Bir Nehrin Hikayesi: Ergene


490-260

 

Yönetmen Nejla Demirci, Gündoğdu belgeselinde Trakya’daki sanayileşmenin sonucu
olarak Ergene Nehri’nde yaşanan kirliliği ve bu kirliliğin bir toplumu nasıl etkilediğini yerel
halkın dilinden anlatıyor.

 

 

 
Yönetmen Nejla Demirci Ergene Nehri’nin uğradığı çevre felaketini Gündöndü
belgeselinde gözler önüne seriyor. Belgeselde Ergene Nehri’ndeki kirliliğine sebep olan
sanayileşmenin yanı sıra kirliliğin bölgelenin hem sosyal hem kültürel hem de ekonomik
etkilerini röportajlarla uzmanların ve Trakyalıların ağzından anlatıyor.

 

 

 

Aynı zamanda Ergene İnisiyatif’nin de üyesi olan Demirci’nin yönettiği Gündöndü’nün
çekimleri 2010’dan beri biriktirilen görüntülerden oluşuyor. bianet’e konuşan Demirci
belgeselin bütçesini kendi cebinden ve ailesinin katkılarıyla karşılamış:
“Yüz bin liradan sonra saymayı bıraktım. Hassas bir konu olduğu için fon ya da benzeri bir
bütçe kullanmadık. Elimde ne varsa belgesele harcadım.”

 

 

“Bölgede yetişen ürünler Türkiye’ye dağılıyor”

 

 

 

 

490-300Belgesel sadece bir çevre kirliliğini değil, kirliliğin toplumdaki etkilerini de inceliyor:
“Sadece kirlilik üzerine bir belgesel yapmak istemedim. Ergene’deki kirliliğin derinine
baktıkça, derinleştikçe çeşitli katmanlarda etkiler ortaya çıkıyor.
“1980’lerde sanayileşmeye başlayan bölgede bugün 5000 civarında deri-tekstil, tekstil,
ağır sanayi ve boya fabrikaları bulunuyor. 1980’lerin ortalarına doğru kirlilik artmaya ve
nehirde balık ölümleri yaşanmaya başlıyor. Bugün ne suda ne de suyun yanındaki
toprakta canlı yaşayamıyor.

DİĞER HABERLER
Çocuklara tavuk eti yedirebilirsiniz.

 

 

 

“Bölgede sekiz bin yıllık bir tarım kültürü var. İstihdam adı altında bu kültür yok ediliyor.
Çiftçiler işçileşiyor, ucuz iş gücü hem fabrikalarda hem de tarlalar da artıyor.
“Bölgede özellikle ayçiçeği, buğday ve pirinç yetiştiriliyor. Belgesel esnasında burada
yetiştirilen tarım ürünlerini analiz ettirdim. Sonuçta her birinde standartın çok üstünde ağır
metal ve toksik bulunuyor. Bunları yemek neredeyse zehir yemekten farksız. Ama burada
yetişen ürünler Türkiye’nin yüzde 75 ayçiçeği, yüzde 55 pirinç ve yüzde 10 buğday
ihtiyacını karşılıyor.

 

 

 

“Trakya Türkiye’deki en yüksek kanser oranlarının görüldüğü bölge. Ama Bakanlık bunun
içki ve sigaradan kaynaklandığını söylüyor.”

 

 

 

“Trakya kültürü yok oluyor”

 

 

 
Doğayı katletmenin aynı zamanda kültürü katletmek anlamına geldiğini söyleyen Demirci
kirliliğin bölgede toplumsal cinsiyet rollerini ve Roman kültürünü etkilediğini söylüyor.
“Kirlilikten en çok etkilenen kesim Romanlar. Trakya Romanları çiftçilik yaparlar ancak
buradaki kirlilik sebebiyle tarım arazileri değersizleşti. Çiftçi çok az kazandığı için yanında
çalışan kişiye de çok az maaş veriyor. Bu durumda tarlada çalışan Romanlar günde 10
lira, 20 lira gibi ücretlere çalışıyorlar.

DİĞER HABERLER
Türk organik sektörü 3 projeyi birden hayata geçirecek

 

 

 

“Ayrıca Romanların yüzyıllardır Hıdrellezlerde en güzel kıyafetlerini giyerek nehirde
yıkanma gelenekleri vardı. Bu gelenek 30 yıldır bitmiş durumda. Öyle ki artık Trakya’da
masal gibi anlatılıyor.

 

 

 

“Trakya’da kadınlar ve erkekler sosyal alanda bir aradalar. Kadınlarla ilk konuştuğumuzda
hep şunu söylüyorlar, tarlada çalışıp sonrasında nehir kenarında kadınlı erkekli piknik
yapma dönemi bitti. Haliyle işten sonra erkekler kahveler kadınlarsa evlere dönüyorlar. Bu
kirlilik dolaylı yoldan kadınları evlere kapıyor, sosyal hayattan uzaklaştırıyor.
Belgeselde bir de çocuklar var, artık Ergene’de yaşamak istemeyen çocuklar. Demirci
çocukların nehrin ve bölgenin kurduğu ilişkiyi şöyle anlatıyor:
“Çocuklar inanamayarak ‘eskiden burada yüzüyorlarmış’ diyorlar. Bir sürü kedi, köpek ve
inekler nehir kenarında ölüyor. Çocuklar bunlara şahit oluyor ve bu yüzen burada yaşamak
istemiyorlar.”

 

 

 

Adını bölgede yetişen ayçiçeğin eşanlamında alan 70 dakikalık Gündöndü belgeseli 10
Mayıs’ta itibaren Yeşilçam Sineması’nda saat 12.00, 15.00 ve 18.00 seanslarında
izlenebilir.
Elif AKGÜL elif@bianet.org


31 Mayıs 2013. 15:19
0 0 Oylar
Okuyucu puanı:
Abone ol
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x