Cari açık hızlı düştü
Haziran ayında 7.6 milyar dolar olan cari işlemler açığı Temmuzda 5.3 milyar dolara geriledi
Merkez Bankası’nın verilerine göre cari açık Temmuz ayında 5.3 milyar dolar oldu. Haziran ayın da 7.6 milyar dolardı.
Türkiye’nin cari işlemler hesabı açığı, yılın 7 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 112,9 artarak, 50 milyar 662 milyon dolar oldu. Öte yandan yıllıklandırılmış cari açık ise 75 milyar dolar sınırına dayandı.
Merkez Bankası tarafından açıklanan 2011 yılı Temmuz ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, cari açık 2011 yılı Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 26 milyar 871 milyon dolar artış gösterdi. Geçen yılın ilk 7 ayında, cari açık 23 milyar 791 milyon dolar düzeyindeydi.
Geçen yıl Temmuz’da 3 milyar 565 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabında, bu yılın aynı ayında 5 milyar 319 milyon dolar açık meydana geldi.
Cari işlemler açığının artmasında dış ticaret açığının 28 milyar 119 milyon dolar tutarında artarak 54 milyar 460 milyon dolara ulaşması etkili oldu.
SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI
Sermaye ve finans hesapları kapsamında, yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, ilk 7 aylık dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre 4 milyar 638 milyon dolar artarak, 9 milyar 133 milyon dolara yükseldi.
Temmuz ayında gerçekleşen 2 milyar 756 milyon dolar tutarındaki net sermaye girişinin önemli bir kısmı enerji sektöründen kaynaklandı.
Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar da ilk 7 aylık dönemde net 1 milyar 449 milyon dolar tutarında gerçekleşti.
Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında Temmuz ayında 114 milyon dolar tutarında alıma rağmen ilk yedi ayda 672 milyon doları tutarında net satım yaptı.
Yurt dışı yerleşikler, Temmuz ayında 1 milyar 716 milyon dolar tutarında devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) alımıyla, ilk yedi aylık dönemde toplam 13 milyar 296 milyon dolar tutarında DİBS alımı yaptı.
Bankaların yabancı para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, bu yılın ilk yedi aylık döneminde 790 milyon dolar tutarında artış gösterdi.
Bu artışta yabancı paradaki 1 milyar 42 milyon dolar azalışa rağmen Türk Lirasındaki 1 milyar 832 milyon dolarlık artış etkili oldu.
Öte yandan, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduat varlıkları hesaplanırken, Nisan-Temmuz 2011 dönemi için bankaların yurt dışı şubelerinin mizan verilerindeki ilgili hesaplar gösterge niteliğinde kullanıldı. Buna göre, söz konusu veri Temmuz ayında 169 milyon dolar artmakla birlikte, yılın ilk yedi aylık döneminde 10 milyar 970 milyon dolar tutarında azalma gösterdi.
Genel Hükümet, yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, Temmuz ayında gerçekleşen 186 milyon doları net kullanımın katkısıyla ilk yedi aylık dönemde toplam 1 milyar 450 milyon dolar net kullanım yaptı.
BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN NET KREDİ KULLANIMINDA ARTIŞ
Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, bir önceki yılın aynı döneminde 2 milyar 670 milyon dolar iken, bu yılın aynı döneminde 8 milyar 927 milyon dolara yükseldi. Diğer sektörler ise, bir önceki yılın aynı döneminde 4 milyar 711 milyon dolar net kredi ödeyicisi konumundayken, bu yılın aynı döneminde 5 milyar 81 milyon dolar tutarında net kredi kullanıcısı oldu.
Yurt dışı bankaların yurt içi bankalar nezdinde tuttukları yabancı para mevduatları söz konusu dönemde 2 milyar 338 milyon dolar artarken, Türk Lirası mevduatları ise 6 milyar 93 milyon dolar düşüş kaydetti.
Finans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, Temmuz ayında 665 milyon dolar azalmasına rağmen, ilk 7 aylık dönemde 9 milyar 91 milyon dolar artış gösterdi.
7 AYDA KAYNAĞI BELİRSİZ PARA 10,6 MİLYAR DOLAR
Ödemeler dengesi bilançosunda kaynağı belirsiz giriş-çıkışı gösteren net hata ve noksan kalemi Temmuz ayında, 1 milyar 442 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ocak-Temmuz döneminde bu kalemdeki tutar da 10 milyar 603 milyon dolar oldu.
Geçen yılın 7 ayında söz konusu rakam ise 228 milyon dolar idi. Net hata ve noksan, tanım gereği ölçüm hataları ve tablodaki eksik ve fazla derlemesinden kaynaklanıyor.
Uygulamada, cari işlemler hesabı ile rezerv varlıklar dahil sermaye ve finans hesapları toplamı çeşitli hata ve noksanlıklardan ötürü sıfırdan farklı sonuç verdiğinde, söz konusu toplam, ters işaret ile net hata ve noksan kalemine kaydedilerek ödemeler dengesi eşitliği sağlanıyor.
