Hal’lerin İçler Acısı Hali

Hal Kanunu yürürlüğe giriyor. Hayati Yazıcı: Türkiye’de iç piyasaya arz edilen sebze meyvenin yüzde 25’i çöpe gidiyor. Bunun parasal karşılığı 15-16 milyar TL’ye tekabül ediyor.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı:

-”Türkiye’de iç piyasaya arz edilen sebze meyvenin yüzde 25’i çöpe gidiyor. Bunun parasal karşılığı 15-16 milyar TL’ye tekabül ediyor. Geriye kalanın yüzde 30’u kayıtlı, toptancı hallerinden geçiyor, yüzde 70’i kayıt dışı”

-”1 Ocak 2012’de yürürlüğe girecek Hal Kanunu, hem üreticiyi, hem tüketiciyi koruyan, hem de kayıt dışılığı önlemek kaydıyla ekonomik, kamusal kaybı ortadan kaldırmayı hedefleyen önemli bir kanun”

-”Türk perakende sektörü cirosunun 2014 yılında 250 milyar dolara ulaşacağı öngörülmektedir”

-”Toptancıda (ette) KDV indiriminin yapıldığı, ancak perakendede indirim olmadığı söylendi. Notlarımı aldım. Bunu arkadaşlarımızla görüşeceğiz”

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye’de iç piyasaya arz edilen sebze meyvenin yüzde 25’inin çöpe gittiğini, bunun parasal karşılığının ise 15-16 milyar TL’ye tekabül ettiğini, geriye kalan yüzde 30’un kayıtlı, yüzde 70’inin kayıt dışı olduğunu belirtti.

Bakan Yazıcı, 1 Ocak 2012’de yürürlüğe girecek Hal Kanununun hem üreticiyi, hem tüketiciyi koruyan, hem de kayıt dışılığı önlemek kaydıyla ekonomik ve kamusal kaybı ortadan kaldırmayı hedefleyen önemli bir kanun olduğunu vurguladı.

Türkiye Perakendeciler Federasyonu tarafından düzenlenen ”Kartepe Perakende Zirvesi”nde konuşan Yazıcı, TÜİK verilerine göre Türkiye’de perakende sektörünün 2003 yılı cirosu 49 milyar dolar iken, 2008 yılında 3 kat artarak 159 milyar dolara yani 218 milyar liraya ulaştığını söyledi.

Yine verilere göre sektörün 2010 yılı cirosunun 187 milyar dolar olduğunu belirten Yazıcı, ”Bu rakamın 2014 yılında 250 milyar dolara ulaşacağı öngörülmektedir. Son 5 yılda perakende sektöründeki ciro artışı yüzde 54’tür” dedi.

Türkiye’de 2002’de 60 olan alışveriş merkezi sayısının şu anda 298 olduğunu, rakamın 2013 yılında 360’a ulaşmasının öngörüldüğünü ifade eden Yazıcı, organize perakende sektörünün çalışan sayısı 2005 yılında 280 bin kişi iken, 2011’de 600 bin kişiye ulaştığını, 5 yılda yaşanan yüzde 100’ün üzerindeki artışın sektörün büyüme potansiyeli kadar uzun vadeli istihdam politikasını da yansıttığını vurguladı.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Yazıcı, gıda maddelerindeki KDV indirimine değinirken, konunun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı olduğunu hatırlatarak, ”Toptancıda (ette) KDV indiriminin yapıldığı, ancak perakendede indirim olmadığı söylendi. Notlarımı aldım. Bunu arkadaşlarımızla görüşeceğiz” diye konuştu.

-”13 gün sonra yeni bir kanun yürürlüğe girecek”-

Kamuoyunda ”Hal Kanunu” olarak bilinen düzenlemeye de işaret eden Yazıcı, konuşmasını şöyle sürdürdü:

”13 gün sonra yeni bir kanun yürürlüğe girecek. 5957 Sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun… Buna kısaca Hal Kanunu diyoruz. 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe girecek. Türkiye’de 2010 verilerine göre 26 milyon ton sebze, 16 milyon 200 bin ton meyve üretimi var. Bunun toplamı 42 milyon 600 bin ton. Parasal değeri 57 milyar TL’dir. Bu kadar büyük bir alan. Biz bunun yüzde 5’ini ihraç ediyoruz. Yüzde 95’i iç piyasaya arz ediliyor. Yüzde 95’in yüzde 25’i yok oluyor, çöpe gidiyor. Niçin çöpe gidiyor? Sevkıyat, ambalaj yanlışlığı… Bu, yüzde 25’in parasal karşılığı 15-16 milyar TL’ye tekabül ediyor. Bu kadar bir değer çöpe gidiyor. Geriye kalanın yüzde 30’u kayıtlı, toptancı hallerinden geçiyor, yüzde 70’i kayıt dışı.”

1 Ocak 2012’den itibaren bu alanda yeni bir hareketlilik yaşanacağını belirten Yazıcı, bununla ilgili hazırlık çalışmalarını bitirmek üzere olduklarını ifade etti.

Yazıcı, hal kayıt sisteminin belediyeler ve valiliklerle birlikte uygulanacağını kaydederek, toptancı halinde satışı yapılanlardan yüzde 1, hal dışında ise yüzde 2 rüsum alınacağını söyledi.

Ürünler üzerinde ”ürün kimliği” denilen bir kimlik bulunacağını anlatan Yazıcı, bu kimlikle tüketicinin tüketmeyi arzu ettiği ürünün nerede üretildiğini, katkı maddesi kullanıldıysa nelerin kullanıldığını bileceğini vurguladı.

Bakan Yazıcı, ”Bu kanun hem üreticiyi, hem tüketiciyi koruyan, hem de kayıt dışılığı önlemek kaydıyla ekonomik, kamusal kaybı ortadan kaldırmayı hedefleyen önemli bir kanun” dedi.

-Organize perakende sektörüne ilişkin çalışmalar-

640 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığına organize perakende ticaretine yönelik düzenlemeler yapma görevi verildiğini, bu doğrultuda bakanlığın çeşitli çalışmalar yürüttüğünü anımsatan Yazıcı, Bakanlığın ilgili kuruluşu olan Rekabet Kurumu tarafından sektörde yaşanan rekabet sorunlarının tespitine yönelik olarak ”Türkiye hızlı tüketim ürünleri perakendeciliği sektör incelemesi çalışmalarına” başlandığını belirtti.

Bakan Yazıcı, Rekabet Kurumunun sektöre yönelik çalışmaları ve sektördeki tüm kesimlerin talepleri dikkate alınarak, organize perakende sektörünü düzenlemeye yönelik çalışmaları mümkün olan en geniş katılımla yapmak istediklerini vurguladı.

Sektörde yer alan ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlar ile meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla bir çalışma grubu oluşturulacağını kaydeden Yazıcı, böylelikle sektörde yer alan tarafların ne gibi sorunlarla karşı karşıya olduğunu belirleyerek, adil ve etkin bir rekabet ortamının tesis edilmesini sağlayacak bir düzenlemeyi hayata geçirmeyi planladıklarını söyledi.

Hayati Yazıcı, perakende sektöründe faaliyette bulunan ulusal marka sahibi firma temsilcileri ile yürüttükleri çalışmalar sonucunda sektörün karşılaştığı sorunların çözümü için ”perakende sektörü eylem planı” hazırladıklarını sözlerine ekledi.AA