Hamsinin hikayesi” yeniden yazılıyor
Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü ile ODTÜ Erdemli Deniz Bilimleri Enstitüsü iş birliği ile hamsinin göç yolları, boyları, sürülerinin boyutları ve yumurtlama alanları yeniden belirleniyor.
TRABZON – Meltem Yılmaz
Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü ile ODTÜ Erdemli Deniz Bilimleri Enstitüsü iş birliğinde yürütülen “Karadeniz Hamsi Stoklarının Akustik Yöntem ile Belirlenmesi ve Sürekli İzleme Modelinin Oluşturulması” Projesi kapsamında hamsinin göç yolları, boyları, sürülerinin boyutları ve yumurtlama alanları yeniden belirleniyor.
Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. İlhan Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının desteğiyle Karadeniz’deki hamsi stoklarını araştırmak için yola çıktıklarını söyledi.
Karadeniz’de en çok tüketilen balığın hamsi olduğunu belirten Aydın, bu kapsamda ODTÜ Erdemli Deniz Bilimleri
Enstitüsüyle ortaklaşa “Karadeniz Hamsi Stoklarının Akustik Yöntem ile Belirlenmesi ve Sürekli İzleme Modelinin
Oluşturulması” Projesini oluşturduklarını anlattı.
Proje kapsamında Karadeniz’de ne kadar hamsinin bulunduğunu, boyutları, göç yolları ve yumurtlama alanları
hakkında çalışma başlattıklarını dile getiren Aydın, proje kapsamında Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma
gemisini revize ettiklerini ifade etti.
Aydın, araştırma gemilerini 28 metreye çıkarttıklarını vurgulayarak, “Ardından gemimizi özel akustik ve bilgisayar sistemiyle donattık. Bu kapsamda akustik ses sistemi yoluyla hamsi stoğunu anlayabilmeyi amaçladık. Bunun dışında proje kapsamında hamsi stoğunu anlayabilecek personeli de yurt içinde ve yurt dışında eğittik” diye konuştu.
Projenin saha çalışmasının 3 yıl sürdüğünü vurgulayan Aydın, bu kapsamda belli aralıklarda araştırma gemisiyle
denize açılarak inceleme yaptıklarını kaydetti.
İncelemelerinde hamsiyle ilgili bilinen birçok sorunun yenilendiğini belirterek, “Ve gördük ki yaptığımız proje ile
hamsinin hikayesi yeniden yazılıyor. Özellikle yaz yumurta seferinde araştırma gemimiz denize açıldı ve
incelemelerde bulundu. 4 yıl sonundaki incelemelerimizin ardından hem biz hem de ODTÜ ekibimiz bir model
oluşturacak. Oluşturulan modelin hem takibini yapacağız hem de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olarak
devamını sağlayacağız.”
“Karadeniz’de hamsi üzerine bilinenin aksine bir çok veri elde ettik”
Doç. Dr. Aydın, yaptıkları incelemeler sonucunda Karadeniz’in kendi sınırlarında da hamsi stoğunun olduğunu
gördüklerine işaret ederek, elde ettikleri verilerle hamsinin genetiğini ve göç yollarını ortaya çıkardıklarını söyledi.
Karadenizli balıkçılarla da projeden elde ettikleri verileri paylaşacaklarını anlatan Aydın, “Sıcaklık, dalga, göç yolları ve diğer verileri elde ederek balıkçılarımızla tecrübelerimizi paylaşacağız. Bu kapsamda balıkçılarımızın daha verimli avcılık yapmasını sağlamış ve hamsi yönetim stratejilerini ortaya koymuş olacağız” ifadesini kullandı.
Aydın, bu sene balık sezonuyla ilgili beklentilerinin de yüksek olduğuna dikkati çekerek, bu sene balık sezonunda
ve hamside verimli bir yıl olacağını anlattı.
“Karadeniz’de yumurta elde ediyoruz”
Araştırmalarında Karadeniz’in Türkiye kıyılarında da hamsi ürediğini ve hamsinin göçünün farklı yıllarda olduğunu gördüklerini belirten Aydın, şunları kaydetti:
“Bunun dışında bilim adamları özellikle Tuna havzasından gelen hamsinin Karadeniz kıyılarından göç ederek Batum’a devam ettiğini söylüyordu ve bizde öyle düşünüyorduk. Yaptığımız araştırmalarda bildiğimizin öyle olmadığını gördük. Bir stoğunun da Karadeniz’in Azak kısmından Gürcistan üzerinden göç ederek Hopa açıklarına geldiği ortaya çıkıyor. Bir diğer önemli sonuç da Karadeniz’de yumurta elde ediyoruz ve bu yumurtalar yavru oluyor. Bu durum da belli bir stok büyüklüğü oluşturuyor.”
