Sektörümüzü Dünya Seviyelerine Çıkarmak İstiyoruz

Türkiye’de et ve süt sektörünün ve bu sektörlere bağlı olan sanayinin gelişmesi için çalışmalar yapan Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (SETBİR), başta et ve süt olmak üzere gıda sektöründeki son durumu, ilk kez düzenlediği “Etten Sütten Sohbetler” toplantısında masaya yatırdı. SETBİR Başkanı Zeki Ilgaz’ın sunumu ile başlayan toplantıda, SETBİR’in hedefleri ve çalışmaları, et ve süt üretim ve tüketiminde Türkiye’deki son durum ve Türkiye’nin dünyadaki yeri, süt ve kırmızı et sektöründe dış ticaret dengesi, sektördeki işletme ve çalışan sayısı, et ve süt üretim değerleri, gıda sektöründeki hedefler ve hedeflere ulaşılması noktasında yapılması gerekenler ile sektörün başlıca diğer sorunları ele alındı. Moderatörlüğünü Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkanı Celal Toprak’ın gerçekleştirdiği “Etten Sütten Sohbetler” toplantısı, et ve süt konusunda farklı alanlarda bilgi birikimi ve ilgisi olan kişileri aynı masa etrafında buluşturmaya devam edecek.

Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (SETBİR) tarafından düzenlenen, Yeni Arayışlar Girişimi Platformu Derneği ve Sağlıklı Gıda Platformu tarafından desteklenen “Etten Sütten Sohbetler” toplantısı, 28 Şubat 2015 tarihinde İstanbul’da Point Hotel Taksim’de yapıldı. Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkanı Celal Toprak’ın moderatörlüğü ile gerçekleşen toplantıya, SETBİR Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Ilgaz ve SETBİR Yönetim Kurulu Üyeleri başta olmak üzere Ekonomi Gazetecileri Derneği üyeleri, sektörel dernek temsilcileri ile gıda ve sağlık konusunda ülke çapında tanınmış uzman isimler katıldı.

“Etten Sütten Sohbetler” toplantısı SETBİR Başkanı Zeki Ilgaz’ın konuşmasıyla başladı. Ilgaz SETBİR’in, süt ve et sektörünün ve bu sektörlere bağlı olan sanayinin gelişmesi hedefi ile faaliyete geçmiş bir çatı kuruluş olduğunu belirtti. 1976 yılından bu yana çalışmalarına devam eden SETBİR’in üyeleri arasında, Türkiye’de ve dünyada faaliyet gösteren 57 köklü firmadan toplam 99 üyenin yer aldığını söyledi.

Türkiye’de bulunan, hayvancılık sektöründe görev alan, ulusal ve uluslararası arenada varlık gösteren et ve süt sanayi firmaları, bu sektörlere tedarik sağlayan şirketler, et, süt ve yem üreticilerinin SETBİR üyeleri arasında bulunduğunu dile getiren Ilgaz, SETBİR’in hedeflerine ve sektördeki rolüne de değindi. Ilgaz, “Ulusal ve uluslararası düzeyde temsiliyet görevini en etkin şekilde yerine getirerek Türkiye et ve süt sektörünün sesi olmak, uluslararası arenada Türkiye et ve süt sektörünün doğru ve etkin tanıtımını yapmak, et ve süt regülasyonları başta olmak üzere ilgili gıda mevzuatı hakkında üyelerimizi ve sektörü proaktif şekilde bilgilendirmek, mevzuat çalışmalarında sektörün görüşünü oluşturarak çalışmalara yansıtmak, Türkiye ve dünya et ve süt sektörünün pazar bilgilerini ve eğilimleri takip ederek, öngörülerde bulunmak SETBİR’in çalışmaları ve hedefleri içerisinde yer almaktadır.” şeklinde konuştu.

SETBİR’in AB projelerine verdiği katkıyı da anlatan Ilgaz, “Ulusal ve uluslararası projelerde yer alarak, sanayide üretim teknolojileri ve işleme kolaylıklarını geliştirmek ve yeni teknolojileri tanıtmak için hizmet veriyoruz. Her yıl projelerine yenisini ekleyen SETBİR’in şu an 7. Çerçeve Programı kapsamında yürütmekte olduğu 7 adet AB projesi bulunuyor. Bu projelerde SETBİR üyesi firmalar da proje ortağı olarak yer alabiliyor” dedi. Ilgaz ayrıca, SETBİR’in bilimsel konularda destek aldığı ve görüşlerine başvurduğu, ülkenin çeşitli üniversitelerinde görev yapan et ve süt alanlarında uzmanlaşmış öğretim görevlilerinden oluşan bir Bilim Kurulu’nun da bulunduğunu aktardı.

TÜRKİYE’DEKİ ET VE SÜT SEKTÖRÜNDE SON DURUM VE ÇARPICI RAKAMLAR

“Etten Sütten Sohbetler” toplantısında konuşan SETBİR Başkanı Zeki Ilgaz, et ve süt sektörlerine ilişkin son rakamları paylaşarak Türkiye’nin dünyadaki yerini anlattı. Çiğ süt üretiminin dünyada 792 milyon ton, AB ülkelerinde 160 milyon ton olduğunu belirten Ilgaz, bu rakamın TÜİK verilerine göre Türkiye’de 18,5 milyon ton olduğunu söyledi. Ilgaz, çiğ süt üretiminde Türkiye’nin dünyada 8. sırada yer aldığını belirtti. Türkiye’de en çok süt üretiminin yapıldığı iller arasında ise İzmir, Konya, Balıkesir, Sivas, Erzurum, Kars’ın ön plana çıktığının altını çizdi.

Ilgaz, kırmızı et üretiminde ise durumun dünyada 96,4 milyon ton olduğunu, domuz eti dâhil edildiğinde bu rakamın 203 milyon tona ulaştığını vurguladı. AB ülkelerindeki kırmızı et üretimi 8,4 milyon ton iken Türkiye’deki üretimin ise 1 milyon ton olduğunu ifade etti.

Ilgaz, tüketim tarafında elde edilen verileri de paylaştı. Dünyada kişi başı süt ve süt ürünleri tüketiminin süt eşdeğeri olarak yıllık ortalama 109,4 kg olduğunu belirten Ilgaz, gelişmiş ülkelerdeki tüketimin kişi başına 232 kg, gelişmekte olan ülkelerde ise kişi başına 77,7 kg olduğunu vurguladı. Ilgaz’ın verdiği bilgilere göre Türkiye süt ve süt ürünleri tüketimi süt eşdeğeri olarak kişi başına yıllık 140 kg’dır.

Dünyadaki kişi başı et tüketiminin ise yılda ortalama 42,8 kg olduğunu belirten Ilgaz, gelişmiş ülkelerde kişi başı 75,5 kg, gelişmekte olan ülkelerde ise kişi başı 33,8 kg olduğunu söyledi. Türkiye’de ise toplam kişi başı et tüketiminin yıllık ortalama 38 kg civarında (5-6 kg balık, 12-13 kg kırmızı et ve 19-20 kg beyaz et) olduğunu ifade etti.

Çiğ süt üretim değerleri konusunda da bilgi veren Ilgaz, IDF 2013 Dünya Süt Zirvesi Raporu’na göre çiğ süt üretim değerinin dünyada 183,5 milyar dolar, Türkiye’de ise 4,3 milyar dolar olduğunu söyledi. Türkiye hayvansal üretim değerinin ise TEPGE Kırmızı Et Durum ve Tahmin 2014 raporuna göre toplam 98,1 milyar TL olarak göründüğünü dile getirdi. Ilgaz bu rakamın, 2012 yılında toplam 112,8 milyar TL olarak tespit edildiğini de belirtti. Süt ve kırmızı et sektörlerinde dış ticaret dengesindeki tablo ise şöyle;

İhracat                                               İthalat

Süt ve Süt Ürünleri                348 milyon dolar                   160 milyon dolar

Kırmızı Et ve Et Ürünleri        34 milyon dolar                     6 milyon dolar

Canlı Hayvan                         4 milyon dolar                           114 milyon dolar

Toplam                                   386 milyon dolar                   280 milyon dolar

Ilgaz toplantıda, et ve süt sektörlerindeki onaylı işletme sayıları ve istihdam rakamlarını da aktardı. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de et ve süt sektörlerinde faaliyette bulunan toplam onaylı 3,268 işletme bulunduğunu vurgulayan Ilgaz, bunların 1,763’ünün süt işletmesi, 1282’sinin et parçalama ve işleme tesisi, 165’inin kırmızı et kesimhanesi, 58’inin de beyaz et kesimhanesi olduğunu belirtti. Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu’nun verilerine göre ise et ve süt sektörlerinde çalışan sayısının toplam 72,259 olduğunun altını çizen Ilgaz, bunların 38,464’nün et ürünlerinin imalatında, 33,795’inin de süt ürünleri imalatında çalıştıklarını anlattı.

SETBİR’İN 2023 HEDEFİNE YÖNELİK ÖNERİLERİ

Toplantıda, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 2023 yılı hedeflerini aktaran SETBİR Başkanı Ilgaz, “Bakanlık, nüfusunu yeterli, kaliteli ve güvenilir gıda ile besleyen, tarım ürünlerinde net ihracatçı konumunu daha da geliştiren, rekabet gücünü artırmış, dünyada ve bölgesinde tarım alanında söz sahibi bir Türkiye görmeyi hedeflemektedir” dedi. Ilgaz bu hedefler doğrultusunda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın, tarım hâsılasını 150 milyar dolara, gıda ve tarımsal ürün ihracatını ise 60 milyar dolara çıkarmayı amaçladığını belirtti.

SETBİR Başkanı Zeki Ilgaz, belirlenen hedeflerin önünde yer alan engelleri de aktardı. Ilgaz bu engelleri, dünya fiyatlarında kaliteli ham maddeye kesintisiz ulaşım, Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin yetersizliği, kayıt dışılık, katma değeri yüksek işlenmiş gıda ürünlerinin ticaretteki düşük payı, gıda/beslenme konusunda bilimsel makale ve araştırma eksikliği ve pazar çeşitliliği şeklinde sıraladı.

Sektörün sorunlarına da değinen Ilgaz, SETBİR’in mücadele alanlarının kayıt ve kontrol dışı üretim ve ticaret, öngörülebilir arz ve talep, tüketicinin gıda, beslenme ve sağlık konularında doğru bilgilendirilmesi olduğunu anlattı.

SETBİR Başkanı Ilgaz, konuşmasının ardından katılımcılardan gelen soruları yanıtladı. Başta et ve süt olmak üzere gıda sektörünü ileriye taşıyacak bir sinerji oluşturmak amacıyla düzenlenen “Etten Sütten Sohbetler” önümüzdeki dönemlerde de farklı illerde devam edecek.

BİLGİ NOTLARI

SETBİR’İN ÜYESİ OLDUĞU ULUSLARARASI KURULUŞLAR

• UECBV (Avrupa Canlı Hayvan ve Et Ticareti Birliği)
• CLITRAVI (Et İşleme Sanayi İrtibat Merkezi)
• SPES GEIE (Spread European Safety) Konsorsiyumu
• UN Global Compact Türkiye

SETBİR ÜYELERİ

1. AFYON ET ENTEGRE GIDA TARIM HAYVANCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
2. AKOVA SÜT VE GIDA MAMÜLLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
3. AL-ET ALANYA ENTEGRE ET TESİSLERİ TİCARET VE SANAYİ A.Ş.
4. ANAMERA ET VE ET ÜRÜNLERİ SANAYİ TİCARET Ş.
5. ANGOS HAYVANCILIK GIDA SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
6. ATA FEN VETERİNER MALZEMELERİ SATIŞ VE PAZARLAMA A.Ş.
7. ATA SANCAK A.Ş.
8. ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ MÜDÜRLÜĞÜ
9. AUSTRALIAN RURAL EXPORT
10. BALTALI GIDA HAYVANCILIK SANAYİ VE TİCARET ŞTİ
11. BANVİT BANDIRMA VİTAMİNLİ YEM SANAYİ A.Ş.
12. BEL KARPER GIDA SANAYİ A.Ş.
13. BOLU KALİTE YEM SANAYİ A.Ş. (BOLCA HİNDİ)
14. CACTUS FARMS HAYVANCILIK VE TURİZM İŞLETMELERİ TİCARET SANAYİ A.Ş.
15. ÇAMLI YEM, BESİCİLİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
16. DIVERSEY KİMYA SAN. VE TİC. A.Ş.
17. DİMES GIDA SAN. VE TİC. A.Ş.
18. EDA ET VE SÜT ÜRÜNLERİ A.Ş.
19. EKER SÜT ÜRÜNLERİ GIDA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
20. EKİCİLER SÜT GIDA TARIM HAYVANCILIK SANAYİ TİCARET A.Ş.
21. ERŞAN ET VE ET ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

22. FASDAT GIDA DAĞITIM SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
23. FEYZ HAYVANCILIK TARIM GIDA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
24. GÖZTÜRK MÜHENDİSLİK TARIM TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
25. GÜVEN YEM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
26. HACIİNCE TARIM İŞLETMELERİ HAYVANCILIK YATIRIMLARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
27. İLCİ TARIM HAYVANCILIK BİOGAZ ENERJİ ÜRETİM SANAYİ TİCARET A.Ş.
28. JOKEY PLASTİK İSTANBUL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
29. KARİZMA BEŞLER ET GIDA SANAYİ TİCARET A.Ş.
30. KAZOVA VASFİ DİREN TARIM İŞLETMESİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
31. LEBEN TARIM HAY. GIDA SAN. VE TİC. ŞTİ.
32. MALKARA BİRLİK SÜT VE SÜT MAMÜLLERİ A.Ş.
33. MAYSA GIDA SANAYİ TİCARET A.Ş.
34. METRO GROSMARKET BAKIRKÖY ALIŞVERİŞ HİZMETLERİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
35. MİGROS TİCARET A.Ş.
36. MİLKMAN SÜT VE SÜT ÜR. GIDA TİC. A.Ş
37. NİĞTAŞ MİKRONİZE KALSİT TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ
38. PANAGRO TARIM HAYVANCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
39. PEHLİVANOĞLU ENTEGRE ET VE GIDA ÜRÜNLERİ A.Ş.
40. PINAR ENTEGRE ET VE UN SANAYİ A.Ş.
41. PINAR SÜT MAMÜLLERİ SANAYİ A.Ş.
42. SAKIPAĞA GIDA SANAYİ A.Ş.
43. SARAY TARIM VE HAYVANCILIK A.Ş.
44. SEL SANAYİ ÜRÜNLERİ TİCARET VE PAZARLAMA A.Ş.
45. SELSÜT GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
46. SÜTAŞ A.Ş.
47. ŞAHBAZLAR DAY. TÜK. MAL. PAZ. İTH. İHR. TARIM HAYVANCILIK A.Ş.
48. ŞAHİN-MELEK ET VE ET MAM. GIDA SAN. TİC. Ş
49. ŞEKER SÜT GIDA MAMÜLLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
50. ŞÖLEN ÇİKOLATA GIDA SAN. VE TİC.Ş
51. TAT GIDA SAN. Ş.
52. TETRA PAK PAKETLEME SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
53. TİGEM TARIM İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
54. TORUNOĞLU SÜT VE GIDA MAMÜLLERİ TİCARET PAZARLAMA A.Ş.
55. YAŞAR BİRLEŞİK PAZARLAMA DAĞITIM TURİZM VE TİCARET A.Ş.
56. YÖRSAN GIDA MAMÜLLERİ SANAYİ TİCARET A.Ş.
57. YÖRÜKLER DIŞ TİCARET A.Ş.