Disbiosis bağırsak sağlığını etkiler


Dr. Kaya Demirözü
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Bağırsak florasının dengesini korumak, disbiyosisi önlemenin anahtarıdır. Disbiyosisin önlenmesi, kümes hayvanlarının verimini, sağlığını ve refahını artıracaktır. Aynı zamanda kümes hayvanı endüstrisinin çevresel etkisini de azaltabilir.

Normalde, ince bağırsak çok az bakteri içerir, ancak kalın bağırsak ve sekum milyarlarca komensal (ortakçı) bakteri (bağırsak mikrobiyomu olarak adlandırılır) içerir. Mikrobiyom, bağırsak sağlığını önemli ölçüde etkiler ve konağın genel sağlık durumuna katkıda bulunur. Bu yararlı bakteri topluluğunun birincil işlevi, yemi daha fazla sindirmek ve fermente etderek, onu bağırsaklar tarafından emilebilen besin maddelerine dönüştürmektir. Bununla birlikte, bağırsak mikrobiyal topluluğu, bağışıklık sistemi ile ilgili işlevleri de yerine getirir. Yeni yumurtadan çıkan civcivlerde bu bakteriler bağırsak yolu gelişimini uyarır ve bağışıklık sistemini tetikler. Bir kez kurulduktan sonra, mikrobiyal topluluk, sadece yer kaplayarak, bağırsak duvarı bariyerl oluşturur ve antimikrobiyal peptitler üreterek patojen bakterilerin kolonizasyonunu önleyen bir bağışıklık savunma sistemi işlev görür.

Altlığı kuru tutulursa, hayvan  altlığı gagaladığında bakteri ve fermente olabilen materyali alarak disbiyoz riskini azalabilir.

Disbiyosisi Tanımak

Mikrobiyal toplulukta zaman içinde varlık, yokluk ve yaygınlık gibi doğal bir gelişim ve değişim vardır. Bu değişiklikler, azalan oksijen mevcudiyetine (aerobik solunum ve organik bileşik oksidasyonu), bağırsak duvarı değişikliklerine (kript gelişimi ve mukus salgılanması), yem ve su tüketimine, altlık eşeleme ve gagalama çevresel girdilere yanıt olarak meydana gelir. Önemli rahatsızlıklar veya disbiyosis, anormal mikrobiyal dengesizliklerdir. Disbiyosis, E. coli ve / veya Clostridium spp gibi bazı komensal bakterilerin aşırı çoğalmasına yol açabilir. Bu gerçekleştiğinde, kommensaller bağırsak bağışıklık tepkisine neden olan fırsatçı patojenler haline gelebilir. Konak canlı dengeyi yeniden kurmaya çalışırken ishal genellikle ilk işarettir. Şiddetli vakalarda, bağırsak mukozal hücre tabakasına fırsatçı bakteriler veya enteritise neden olan toksinleri girebilir.

Disbiyosis, ıslak olan ve fazla sekuml içerik içeren altlık ile ilişkilen dirilebilir. Bu durum antimikrobiyal büyüme destekleyicileri ve terapötik antimikrobiyal kullanımı kısıtlayan ülkelerde daha baskındır. Ağırlık olarak iyi yem tüketen hızlı büyüyen piliçlerde sık görülür.

Kanatlılar, kloaka yoluyla idrar ve dışkıyı birlikte çıkartırlar. Bazı durumlarda, aşırı idrarı, artan sulu dışkıdan veya ishalden ayırt etmek zordur. Yaygın olarak artan su kaybı oranı olarak adlandırılan diüresis(idrar artışı), su, elektrolit, pH veya ozmotik dengesizliği tetikleyen beslenmeye verilen normal bir fizyolojik tepkidir. Nispeten hafif bir beslenme dengesizliği, bir osmoregülasyon bozukluğuna ve diüresise neden olabilir. Diüresis ve disbiyosiste benzer semptomlara rastlanabileceği akıldan çıkarılmamalıdır.

Disbiyosisin maliyeti

DİĞER HABERLER
Kanatlılarda Bağırsak Sağlığının Önemi

Mikrobiyom faydalı olsa da, tavuk yine de antikor ve müsin salgıları üreterek bakteriyel popülasyonu kontrol altında tutulmalıdır. Disbiyosis sırasında, bağışıklık sistemi, bakteriyel popülasyon değişimlerini kontrol etmek için antikorları ve müsin salgısını hızla artırmaktadır. Bu, enerji ve protein üretimini büyüme ve sürdürmeden uzaklaştırıp bağışıklık yanıtlara yönlendirmeyi gerektirir. Bu nedenle, önemli bir dysbiosis olayı, nihai canlı ağırlıkta bir azalmaya neden olabilir ve dolayısıyla üretici karını azaltabilir.

Disbiyois nadiren sürünün tamamını etkiler. Bu nedenle, etkilenen piliçlerde büyüme yavaşlarken diğerleri normal şekilde büyümeye devam ettikçe sürü homojenliği zarar görebilir. Üniform olmayan sürülerin işlenmesi daha zor olduğundan ve kalitesi düştüğü için sürü üniformitesi karlılıkta önemli bir faktördür.

Islak altlık, disbiyosis kaynaklı ishalin önemli bir sonucudur. Bağırsak mukozasıı ve sindirilmemiş yem dışkıda görülebilir. Dışkıdaki herhangi bir mukus ve sindirilmemiş lipid, altlığın su tutma kapasitesini azaltır. Islak altlık, ayak tabanı sorunları (pododermatitis) ve kümesin kötü hava kalitesi gibi sürü sağlığını ve refahını olumsuz yönde etkileyen ve dolayısıyla karlılığı azaltan birçok soruna neden olabilir.

Disbiyosisi önlemek, yönetmek ve teşhis etmek

Civcivlerin güvenilir bir kaynaktan temini ve civciv yetiştirme yönetimi ayrıntılarına (kaliteli hava, yem, su, sıcaklık ve ışık) dikkat edilmesi, stabil bir mikrobiyomun kolonize edilmiş sağlıklı bir gastrointestinal sistemin optimum gelişimini teşvik edebilir.

Sürünün gereksinimlerini eksiksiz karşıladığından emin olmak için içme suyunun laboratuvar testleri ile değerlendirilmesi (özellikle kurak mevsimde yılda en az iki kez) yararlı olabilir. 

Yem enzimlerini dikkatlice seçilmeli bilindiği üzere enzimler mikrobiyal fermantasyon için mevcut substratları etkilemektedir. Havalandırma sistemini ve altlıktaki nemi giderme kapasitesini gözden geçirmeyi içeren iyi bir altlık programı önemlidir.

Dengeli beslenme, sağlıklı bağırsak mikrobiyotasının korunmasında önemli bir rol oynar. Kalitesiz diyetler, bozulmuş hayvansal protein, acımış yağlar ve toksinler bağırsaklara zarar vererek veya disbiyosisi tetikleyerek patolojik değişikliklere neden olabilir. Disbiyosisin etkilediği sürüler ishal belirtileri gösterecek ve günlük su tüketimi artacaktır. Spesifik ölüm sonrası lezyon yoktur. İnce bağırsak aşırı sıvı içeriğine sahip olabilir, fazla sekal içeriğe sahip olabilir, sıklıkla gaz kabarcıkları içerebilir ve rektum sulu dışkı içerir. 

Semptomlar spesifik olmadığından kesin bir disbiyosis teşhisi zordur. Coccidiosisi dışlamak için bağırsak lezyonlarını ve mukoza kazıntılarının mikroskobik incelemesi yardımcı olabilir.

DİĞER HABERLER
Altlık kalitesini iyileştirmek için hedeflenen yaklaşımlar

Disbiyosise neden tek bir bakteri türü olmadığından, antibiyotik tedavisinin başarısı garanti edilmez. Bununla birlikte, koksidiyoz, bağırsakla ilişkili virüsler veya beslenme faktörleri gibi diğer nedenleri ortadan kaldırmak önemlidir.

Disbiyosisi kontrol etmek:

• Dört başı mamur bir coccidiosis kontrol programı, 

• Probiyotikler ve prebiyotikler, disbiyosis riskini azaltabilir

• Asitleştiricilerin (yem katkı maddeleri) bir miktar fayda sağladığı bildirilmiştir.

Disbiyosis riskini azaltılması

Bağırsak bakterilerinin yenilen herhangi bir maddeye maruz kalabileceği göz önüne alındığında, yem, su ve kümes ortamını yönetmek önemlidir. Yem, mikrobiyom tarafından doğrudan harekete geçirilecek ve kullanılacaktır. Yem ve yem katkılarının incelenmesi ve denetleme tedarikçileri, disbiyosisden şüphelenildiğinde değerli bilgiler verebilir. Benzer şekilde, su ve herhangi bir su kirletici, mikrobiyoma doğrudan fayda sağlayabilir veya olumsuz etkileyebilir. Son olarak, sürü altlığı gagaladığında bakteri ve fermente olabilen materyalleri yerler. Altlığın kuru tutulması, altlıktaki bakteriyel aşırı artışı önleyerek disbiyosis riskini azaltabilir.

Kaynaklar

  1. Bach Knudsen KE et al.(2018):Impact of Diet-Modulated Butyrate Production on Intestinal Barrier Function and Inflammation. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30322146 
  2. Bedford,A.and Gong,J.(2017): Implications of butyrate and its derivatives for gut health and animal production https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405654517301397
  3. Demirözü K.(1978) : Bir Broiller Sürüsünde Enteritisle Seyreden Olayda İzole Edilen Catenobacterium filamentosum. Pendik Vet.Bak.Ser. Enst. Dergisi, X(1),56-60, Ayrı Baskı. 16.06.1978 Aylık, 26.10.1978 ve 26..Ekim.1978 Türk Mikrobiyoloji Cemiyetinin 18. Ulusal Kongresinde tebliğ edildi.
  4. Demirözü, K.(1980): Kanatlıların Coliform Enfeksiyonlarından İzole edilen E. coli Suşlarının Biyokimyasal ve Antibiyotik Duyarlılık Özelilikleri Üzerine İnceleme (Uzmanlık tezinden özetlenmiştir). Pendik Vet. Mik. Enst. Derg. XII(2)62-70
  5. Demirözü, K.(1981): Tavukların Necrotic Enteritisi. Pendik Vet. Mik. Enst. Derg. XIII(2)31-37. 
  6. Demirözü,K.; İstanbulluoğlu,E.(1983):Mikotik Enfeksiyonlar. Kanatlı Hayvanların İnfeksiyöz Hastalıkları ve Laboratuar Teşhis Yöntemleri.(Ed. Güven,S.; Sarısayın, T.; Nadas; Ü. G. ve Demirözü K.), Pendik Vet.Kont.ve Araşt. Enst. Yayınları No:7. İstanbul, 152-162. 
  7. Onar, E.ve Demirözü, K.(1986): Tavukların Bitmeyen Derdi: Coccidiosis? İstanbul. 
  8. Onar, E. ve Demirözü, K.(1987): Coccidiosis’den Korunmada Sağlık Önlemeleri, Dezenfeksiyon ve İzolasyon Tek Başına Yeterli mi? Çiftlik Dergisi,35:47-50.
  9. Demirözü, K.ve Onar, E.(1987): Ülkemizde Kullanılan Anticoccidialler. Çiftlik Dergisi,39:52-54.
  10. Demirözü, K.(1987): Shuttle Programı. Çiftlik Dergisi,39:55-56.
  11. Demirözü, K.(1988): Tavukların Önemli Viral Hastalıkları ve Sorunları. Tavuk Hastalıkları Teşhis,Aşılar ve Uygulamaları Semineri. (Ed. Demirözü, K. ve Nadas, Ü.G.), Pendik,09-11.Haziran.1987. Pendik Hayv. Hast. Merk. Araşt. Enstitüsü Yayınları 8, 40-62. 
  12. Demirözü, K. (1988): Tavukçunun El Kitabı, Kartal Kimya Yayını, 133 Sayfa, İstanbul.
  13. Demirözü, K. (1989) : Sağlıklı Tavukların İnce Bağırsak İçeriklerinde C. Welchii Mikroorganizmalarının Aranması ve Bunun Tavuk Enterotoksemileri Bakımdan Önemi(Doktora Tezi).Pendik Hayv.Hast.Merk.Araşt. Enstitüsü Dergisi XX(2) 15-34.
  14. Demirözü, K.(1989): Mikotoksin Kontrolü; Arkasındaki Gerçekler.-Çeviri- Tavukçunun Sesi Dergisi. Tavukçuluk Bülteni, 45:15-16.
  15. Demirözü, K.(1996): Coccidiosis’te Koruma, Kontrol ve Savaş. 27-29,Kasım.1996 Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Kümes Hayvanları Sempozyumu, Adana. 22 Sayfa. 
  16. Demirözü,K., Yargeldi,K., Karaoğlan, Ö.(2004 ):Bir Fitobiyotik Olan Bıomın® PEP 1000’nin Broilerlerde Etkinliğinin Denenmesi. PEP Teknik Kitapcığı ,21-28 ve Doğal Seçenekler Seminerleri, Bolu-Bandırma. 
  17. Demirözü, K.(2004): Temel İmmunoluji. Topkim yayını, İstanbul.
  18. Demirözü, K.(2005): Çağdaş Hayvan Üretiminde Bilinçli Beslenmede Doğal Alternatifler. Çiftlik Dergisi Röpotaj.
  19. Demirözü, K.(2010): Bilinçli Beslenmede Doğal Destek Ürünler. Çiftlik Dergisi 311,58-63 
  20. Demirözü, K.(2011): Broiler Piliçlerde Kimi Bağırsak Sorunları II, Çiftlik Dergisi Nisan- 2011,326 (38-39). 
  21. Demirözü, K.(2015): Bağırsak Sağlığı İçin Hayvansal Katkılar-Çeviri- https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=77519 07.07.2015 tarihinde  ve Çiftlik Dergisi 2015 (377) 30-31 yayınlandı.
  22. Demirözü, K. (2016): Antibiyotiklere Alternatif Alternatif   Arayış(çeviri). www.ciftlikdergisi.com.tr/antibiyotiklere-alternatif-arnayisi.html   https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=103631 ,  07.11.2016 yayınlandı.
  23. Demirözü, K.(2017): Tavuk Bağırsak Sağlığının Korunması-Çeviri- https://www.ciftlikdergisi.com.tr/tavuk-bagirsak-sagliginin-korunmasi.html,   26.03.2017 yayınlandı
  24. Demirözü, K. (2017) : Üreticilerin Antibiyotik Kısıtlamasına Yanıt Olarak Yeni Stratejileri Çeviri). https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=109360  03.02.2017 yayınlandı. 
  25. Demirözü, K. (2018) : Antibiyotiksiz Üretimde Bağırsak Sağlığının Önemi –Çeviri-https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=125981, 13.03.2018 yayınlandı.
  26. Demirözü, K. (2018):Bütirat Broilerlerde Nekrotik Enteritisi Hafifletir (Çeviri).   https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=124912 14.01.2018 yayınlandı.
  27. Demirözü,K.(2018): Bağırsak Sağlığında Fırsatlar Ve Sorunlar (Çeviri). 17.09.2018 tarihinde yayınlandı.  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=129495
DİĞER HABERLER
Broiler yetiştiriciliğinde kaliteli suyun önemi ve su sorunlarının 8 işareti

 27. Moquet et al. (2018) .Butyrate presence in distinct gastrointestinal tract seg-ments modifies differentially digestive processes and amino acid bioavailability in young broiler chickens.  

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29077956

  28. Demirözü, K.(2019): Bağırsak Sağlığında Butirat Kullanımı. :  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=131918 21.03.2019 tarihinde yayaınlandı.

  1. Demirözü, K.(2019): Kanatlılarda Bağırsak Sağlığı: Bütünsel Bir Yaklaşım(çeviri) 26.04.2019 tarihinde. https://www.ciftlikdergisi.com.tr/kanatlilarda-bagirsak-sagligi-butunsel-bir-yaklasim.html   yayınlandı
  2. Demirözü, K.(2020): Kanatlılarda Bağırsak Sağlığı Nasıl Korunur? Manu De Laet, How to secure gut health in poultry? – PoultryWorld https://www.poultryworld.net › Health › Articles  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/kanatlilarda-bagirsak-sagligi-nasil-korunur/   26.07.20020 tarihinde yayınlandı (Özetlenerek çeviri) 

Demirözü, K. (2021): Bağırsak Sağlığı: Kanatlı Yetiştirmede Antibiyotik Kullanımının Azaltılması.  Emily Marshall, Gut health: Reducing antibiotic use in poultry production https://www.poultryworld.net/Health/Articles/2020/2/Gut-health-Reducing-antibiBağırsak Sağlığı: Kanatlı Yetiştirmede Antibiyotik Kullanımının Azaltılması – Çiftlik Dergisi | Çiftlik Dergisi (ciftlikdergisi.com.tr)  22.01.2021 tarihinde yayınlandı.


25 Nisan 2021. 08:23
0 0 Oylar
Okuyucu puanı:
Abone ol
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x