Türkiye’nin ilk lisanslı depoculuk faaliyeti
Türkiye’nin ilk lisanslı depoculuk faaliyeti izni, TMO-TOBB ortaklığı ile kurulan TMO-TOBB Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş’ye verildi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından aldığı bilgiye göre, lisanslı depo işletmesi kurmak üzere bakanlığa yapılan başvurular, büyük bir hassasiyetle değerlendirilerek bugüne kadar bir çok şirkete kuruluş izni verildi.
Kuruluş izni alan bu şirketlerden biri olan ve Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)-Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ortaklığı ile kurulan TMO-TOBB Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş, anılan mevzuat doğrultusunda faaliyet izni almak için gerekli çalışmalarını tamamladı.
Bu çalışmalar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından kurulan komisyon tarafından incelendi ve Türkiye’de bir ilk olmak üzere; 12 Temmuz 2011 tarihi itibarıyla söz konusu şirkete lisanslı depoculuk faaliyetinde bulunmak üzere lisans verildi.
Ayrıca Polatlı Ticaret Borsası da ilgili mevzuatın gereği olarak, gerekli şartları taşıdığı tespit edilerek, lisanslı depo işletmesinde depolanacak ürünleri temsilen çıkarılacak olan ürün senetlerinin alım ve satımı konusunda yetkilendirildi.
Böylece, lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsacılığı sisteminin fiilen uygulanmasına başlandı.
Yetkililer, artık çiftçi ve sanayicilerin, daha önce belirlenmiş standartlara uygun olan ürünlerini lisans alan işletmenin depolarında depolayabileceğini ve bununla birlikte depoladıkları ürünlerin mülkiyetini temsil eden ürün senetlerini alım satıma konu edebileceklerini belirttiler.
ÜRETİCİLER, SAĞLIKLI, GÜVENLİ VE SİGORTALI
DEPO İMKANI ELDE EDECEK
Lisanslı depoculuk sistemiyle birlikte üreticiler, mahsullerini depolayabilecekleri sağlıklı, güvenli ve sigortalı depo imkanı elde edebilecek.
Üreticiler, fiyatların düşük olduğu hasat döneminde ürünlerini satmak yerine lisanslı depolara koyarak karşılığında aldıkları ürün senetlerini teminat göstererek uygun koşullarda kredi kullanabilecekler.
Ayrıca üreticiler, ürünlerini borsalar aracılığıyla pazarlayabilecek ve böylelikle ürünlerini daha kolay ve yüksek fiyata elden çıkarma imkanı elde edecekler.
Lisanslı depoculuk sayesinde tarıma dayalı ticaret ve sanayi sektöründeki işletmeler; ihtiyaç duydukları ürünler için depo inşa etme maliyetinden kurtulacak, talep ettikleri miktar, tür ve kalitedeki ürünü kolaylıkla ve güvenilir bir şekilde temin edebilecek.
Bu işletmeler, ürün senetleri vasıtasıyla olası fiyat farklılıklarından korunabilecek, risklerini azaltabilecek ve ihtiyaçları halinde kredi kullanabilecek.
Ayrıca bu sistem sayesinde; tarım ürünleri ticareti kayıt altına alınabilecek, kaliteli üretim teşvik edilecek, tarımsal üretim miktarı ve kalitesi hakkında daha kesin veriler elde edilebilecek ve bu alanda daha etkili politikalar oluşturulabilecek. Lisanslı depo işletmeleri bir anlamda emtia bankacılığı yapacak kuruluşlar olacak.
MEVZUAT GEÇMİŞİ
Lisanslı depoculuk sistemini düzenleyen 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu, 17 Şubat 2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti.
Söz konusu Kanuna istinaden bugüne kadar, lisanslı depoculuk sistemini düzenleyen 8, ürün ihtisas borsasını düzenleyen de 2 yönetmelik çıkarılmıştı.
Bu yönetmeliklerle birlikte, lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsacılığı sistemine ilişkin hukuki altyapı ve düzenlemeler tamamlanmıştı.
Lisanslı depoculuk sisteminin uygulamaya geçebilmesi için ilgili sektör temsilcilerinin beklediği teşvik amaçlı vergi düzenlemeleri de 3 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5904 sayılı Kanunla yürürlüğe girmişti.
Bu düzenleme ile ürünlerin lisanslı depolara ilk tesliminde ve ürün depoda kaldığı sürede borsadaki alım satımında katma değer vergisi istisnası getirilmişti.
Ayrıca, mudi ile lisanslı depo işletmesi arasında yapılan sözleşmeler ve ürün senetleri damga vergisinden, ürün senetlerinin el değiştirmesinden doğan kazançlar ise 31 Aralık 2014 tarihine kadar gelir vergisi ve kurumlar vergisinden istisna tutulmuştu.
