İthal Ette Veteriner Gözetimine İthalatçı Tepkisi
Et ithalatının tüm süreçlerinde, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın veterinerlerinin gözetim yapması formülü resmileşti. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın hazırladığı tebliğ, Bakanlık veterinerlerinin ithal edilecek hayvanların kesiminden önce söz konusu ülkeye gidip kontrol etmesi, sonraki süreçleri de aynı şekilde takip etmesini öngörüyor. Ancak et ithal etmeye hazırlanan firmaların bu maddeye muhalefetinin olduğu ve söz konusu düzenlemenin et ithalatını imkansız hale getirdiği görüşünü bakanlığa ilettiği öğrenildi. Bakanlık, tebliğin yayınlanmasından sonra firmaların yoğun tepkisiyle karşılaştı.
İslami usul şartı kaldırıldı
Tebliğde, “İslami usullerde” kesim yerine de “Türk örf ve adetlerine göre kesim” düzenlemesi yer aldı. Tarım Bakanlığı, “sığır eti ithalatının” detaylarını Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğle deklare etti. Tebliğe göre, en fazla 30 aylık sığırların etleri ithal edebilecek. Ayrıca bakanlık elemanlarınca inceleme ve kontrol yapılmadan önce kesilmiş etlerin ithalatına izin verilmeyecek. Etlerin elde edileceği sığırlar Tarım Bakanlığı tarafından görevlendirilen veteriner hekim tarafından muayene edilecek ve kesim bu muayene sonrasında gerçekleşecek. Bakanlık elemanlarınca inceleme ve kontrolü yapılmayan kesimlerin ise ithalatı yapılamayacak. Bakanlık, tebliğde kesim yönteminin “Türk örf ve adetlerine uygun” olması gerektiğini belirtti. Kaynaklar, tabancayla hayvanı bayıltma ve sonrasında hayvanı bıçakla kesme yönteminin “Türk örf ve adetlerine” uygun olarak görüldüğünü belirtiyor.
Veteriner şartına tepki
Tebliğde yer alan Tarım Bakanlığı’nın veterinerinin kesim öncesi ve sonrasında muayene ve kontrol etmesi şartı ithalatçı firmaların tepkisini çekti. Tebliğe göre, özel ve resmi kombinalar, et ürünleri işleme tesisleri ile yemek fabrikalarına sahip kişi ve kuruluşlar et ithalatı yapabilecek. Ancak kesim öncesi muayene, Bakanlık veterineri gibi şartların ithalat süresini çok uzatacağı ve zorlaştıracağını belirten firmalar, tepkilerini bakanlığa iletmeye başladı. Bakanlığın tepkiler sonucunda, ithalat tebliğinde bir değişiklik yapıp yapmayacağı ise henüz bilinmiyor.
Et ithalatında 14 yeni ülke daha devrede
Et fiyatlarında önü alınamayan yükseliş, Türkiye’nin Avrupa Birliği’nden kırmızı et ithaline 15 yıldan bu yana uyguladığı örtülü ambargoyu fiilen kaldırmasına gerekçe oldu.
Türkiye’nin et ithalatı yapacağı ülkeler arasında 14 ülke daha giriyor. EBK taze ve dondurulmuş 5 bin tonluk et ihale 6 ekimde. İthalat, aralarında Almanya, Macaristan, Finlandiya, Malta, İtalya ve Yunanistan’ın da bulunduğu 14 AB ülkesinden yapılacak.
İthal karkas et, Adana, Ankara, Sakarya ve Diyarbakır kombinalarına teslim edilecek. Bakanlık elemanları tarafından uygun bulunmayan mezbahalarda kesilmiş etlerin ithaline izin verilmeyecek.
AB Gayriresmi Tarım Bakanları Toplantısı‘na katılan Tarım Bakanı Mehdi Eker, birliğin, Türkiye’nin et ithalatının devam etmesini yönündeki talebine, “İthalat izni 31 Aralık 2010’a kadar geçerli. Sonra değerlendireceğiz, sürüp sürmeyeceğine karar vereceğiz” yanıtını verdi.
Türkiye’nin AB’den ithalata koyduğu kısıtlamanın “deli dana” hastalığından kaynaklandığını ifade eden Eker, “Aradan geçen zamanda bir çok değişiklik oldu. Hastalığa neden olan ana unsurlardan biri olan yemlere yasak getirildi” dedi.
‘Kırmızı etten yüzde 8’lik KDV alınmasın’
Tüketiciler Birliği, kırmızı ette uygulanan yüzde 8 KDV’nin kaldırılmasını önerdi.
Kırmızı ette uygulanan yüzde 8’lik KDV oranının sıfıra indirilerek ucuzlama sağlanabileceği bildirildi.
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, ithalata rağmen et fiyatlarının halen yüksek olduğunu belirtti.Bu dönemde spekülatörlerin daha fazla haksız kazanç sağladığını ileri süren Kaya, et fiyatlarının pahalı olması nedeniyle spekülatif kazanç arzuları, kaçak kesimler, bakterili etlerin revaçta olduğunu iddia etti.Kaya, kırmızı etteki pahalılığın bir çok olumsuz duruma zemin hazırladığını dile getirerek, şöyle konuştu:”Siyasi iktidarın asıl gündem maddelerinden biri et fiyatları olup, bununla ilgili ticari girişimler yapmakta, hayvancılıkla ilgili teşvik politikalarını geliştirmektedir. Ancak bu girişimlerden beklentiler uzun vadeli olup, Kurban Bayramı öncesi için tüketiciyi rahatlatacak çözümler değildir. Halen perakende et tüketimi yüzde 8 KDV’ye tabidir. Bir ailenin aylık et tüketimi 50 lira ise bunun yaklaşık 3.71 lirası vergi olarak ödenmektedir.”
Et fiyatlarının bir miktar düşürülmesi için yüzde 8 olan KDV uygulamasının kaldırılması gerektiğini belirten Kaya, etteki KDV oranının sıfıra indirilmesiyle sadece tüketici değil, kasap esnafı, restoran ve yemek işletmelerinin de rahatlayacağını bildirdi.
Ayrıca, vergilerin tüketim üzerinden alınmaması gerektiğini vurgulayan Kaya, “Gelir seviyesi yüksek olanla düşük olan aynı vergiyi ödemekte, bu da et gelir dağılımını bozmaktadır. Siyasi iktidar gerekçeleri ve günün şartlarını dikkate alarak Maliye Bakanlığının yetkisinde olan KDV oranını sıfırlayarak fiyat artışlarını önleyebilir” diye konuştu.
