Kasap Et Derdinde,Koyun Can Derdinde….!

Adnan Yıldız
Sevgili Dostlar,

15 Mart 2013 tarihinden bugüne kadar tam 4 kez Ulusal Süt Konseyinde ki toplantılara katıldım. Bu toplantılarda taraf olarak sanayici, üretici ve kamu hazır bulundu. Toplantıların amacı önümüzde ki 6 ay için, Nisan 2013-Eylül 2013, çiğ süt taban fiyatının, referans fiyatın, belirlenmesi idi. Maalesef bu gerçekleşemedi ve üretici 18 gündür üretip sanayiciye teslim ettiği sütü kaç kuruştan sattığını bilmiyor.

Aslında, fiyat belirlemek hiç de zor değil. Fiyatın oluşması bir matematik hesap sonucudur.
Maliyetlerinizin üzerine belli bir kar marjı koyarsınız ve fiyat belirlenmiş olur. Bu basit hesabı bile beceremiyorsanız daha da kolayı var! Dünyada kabul görmüş bir gerçek.

 
Üretici 1 lt süt satınca 1,5 kg yem alabilmeli ki bu sektör sürdürülebilir bir iş kolu olmaya devam edebilsin.
Çiğ süt üreticisi, maliyet hesap tablosuna göre hesap yaptığında veya 1 lt süt=1,5 kg yem formülüne uyduğunda 1 lt süt= 117 krş olmalıdır, neticesine gelmiştir. Sanayici tarafı ise karşı teklif olarak mevcut 90 kuruşun bile altında fiyat teklif edebilmiştir. Hem de üreticinin maliyetlerinin artmış olduğunu kabul etmesine rağmen. Yani; Kasap Et Derdinde, Koyun Can Derdinde.
Konu şimdi çözüm için Sn. Bakanımızın önünde!

İzninizle, katıldığım bu toplantılardan edindiğim intibalarımı sizlerle başlıklar halinde paylaşmak istiyorum;

Ulusal Süt Konseyi;

1,5 seneyi aşkın çalışıp ‘Maliyet Tablosu’ yapmış, ancak her ne hikmetse bu tabloda ki parametreleri yerine koyup 1 lt sütün üreticiye maliyeti şudur diyememiştir. Anlaşılması çok zor, ama gerçek. Ayrıca USK’nın temel görevi, olan ‘Bölgelere Göre Maliyet Çalışması’ yapması tüzüğünde belirtilen bir mecburiyettir. Aslında bu hesaplama yöntemini çalıştırmayarak görevini yapmamaktadır.

Üretici örgütleri, Birlikleri;

Çiğ süt taban fiyatı belirlenmiş olmasına rağmen, belli bölgelerde bu fiyatın altında süt alınmıştır. Bu konudan (rekabet açısından) bazı sanayici firmalarda üreticiler gibi şikâyetçidir. Hangi bölgeden, hangi firmanın, kaç ton sütü kaç kuruştan aldığı belgelerle elinizde olmasına rağmen niçin bu hususu kamu ve kamuoyu ile paylaşmaktan imtina ediyorsunuz?
Birlikler, üreticinin haklarından önce birlik payı olan (soğutma + hizmet bedeli) %8’lik payların peşine düşmektedirler.

Sanayici;

Hiçbir hesaba dayanmayan ‘süt bol’ ve ‘bu fiyat taşımaz’ argümanları ile inandırıcılıklarını tamamen kaybetmiş oluyorlar.
Aynı geminin yolcuları olmamıza rağmen zaman zaman ‘kardan fedakarlık’
gibi bir olgunluk hiç kabul görmüyor!

GTH Bakanlığı;

Üreticiye verilen destekleme miktarları ile övünülüyor, doğrudur. Ancak bu destekler üreticinin cebinde kalıyor mu? Kalması için nasıl tedbirler alınmalı hususu hiç tartışılmıyor!
Etin ve sütün stratejik ürün olduğu gerçeğinin hala kabul görmediği anlaşılıyor. Zira referans fiyat tartışmalarında serbest piyasadan ve liberal ekonomiden bahsedilebiliyor.
Sanayicinin de nihai tüketicinin de mağduriyetinin önlenmesi için Marketler Yasasının çalıştırılması niçin gerçekleştirilmiyor?
01.01.2014 tarihine 8 ay gibi kısa bir süre kalmasına rağmen sütün kalitesi konusunda alınması gereken acil tedbirler şart. Çiğ süt tebliğinin yeniden revize edilmesi çalışmaları gerekiyor. Bu çalıştayda kamu, sanayici ve işin mutfağında olan üretici temsilcileri mutlaka beraber çalışmalıdır.

Saygılarımla.

Tüsedad