Bombus arılarının hormon savaşı
Domatesin rengini değiştiren bombus arısına ilgi arttı. Arılı domates olarak da bilinen bu domates oldukça yaygınlaşıyor.
Sera yetiştiriciliğinde hormona son veren bombus arılarına ilgi her geçen gün artıyor.
360 bin dekar bombus kullanımına uygun örtü altı yetiştiriciliği yapılan seraların yaklaşık %25’inde tozlama görevini bombuslar yapıyor.
Halk arasında arılı domates olarak bilinen domatesler için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı destekleme çalışmalarını sürdürüyor. İlk olarak 1997 yılında seralarda kullanılmaya başlanan bombusların sayısı, 2001 yılında 15 bin koloni iken bugün 140 bine ulaştı.
Üretim yapan beş firmanın kapasitesi ise 525 bin koloniye kadar çıktı. Domatesin renginde ve tadında kaliteyi artıran bombusların yaygınlaşması için bakanlık yeni uygulamaları hayata geçirdi.
Son olarak yerli gen kaynaklarından olan bombus arısının doğadan toplanmasını ve yurt dışına kaçırılmasını önlemek, denetimli koşullarda yetiştirilmesini teşvik etmek, sağlıklı ve kaliteli bitkisel ürünler üretimi için seralarda kullanımını yaygınlaştırmak için yönetmelik çıkarıldı.
Yeni yönetmelikle birlikte bombusların, üniversitelerin araştırmaya yönelik çalışmaları hariç doğadan toplanmaları yasaklandı. Seralarda bomsus kullanımını artırmak için şimdiye kadar 8 milyon TL’nin üzerinde de destekleme yapıldı.
VERİM ARTIYOR, İLAÇ KALINTISI AZALIYOR
Bombus arısı birçok kimyasal ilaçtan olumsuz etkilendiği için üreticileri, kimyasal ilaç kullanımında seçici olmaya zorluyor.
Böylece bombus kullanılan sera ürünlerinde riskli ilaç kalıntısına pek rastlanmıyor.
Bombus arıları tüketicinin yanı sıra üreticinin de yüzünü güldürüyor. Tozlamayı bombusların yaptığı seralarda, diğer seralara oranla yüzde 20 verim artışı sağlanıyor.
Ayrıca suyla yapılan hormon uygulamasının seralarda nem oranını yükseltmesi, hastalık (mantari) oluşumunu tetikliyor.
Bombus kullanan üreticiler ise, seralarında hormon kullanılmadığı için bu hastalıkların önüne geçiyor. Bu sayede içi dolu sıkı meyveler elde eden üreticiler, ürünlerinin raf ömrünü uzatmış oluyor.
ANTALYA BOMBUSU SEVDİ
1987 yılında Hollanda, Belçika ve Fransa’da başlanan uygulama, son birkaç yıl içinde İsrail, ABD, Japonya, İspanya ve İngiltere seralarında tozlamada kullanılıyor. Türkiye’de ise seracılığın en yoğun olduğu illerin başında gelen Antalya, bombus arısı kullanımında da yüzde 75 ile ilk sırada yer alıyor.
Bu ili Mersin ve Muğla takip ederken, toplam 18 ilde kullanılıyor. Yüzde 90 oranında domates yetiştiriciliğinde kullanılan bombus arılarından, son zamanlarda çilek, biber, patlıcan ve erken ilkbaharda yaşanan kritik hava şartlarında açık alanda kiraz, kaysı üretiminde de faydalanılıyor.
