Karadeniz’de 59 balık türü yok oldu
Aşırı avlanma ve kirlilik nedeniyle Karadeniz’deki balık çeşidi 102’ye düştü.
Rize Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Semih Engin, literatürde Karadeniz’de 161 balık türünün yaşadığı söylense de yaptıkları çalışmada 102 balık türünü tespit edebildiklerini söyledi. Engin, gazetecilere yaptığı açıklamada, Karadeniz’deki balık türlerinin azalmasında birinci etkenin aşırı avlanma, ikincisinin ise kirlilik olduğunu belirtti. Kirliğin genellikle Avrupa’dan gelen Tuna, Dinyeper ve Dinyester nehirleri ile gerçekleştiğini ifade eden Engin, şöyle devam etti: ”Karadeniz’in kirlenmesinde Türkiye’nin payı nispeten az. Tuna, Dinyeper ve Dinyester’in toplam su miktarı Karadeniz’e dökülen toplam nehir girdisinin yüzde 67’sini oluşturmaktadır. Bu üç nehir, sanayi atıklarını ve geçen yıl Macaristan’ın neden olduğu kırmızı çamuru Karadeniz’e taşımıştır. Uluslararası sözleşmelerle bu durumun önüne geçilmeye çalışılsa da kirletici etkileri hala devam etmektedir.” Karadeniz’e kıyısı olan 6 ülke olmasına rağmen nehirler vasıtasıyla 21 ülkenin kirleticilerinin Karadeniz havzasında biriktiğini dile getiren Engin, şöyle konuştu: ”Karadeniz’in Türkiye kıyılarında ciddi sanayileşme olmamasına rağmen, kıyı şeridine yakın yerleşimden dolayı evsel atıkların direkt denize deşarjı olumsuz etkiler oluşturuyor. Sakarya, Kızılırmak, Yeşilırmak gibi büyük nehirler de İç Anadolu’daki sanayi atıklarını Karadeniz’e taşıyor. Karadeniz Bölgesi’nde organik tarımın yeterince yaygınlaşmamış olması da tarımsal faaliyetlerde kullanılan zirai ilaçların ve gübrelerin yağışlarla derelere ve denize ulaşmasına neden oluyor.”
Araştırma 10 Yıldır Sürüyor
Semih Engin, Karadeniz’de yaşayan balık türlerinin tespit edilmesi amacıyla Rize Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi olarak yaklaşık 10 yıldan bu yana Karadeniz’de yürüttükleri çalışmaların son aşamasına geldiklerini anlattı. Engin şunları söyledi: ”Bolluk ve bereketin simgesi olan Karadeniz son 50-60 yıldır kara bahtı ile baş başadır. Yaptığımız çalışmada Karadeniz’de yaşayan balık türlerinin üçte birinin artık yaşamadığını belirledik. Literatürde Karadeniz’de 161 balık türünün yaşadığı söylense de yaptığımız çalışmada 102 balık türünü tespit edebildik. Bu da Karadeniz’de biyolojik çeşitliliğin azaldığını ortaya çıkardı. Rakamlar önceden Karadeniz’de yaşayan 59 balık türünün neslinin yok olduğunu gösteriyor. Karadeniz’de artık olmayan balık türlerinden bir kısmı Akdeniz kökenli olup, burada yaşayan popülasyonları tükenmiştir. Ancak daha vahim olanı Karadeniz endemiki olan Mersin balığı türleri gibi bazı canlıların tamamen nesilleri tükenmiştir. Bu olumsuz süreç devam etmektedir. Karadeniz’de yaşayan bazı balık türlerinin nesli tehdit altındadır ve risk artarak devam etmektedir. Bu canlılar uluslararası sözleşmelere göre koruma altındadırlar. Ancak ekonomik getirileri nedeniyle ya da bilinçsiz davranışlar sonucu bu canlıları balık marketlerin tezgahlarda görebilmekteyiz.” / trthaber
