Süt nerede? Libyalılar içti

Ulusal Süt Konseyi (USK) ve Ambalajlı Süt Üreticileri Derneği (ASÜD) Başkanı Harun Çallı önemli açıklamalarda bulundu

Aslında perşembenin gelişi çarşambadan belliydi.2008 yılında süt fiyatları düşünce para kazanamayan üretici sağmal ineklerini kesime göndermiş ve etten “kısa günün karı”nı elde etmişti. Bunun üzerine et fiyatları da kısa süreliğine düşmüştü. Ancak bu pembe tablo kısa sürmüş, önce süt, ardından da et fiyatları astronomik oranlarda yükselmişti. Şimdi Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı’nın aldığı tedbirlerle et ve süt fiyatları kısmen de olsa kontrol altına alınmış gibi görünüyor…

Ancak özellikle de süt açısından yeni bir kriz kapıda görünüyor. Malum , süt fiyatları stratejik öneme sahip. Buradaki bir istikrarsızlık hem süt hem de et fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Şu sıralar süt fiyatları yeniden hareketlenmeye başladı. Fiyatlar ihalelerle belirleniyor. Halen çiğ sütün kilosu ortalama 74 kuruş. Üreticinin eline primlerle birlikte 80 kuruş geçiyor. Bir ay önce fiyat 65 kuruştu. Yani yüzde 15’lik artış söz konusu.

Para dergisine konuşan,Ulusal Süt Konseyi (USK) ve Ambalajlı Süt Üreticileri Derneği (ASÜD) Başkanı Harun Çallı’nın , bu noktada gerek konsey gerekse dernek adına şöyle bir önerisi var: “Geçen yıl süt tozu 50 milyon dolar sübvanse edildi. Biz bunun yerine sütün bol olduğu dönemde süt tozu depolanmasını, gerektiğinde piyasaya verilmesini istiyoruz. Böylece 50 milyon dolar da boşa gitmemiş olur.”

Çallı,bu öneriyi Tarım Bakanlığı’na götürdüklerini, onların da sıcak baktıklarını sözlerine ekliyor.

Süt piyasasında neler oluyor?

Süt arzının en az olduğu dönemdeyiz.İşleyecek süt bulamıyoruz. Mart, nisan ve mayıs sütün en bol olduğu dönemlerdir. Bugünlerde de darlık olmayacaktı. Ancak Libya’ya ciddi miktarlarda ihracat başladı. İç karışıklıktan dolayı fabrikaları çalışmıyor, ciddi miktarda süt ithalatı yapıyorlar. Bu da içerideki arz dengesini bozdu.

Peki bu durum süt fiyatlarına yansıdı mı?

Piyasayı ve fiyatları etkileyecek düzeyde ihracat var. Fiyatlar bir ay önce 64 kuruştu. Bugün 75 kuruşa yükseldi. 6 kuruşluk da primiyle üreticinin eline 80 kuruş geçiyor. Böyle devam ederse fiyat bir miktar daha yükselebilir. Pazarın kaldıracağı bir fiyat var. Süt 90 kuruşa çıkarsa sanayi zorlanır. Ürün satılmaz, işler durur. Nitekim 2007’de de fiyatlar yükseldiğinde de işler durmuştu.

Zamlar nihai ürünlere yansıdı mı?

Fiyatlardaki hareketlilik süt ve süt ürünlerine yansıdı. Çiğ sütteki kadar olmasa da yüzde 10 civarında zamlandı. Böyle giderse bir miktar daha yansıyacak. Sanayici-üretici dengesi diye bir durum yok. Üretici fiyata yansıtırsa, sanayici ürüne yansıtıyor. Sanayicinin yapacağı bir şey yok bu noktada. Piyasada ciddi rekabet var. Fiyat piyasada belirleniyor. Arz-talep dengesiyle oluşur