Et fiyatlarındaki artışın nedeni ‘ithalat lobisi’
Besicilerin, “kaça satabilirsem satarım” mantığıyla bayram öncesinde fiyatları yükselttiğini belirten sektör temsilcileri, bunu fırsata çevirmek isteyen ithalat lobisinin de spekülatif fiyat artışlarına sebep oldukları görüşünde.
Kurban Bayramı yaklaşırken fiyatlarda spekülatif hareketlenme olduğunu kaydeden Türkiye Et, Süt, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Murat Yörük, besicilerin ellerindeki hayvanları Kurban Bayramı‘na sakladığını söyledi. Bayrama bir ay kala fiyatların yükselmeye başladığını, bayramda ise en üst seviyeye ulaştığını vurgulayan Yörük, kendileri açısından aciliyet verecek sıkıntı görmediklerini kaydederek, “Kurban Bayramı‘ ndaki kesimler, normal kesimlerin 7-8 gününe bedel. Çok ciddi bir çıkıştır, buna hazırlıklıyız. Besiciler ‘kaça satabilirsem satarım’ mantığıyla bayram öncesinde fiyatları yükseltmeye çalışıyor. Fakat fiyatlar daha sonra eski seviyelere düşüyor” diye konuştu. “İthalata bağımlılığı daha da düşürecek enstrümanları korumamız lazım” diyen Yörük, “Ama bir gerçek var ki besi materyalimiz pahalı. Bir miktar canlı besinin getirilmesinde fayda olacaktır. AB ortalamasıyla aramızda yüzde 50’lere varan fark var. Sorumluluğu olan insanların bunu bilip buna göre davranması gerekir. Etçileri ve sütçüleri birbirinden ayıran bir sistemle başlayıp, istikrar programıyla şekillendireceğimiz bir programa ihtiyacımız vardır’’ şeklinde konuştu.
Et fiyatlarında yapay kriz yaratılıyor Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük de, ticari rant sağlamak isteyen bazı çevrelerin, ithalat yapılması için et fiyatlarının yükselmesi bahanesiyle yapay kriz çıkarmaya çalıştığını söyledi. Türkiye’de kırmızı et üretiminde geçtiğimiz yıllara göre ciddi artış olduğuna değinen Eskiyörük, “Türkiye’de 2012’de 2 milyon 194 bin küçükbaş, 777 bin büyükbaş kurbanlık hayvan kesildi. Şu anda 3 milyon 498 bin küçükbaş ve 1 milyon 490 bin büyükbaş kurbanlık hayvan mevcut. Avrupa Birliği ülkelerinde tüketilen yıllık 71 kilogram kırmızı etin 61 kilogramını domuz eti teşkil ediyor. ABD’de ise yılda 73 kilogram kırmızı et tüketilirken bunun 66 kilogramı domuz etidir.Bu nedenle sığır eti stokları aşırı şişmiş durumda. Bu ülkeler, ithalat lobisini maşa olarak kullanıp Kurban Bayramı’nı fırsat biliyor. Ellerinde kalan eti ülkemize sürmeye çalışmaktadır” dedi.
Piyasadan cılız hayvanları topluyorlar
Bayramın ardından iki haftalık süreçte fiyatların normale döndüğüne dikkati çeken Yörük, şöyle konuştu: “Bu sene daha farklı geçiyor. İthalat lobisi gibi bazı çevreler, fiyatların artmasıyla nemalanmak için birtakım girişimlerde bulundu. Nasıl oluyor peki? Fiyatlarınızı artırırsınız, Doğu Anadolu’ya gidersiniz, ‘cılız hayvan’ dediğimiz hayvanları, fiyatları yükseltecek biçimde alım yaparsınız. Bu da iç piyasada hareketlenmeye sebep olur. Bu ne anlama gelir? 9-9.5 liraya aldığınız hayvan, reyonda 10-10.5 liraya çıkacak. ‘Türkiye’de fiyatlar yüksek, hayvanla ilgili sıkıntı var’ gibisinden, ithalatın açılması yönünde hükümete baskı kurmaya çalıştılar. Biz de hükümeti, bu lobiye karşı ‘dikkatli olun, dik duralım’ diye uyardık. Fiyat artışının sebebi bu hareketlenme sonucudur.’’
