıyor. Ama fiyat yüksek olunca sektör dışından da birçok kişi yumurtaya yatırım yapıyor. Üretim plansız şekilde fazlalaştığı için de bir dönem üretici zararına satış yapmak zorunda kalıyor. Zararına satış döneminde de yatırımlar kısılıyor, üretim azalıyor ve yeniden fiyatlar artıyor. Bu kısır döngüyü önlemeliyiz. Fiyat dalgalanmaları hem üreticiyi hem tüketiciyi zor durumda bırakıyor.”
Derya Pala, bu yılla ilgili olarak ”Geçen yılın 8. ayından itibaren yükselen fiyatlarla sektöre yatırımlar yine arttı. Bunun sonucunda üretimin artmasıyla 4. aydan itibaren sektörün darboğazla karşı karşıya kalması söz konusu. Biz de bu durumun önüne geçmek için ihracata yöneleceğiz. Yıl sonunda ihracatın 300 milyon doları geçmesini bekliyoruz” öngörüsünde bulundu.
