IWES 2. Atık Teknolojileri Sempozyumu ve Sergisi

Giderek kirlenen yeryüzünün geleceği ve üretilen atıkların ekonomi için bir girdiye dönüştürülmesi amacıyla tüm dünyanın gündeminde yer bulan “Atıkların Değerlendirilmesi” konusunu ele alan, kamu, akademik ve özel sektörden profesyonellerin katılımıyla “2.Atık Teknolojileri Sempozyumu ve Sergisi” Sektörel Fuarcılık tarafından 4- 5 Kasım 2010 tarihlerinde WOW Convention Center İstanbul’da gerçekleştirildi.

Dünyada yaşanan enerji sorunlarıyla birlikte atıkların verimli değerlendirilmesi ve kirliliğin azaltılmasına yönelik geri dönüşüm çalışmalarında atık yönetimi ve teknolojileri giderek önem kazanan bir faaliyet alanı haline gelmektedir. İlk amaç atık oluşumunun önlenmesidir, önlenemediği takdirde en az seviyeye düşürülmesi hedeflenmektedir. Atığın en aza indirilmesi için; yeniden kullanıma uygun hale getirilmesi, geri dönüşümü veya enerji kazanımına yönelik çalışmalar uygulanır. Bu uygulamalar sonrasında kalan atığın depolanması ya da yakılması yoluyla bertaraf edilmesiyle işleme devam edilir. Tüm bu yöntemlerin uygulanması ve atığın verimli değerlendirilmesi ise Atık Teknolojilerinin geliştirilmesi ile mümkün olacaktır. IWES 2010’da, Atık Yönetimi konusunda yürüttükleri çalışmalarıyla çok sayıda kurum ve kuruluşun yer alacağı sergi ve sempozyum alanları ile tüm sektörün görüşleri değerlendirilmeye alınarak gündeme taşındı.

IWES 2010 Sempozyumu’nda Evsel Atıkların Yönetimi, Atık Su Yönetimi, Deniz Kaynaklı Atıkların Yönetimi, Sanayi Atıklarının Yönetimi,  Tıbbi Atıkların Yönetimi, İnşaat ve Hafriyat Atıklarının Yönetimi, Elektronik Atıklar, Ölçme- Kontrol ve Laboratuar Teknolojileri, Finansman ve Risk Yönetimi, Mevzuat ve Uyumlaştırma, Biyoteknolojiler ve Termoteknikler, Yerel Yönetimlerin Çevre Sorunları, Tarım ve Hayvancılık Sektörü Atıkları başlıkları değerlendirmeye alındı.
 
IWES 2010’un Sergi bölümünde katılım gösterecek firmalar; Evsel Atıklar, Sanayi Atıkları, Enerji Üretimi, Biyogazlaştırma, Atık Su, Deniz Kaynaklı Atıklar, Tıbbi Atıklar, İnşaat ve Hafriyat Atıkları, Geri Dönüşüm ve Geri Kazanım, Ölçme ve Kontrol Teknikleri, Finansman- Risk Yönetimi ve Danışmanlık Hizmetleri ile Mevzuat ve Uyumlaştırma ürün gruplarında ürünlerini sektörün profesyonel ziyaretçilerine sunuldu.

IWES 2010’un Organizasyon Komitesi Yürütme Kurulu Başkanı Ali Bayramoğlu (Rize Milletvekili ve TBMM Sanayi, Enerji ve Tabii Kaynaklar ve Bilgi Teknolojileri Komisyonu Üyesi) ve üyeler Dr. Oğuz Can (Recydia A.Ş), Süleyman Bulak (Teknik Yayıncılık Grubu)’dır. Etkinliğe bilimsel katkılarıyla yön veren bilim komitesini ise; Komite başkanı Prof. Dr. Cumalı Kınacı (İTÜ), Prof. Dr. İzzet Öztürk (İTÜ), Prof. Dr. Mehmet Borat (Fatih Üni.), Doç. Dr. Mustafa Tırıs (TÜBİTAK MAM), Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar (İstanbul İl Çevre Md.), Prof.Dr.Orhan Yenigün (Boğaziçi Üni.) ve Prof.Dr.Ferruh Ertürk (YTÜ)’ün yer aldığı deneyimli ve güçlü bir kadro oluşturuyor. 

IWES 2010 Sonuç bildirgesi

Sektör temsilcilerini, uygulamacıları ve tedarikçilerini, yatırımcıları, karar vericileri, yerel ve merkezi yönetimleri, akademik ve kamu temsilcilerini buluşturan IWES 2. Atık Teknolojileri Sempozyumu ve Sergisi 4-5 Kasım 2010 tarihleri arasında İstanbul’da WOW Convention Center’da gerçekleştirildi.

Sempozyuma 1625 kişi katılırken; kamudan 395, akademik kuruluşlardan 279, özel sektörden 951 kişi iştirak etmiştir. Toplam katılımcı sayısının 1446 kişisi yerli ziyaretçilerden, 179 kişisi ise yabancı kişilerden oluşmuştur.

İki gün süren sempozyum boyunca, Atıkların Yönetimi, Atıktan Enerji Üretimi, Biyoteknolojiler-Kompostlaştırma, Evsel Atıkların Bertarafı, Endüstriyel Atıkların Bertarafı, Tarım ve Hayvancılık Sektörü Atıkları, Çevre Teknolojilerine Yatırım Olanakları, Finansman, Karbon Piyasaları, Atık Su Yönetimi, Arıtma Çamurları, Mevzuat ve AB Çevre Faslı Uyumlaştırma, Tıbbi Atıkların Yönetimi, Geri Dönüşüm, Geri Kazanım ve Yerel Yönetimler konuları tartışılarak 9 adedi poster olmak üzere toplam 79 adet bildiri sunuldu.

Sürdürülebilir kalkınma ve bu çaba içerisinde kaynak yönetimi ve enerjinin mutlak bir gereksinim olduğu günümüzde kaynak sıkıntısı, maliyetler, arz güvenliği konuları tartışılırken IWES, atık sektörü ve atık teknolojilerini gündeme taşıması açısından önem arz etmektedir. Ayrıca atıkların enerji ile olan ilişkisinin sürdürülebilirçevreye doğrudan etkisi konusunda katılımcılara birinci ağızdan bilgiye erişme imkanı sunmuştur.

Sempozyum Yürütme Kurulu Üyesi ve Sektörel Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Bulak’ın konuşmasıyla başlatılan Açılış Oturumu’nda, AK Parti Rize Milletvekili, TBMM Sanayi, Enerji, Tabii Kaynaklarve Bilgi Teknolojileri Komisyon Üyesi ve Sempozyum Başkanı Ali Bayramoğlu, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü ve Sempozyum Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Cumali Kınacı ve AK Parti Ankara Milletvekili, TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Haluk Özdalga tarafından yapılan konuşmalarda Türkiye’nin güncel atık, çevre ve enerji, sorunları dile getirildi.

Evsel Atıkların Yönetimi
Biyoteknolojiler ve Kompostlaştırma
Tarım ve Hayvancılık Sektörü Atıkları
Atıktan Enerji Üretimi
Tıbbi Atıkların Yönetimi
Atık Su Yönetimi – Arıtma Çamurlar
Mevzuat ve AB Çevre Faslı Uyumlaştırma
Çevre Teknolojilerine Yatırım Olanakları – Finansman
Çevre ve Orman Bakanlığı – Sektör Buluşmaları
Geri Dönüşüm, Geri Kazanım
Yerel Yönetimler ve Atık Yönetimi

Yukarıda belirtilen konular çerçevesinde ortaya çıkan sonuçlar şunlardır:

SONUÇLAR:

İçinde bulunduğumuz Avrupa Birliği ile müzakere sürecinde sürdürülebilir çevre ve ulusal atık yönetim planlaması konusunda mevcut politika ve mevzuatauyum çalışmalarının yanısıra, dinamik bir şekilde değişen ve yenilenen mevzuatın da takip edilerek, uyum yönünde gerekli çalışmaların hemen yapılması, ülkemizin bu alanda bölge içinde taşıdığı rolün güçlendirilmesi açısından önemlidir.

Sürdürülebilir Çevre yönetimi için, öncelikli olarak çevreyi korumak gerekirken bununla beraber doğal kaynakların kullanımını kontrol etmek ve oluşan atıkların yönetimi konusu büyük önem kazanmıştır.

Atık miktarını minimize etmek için gereksiz kullanım ve sarfın azaltılması, atıkların enerji ve veya materyal olarak geri kazanımının sağlanması gerekli olduğu aşikardır.

Ulusal atık yönetim planlanması, hedefleri, yasal mevzuatın getirdiği sorumluluklar atıktan enerji üretiminin bölgesel ve ulusal sürdürülebilir kalkınmaya doğrudan ve olumlu katkısı göz ardı edilemez. Entegre atık yönetimi, atıkların geri kazanımı ve nihai bertaraf için gerekli uygun yöntem, teknoloji ve yönetim esaslarının seçilmesi ve uygulanmasını içermelidir.

Atıkların toplanması ve düzenli olarak bertaraf edilmesi ulusal sorumluluklarımızın yanı sıra, küresel sorumluluk açısından da büyük önem taşımaktadır.

Ülke genelinde katı atık düzenli depolama tesislerinin sayısını artırmak ve bunun içinde finansal ve teknik desteğin sağlanması gerekmektedirirliğinin 2007 yılında benimsemiş olduğu depolama alanlarına gönderilen atık miktarının azaltılması kararı uyarınca düzenli depolamanın haricinde geri dönüşüm, geri kazanım ve günlük bertaraf teknolojilerinin de özendirilmesi ve desteklenmesi gerekmektedir.

Vahşi çöp döküm sahalarının islahı konusunda çalışmalar devam etmeli, uygulanan yeni çevre teknolojileriyle bu sahalar enerji elde edilebilen yerler haline getirilmelidir.

Atık yönetim sistemlerinin kurulması için sektörün ihtiyacı olan yatırım ihtiyacı merkezi hükümet, yerel yönetimler ve özel sektör tarafından yapılacak işbirliği ile sağlanmalıdır. Bu amaçla gerek imtiyaz hakkı devri, gerekse Kamu -Özel Ortak girişim yasalarının etkin ve etkili olarak yayınlanarak yürürlüğe konulması elzemdir.

Atık teknolojileri konusunda her türlü gelişmenin ve teknolojik ilerlemenin takip edilmesi ve yaygınlaştırılması gerekmektedir.

Sürdürülebilir çevre yönetimi ve iklim değişikliği ile mücadelede, atık kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltımında, etkin atık yönetimine geçilmelidir.

Enerji fiyatlarının sürekli olarak yükselmesi, enerjide dışa bağımlılık, yeni kaynaklara ihtiyaç atıktan enerji üretiminin yerli kaynak çeşitliliğine katkısı büyük önem taşımaktadır.

Evsel kaynaklı atıklardan enerji üretimi çalışmaları arttırılmalıdır. Atıktan enerji teknolojileri ile biyoyakıt üretimi de hedeflenmelidir.

Enerji projelerinin lisanslama sürecinden önce ciddi çalışmalar yapıldığını gösteren; çevresel, ekonomik ve teknolojik risklerin yönetilebileceğini kanıtlayan raporların hazırlanması ve bağımsız kuruluşlarca onaylanması zorunlu tutulmalıdır.

Atıktan enerji üretiminde, ithal teknolojiler kadar yerli teknoloji kullanımının artırılmasına, yerli üretimin teşvik edilmesine, Ar-Ge ve üniversitelerimizin bu alandaki çalışmalarına destek verilmesine ihtiyaç vardır. İstenen hedeflere ulaşılması ancak ortak hareket edilmesi halinde mümkündür.

Sektörde yapılması gerekli yeni yatırımların gerçekleştirilmesine olanak sağlamak için mevcut yasa ve mevzuatta teknik, idari ve finans temini ile ilgili değişiklikler yapılmalı, kullanılan modellerin geliştirilmesi sağlanmalıdır. Mevcut Kamu ihale Kanunu ve Devlet ihale kanunu uzun süreli yap işlet modellere uygun görülmemektedir.

Atıkların doğru depolanması ve temiz enerji üretimi konusundaki yasal altyapı ve uygulama güçlendirilmelidir.

Mevcut uygulamalar iyileştirilerek tam rekabetçi, şeffaf ve işlevsel bir piyasa yapısı hedeflenmesine ek olarak, aynı zamanda adım adım, yıl yıl yapılması gerekenler ve göstergeler detaylı olarak ortaya konulmalı, kamuoyu ile paylaşılmalı, yatırımcı ve tüketici bu ortama hazırlanmalıdır.

Yerel yönetimlerin ve özel sektörün atık teknolojileri ve tesis yatırımları desteklenmeli, teşvikler, finansman ve yatırım imkanlarının cazip hale getirilmesi gerekmektedir.

Atıkların etkin kullanımı “tersine lojistik” (reverse logistics) kavramının uygulanması ile hayata geçirilebilir. Bu çerçevede atık yönetimi, tersine lojistik yönetimi ilkelerine uygun planlanmalı ve sürdürülmelidir.

YEK kanunun değişiklikleri çerçevesinde, Atıktan Enerji tanımının yapılması ve uygulanabilecek tüm teknik yöntemlerin desteklenmesi sağlanmalı, projelere “çevre projesi” ve yerel yönetimlerin desteklenmesi bağlamında da önem verilmelidir.