En fazla suistimal sağlıkta

AA muhabirinin Muhasebat Genel Müdürlüğü faaliyet raporundan derlediği verilere göre, denetim birimleri, 2006-2010 döneminde devletin kasasından çıkan kaynaklara yönelik olarak çok sayıda “tedavi, yeşil kart, gelir, ihale ve personel” denetimi gerçekleştirdi.Bu denetimlerde tedavi ve ilaç ödemeleri ile yeşil kart kullanımında herhangi bir suistimal ya da diğer konularda mevzuata  aykırılık olup olmadığı, ihalelerde mevzuat dışı işlemlerle kamunun zarara uğratılıp uğratılmadığı, gelirde eksik tahsilat veya kesinti yapılıp yapılmadığı, personel kanunları ile harcırah ve bağlı mevzuata aykırı hareket edilerek, personele fazla ödemede bulunulup bulunulmadığı gibi konular mercek altına alındı.

Bunların dışındaki fazla ve yersiz ödemelere de bakıldı.

Görev zararlarında sağlık ilk sırada

Muhasebat kontrolörlerinin 5 yıllık incelemelerinde, devlette tedavi, yeşil kart, ihale, personel, gelir ve diğer kalemlerde 1 milyar 192 milyon 447 bin 12 liralık görev zararı bulundu.

Söz konusu zararın yüzde 83,5’inin de sağlık hizmetleri kanalıyla oluştuğu belirlendi. Bu süreçte tedavi hizmetlerinde suistimal ve diğer yollarla devletten haksız olarak 588 milyon 302 bin 879 lira alındı. Yeşil kart kullanımı yoluyla neden olunan görev zararı ise 407 milyon 625 bin 121 lira oldu.

İhalelerde fazla ödeme, mevzuata aykırılık ve diğer yollarla 58 milyon 62 bin 942 liralık görev zararı meydana gelirken, eksik tahsilat veya kesinti yapılması nedeniyle Hazine’ye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan kaynaklanan gelirdeki görev zararı da 47 milyon 511 bin 14 lira olarak tespit edildi.

Personel kanunları, harcırah ve bağlı mevzuata aykırı işlemlerden kaynaklanan personelle ilgili görev zararı da 43 milyon 69 bin 880 lira olarak hesaplandı.

Bu kalemler dışında fazla ve yersiz tahsilat, gelir kaydı gereken emanetler, fazla ve yersiz ödemeler gibi unsurların oluşturduğu diğer görev zararları da 47 milyon 875 bin 172 lira oldu.

Özel hastanelerden yüksek fatura

Muhasebat kontrolörlerinin denetimlerinde çeşitli alanlarda ortaya çıkarılan suistimal olayları ile görev zararına yol açan diğer bazı unsurlar şöyle belirlendi:

Sağlık hizmetleri:

* Yatak ve refakat ücretleri, küçük-büyük yara pansumanı, ilaç infüzyonu ve diğer işlemlerde faturaların şişirilmesi, işlemler için yersiz fatura düzenlenmesi.

* BT ve MR işlemlerinin sınırlamalara aykırı olarak 60 günde bir adetten fazla fatura edilmesi.

* Aynı günde birden fazla muayene faturası düzenlenmesi.

* Diş tedavilerinde bütçe uygulama talimatına aykırı fatura düzenlenmesi, asgari tedavi ücretlerinin üzerinde tedavi ücreti yazılarak, devletten fazla para alınması.

* Günlük sınırlamaları aşan damar yolu açılması faturaları.

* Injeksiyon işlemlerinde günde 3 adetten fazla fatura.

* Psikiyatrik değerlendirme ile muayene ücretinin birlikte fatura edilmesi.

* Yoğun bakım işleminde günlük kısıtlara aykırı davranılması.

* Bazı özel sağlık kurumlarının ruhsatları ve faaliyet izin belgelerinde hasta kabul ve tedavi edeceği uzmanlık dalları arasında bulunmayan tıp braşlarında hasta tedavi edildiği beyanıyla fahiş miktarda haksız kazanç elde edilmesi.

* Özel ve kamu hastanesine müracaat eden hastaların aynı günde ilk muayenesini müteakip sonraki muayenelerinin konsültasyon ücreti olarak fatura edilmesi gerekirken, bunların ayrı muayene ücreti olarak devletten tahsil edilmesi.

Yanlış KDV ile fazla ödeme
İhaleler:

* Kamu kurumlarınca yapılan akaryakıt alım ihalelerine ilişkin hakediş ödemelerinde, EPDK tarafından belirlenen veriler yerine, yerel bayi fiyatlarının esas alınması neticesinde fazla ödeme.

* Kamu kurumlarınca yapılan fiyat farkı hesaplanması öngörülen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına ilişkin hakediş ödemelerinde, özel sektör işverenlerinin, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden miktarın Hazine tarafından karşılanmasına rağmen bu tutarların yüklenici hakedişlerinden kesilmemesi yoluyla fazla ödeme yapılması.

* Hastanelerce alımı yapılan tıbbi beşeri gaz niteliğindeki azot proksit gazı alımlarında KDV oranının yüzde 8 yerine yüzde 18 olarak dikkate alınması sonucu fazla ödemede bulunulması.

* Hastane yemekhanelerinde kullanılmak üzere yapılan sebze ve meyve alımlarında KDV oranının hatalı uygulanarak, yüklenicilere fazla ödeme yapılması.

Serbest çalışan doktora fazla ödeme
Personel alımları:

* Bazı personele ait yurtiçi geçici görev yolluğu bildirimlerinde Harcırah Kanunu’na uyulmaması veya sahte beyanlarda bulunularak fazla ödeme yapılması.

* Hastanelerde çalışan sözleşmeli personele ödenen nöbet ücretlerinden SSK primi çalışan payı kesintisi yapılmaması, işveren payı hesaplanmaması sonucu fazla ödemede bulunulması. Damga vergilerinin eksik yatırılması.

* Mesleklerini serbest olarak icra eden sağlık personeline serbest meslek katsayısı üzerinden ek ödeme yapılması gerekirken, mesleklerini serbest olarak icra etmedikleri şeklinde mevzuata aykırı varsayımlara dayalı olarak döner sermayelerden fahiş miktarda fazla ve yersiz ödemede bulunulması.

* Hastanelerde ek ödeme katsayılarının fazla hesaplanması yoluyla döner sermayelerden fazla ödemeye sebebiyet verilmesi.

Memura fazladan aile yardımı
Gelir:

* Sağlık Bakanlığı’na ve üniversitelere bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarının, özel güvenlik, yemek, temizlik, veri girişi, tıbbi sekreterlik ve diğer ihtiyaçlar için gerçekleştirdiği hizmet ihalelerinde, ücretlerden kesilen gelir vergisi ve damga vergisi kesintilerinin muhtasar beyannamede noksan bildirilerek vergi ziyaına yol açılması, KDV tevkifatlarının da eksik yapılması.

* Elektrik dağıtım firmalarına yapılan elektrik faturası ödemelerinde, birim fiyatın hatalı belirlenmesi sonucu yüklü miktarda fazla ödeme yapılması.

* Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmakta olan personele, eşleri üzerinden ödenmekte olan aile yardımı ödemelerinde Devlet Memurları Kanunu hükümlerine aykırı olarak gerçek dışı beyanda bulunulması ve harcama birimlerinin dikkatsizliği nedeniyle fazla ve yersiz aile yardımı ödenmesi.

* Özürlüleri için verilen eğitim hizmetlerinde mevzuata aykırı faturalandırma işlemleri yapılması neticesinde yüklü miktarda kamu zararına sebebiyet verilmesi.

Harcamaların sadece yüzde 2’si incelenebiliyor

Bu arada yetkililer, mevcut personel itibariyle kamu harcamalarının sadece yüzde 2’lik bölümünün incelenebildiğine dikkati çekiyor.

Muhasebat kontrolörlerinin son 5 yıldaki denetimleri ile bu denetimler sonucu ortaya çıkarılan kamu zararı miktarları şöyle:

        KAMU ZARARI TOPLAMI
        DENETİM YAPILAN ALANLAR    (TL)
        ————————–    ——————-
        Tedavi                            588.302.879,41
        Yeşil kart                        407.625.121,48
        İhale                              58.062.942,89
        Personel                           43.069.880,92
        Gelir                              47.511.014,94
        Diğerleri                          47.875.172,48
        Toplam                          1.192.447.012,12