Organik Gıdalarda Kimyasalların Etkileri
ORGANİK GIDALARDA KİMYASALIN ETKİSİ
Dr.Diyetisyen Selahattin Dönmez
Sağlıklı beslenmede son zamanlarda tercih edilen organik gıdalarda düşük dozda da olsa kimyasal artık bulunur. Ancak bu durum kabul edilebilir sınırın altındadır
Organik gıdalarla ilgili beklenen en önemli avantaj düşük kimyasal miktarlarıdır. Kimyasal artıklar gıda zincirine dört yoldan girer: Tarlada, hasat sonrası, ithal ürünlerde kullanmakla ve kullanımı yasaklanmış ama çevrede kalmış kalıntılarla. Gıdalar yoluyla kronik maruz kalımın sonuçlarını ortaya koymak çok kolay değildir. Organik tarım sentetik kimyasal kullanımını yasaklar. Organik olmayan yöntemle yetiştirilen ürünlerde birden fazla kimyasal bulunma şansı 3-5 kat fazladır. Ancak organik ürün tam olarak kimyasaldan arınmış da değildir. Bunun nedeni rüzgârla taşınma, kontamine sular, topraktaki kalıcı kimyasallar, transport, işlenme ve depolanma koşulları olabilir.
Aslında organik olmayan gıdalardaki kimyasal miktarı da genellikle kabul edilebilir sınırın altındadır. Organik olmasa da, tarım denetlemelerinin artışı genel olarak kimyasal miktarını daha da azaltacaktır. Kimyasal kalıntılarının çocuklarda üreme sistemi üzerindeki etkilerinin yanısıra, çocukluk çağı kanserleri, davranışsal ve endokrinolojik etkileri de vardır. Çocuklar kimyasal etkilere karşı daha duyarlıdır. Çünkü vücuttaki zararlı kimyasalların atımı onlarda daha az gelişmiştir. Erişkinlere göre de ağırlıklarına oranla daha fazla yiyip içerler ve diyetleri taze meyve ve sebzeden zengindir. Örneğin bir yaşındaki bir bebek erişkinle kıyaslandığında ağırlığı başına 16 kat daha fazla elma suyu tüketir. Çocukların ömür boyu maruz kalacakları kimyasal miktarının Yüzde 50’sini yaşamın ilk beş yılında aldıkları düşünülmektedir.
Bebekler anne sütü yoluyla da kimyasala maruz kalabilirler. Anne sütü yağdan zengin olması nedeniyle kimyasal birikimine uygun bir sıvıdır. Bir çalışmada anne sütü ile beslenenlerde biberonla beslenenlere göre daha yüksek serum kimyasal düzeyi bulunmuş, bebeklerin kimyasal alma miktarlarının erişkin miktarlarından daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Ancak son yıllardaki düzenlemeler ile anne sütündeki miktarlar azalmıştır. (Star)