Unutulmuş bir değer: TİFTİK
H.Yalçın KÖKSAL Uzman Veteriner Hekim
Veteriner Hekimler Derneği Genel Sekreteri
Değerli okuyucular,zaman zaman tarihin sayfalarında gezinmek ihtiyacını duyuyorum.Çünkü günümüzü değerlendirirken,geçmişle kıyaslamalar yapmanın geleceğe ışık tutacağına inananlardanım.
Hangi konu olursa olsun, günü değerlendirirken,hangi noktadan hangi noktaya gelindiğinin tespiti önemlidir. Acaba günümüzde gelinen noktaya ulaşırken, hatamı yaptık,yoksa olayları doğrumu değerlendirdik bu soruların cevabına ancak geçmişle ,günümüzün kıyaslanması ile ulaşabiliriz. Veteriner Hekimler Derneği arşivlerini karıştırırken (Bu arşiv 1933 yılından günümüze kadar geçen süreçte yayınlanan tüm dergi ve bültenleri içerir) 1968 yılı yayınlanan o zamanki adı ile “TÜRK VETERİNER HEKİMLER DERNEĞİ DERGİSİ” OCAK SAYISINDA, Yapağı ve Tiftik Uzmanı Dr.Faruk İMERYÜZ ‘ün “TİFTİK İHRACATIMIZ” başlıklı yazısını okurken acaba o tarihten bu güne Tiftik İhracatımız ve Ankara Keçisi varlığımız ne durumda diye merak ettim.
Belki sizlere de böyle bir durum tespiti ilginç gelebilir diye düşündüm.
Sayın İMERYÜZ’ün tespitlerine göre,1962 yılında 4.303 ton tiftik ihracatımızdan 70.200.000 TL. ,1963 yılında 7.151 ton tiftik ihracatından 113.000.000 TL. , 1964 yılında 2.952 ton tiftik ihracatından 52.000.000 TL. , 1965 yılında 4.937 ton tiftik ihracatından ise 75.000.000 TL. ihracat gelirine ulaşılmıştır.Bu gelirler ise o dönemdeki genel ihracat değerlerimiz içerisinde 1962’ de % 3,9,1963’ de % 3,5 oranlarında pay sahibi olmuştur.
Bu noktadan hareketle yakın geçmişe baktığımızda (VERİLER TÜİK KAYNAKLIDIR), TÜRKİYE TİFTİK ÜRETİMİ 2009 yılında 174 ton,2010 yılında ise sadece 126 ton seviyesine gerilemiştir.
Ülkemizde Ankara Keçisi yetiştiriciliği, Orta Anadolu pilatosunda ve özellikle Ankara İli ve yakın çevresinde yoğunlaşmıştır.Yıllar içerisinde Ankara Keçisi yetiştiriciliği ekonomik özelliğini yitirmiştir.Dünya ihracat tekeli günümüzde Güney Afrika Cumhuriyetinin elindedir.
Bir yandan Ankara Keçisi yetiştiricilerinin içinde bulundukları sorunlar diğer yandan da bu sorunların getirisi olarak üretimin düşmesi ve üretilen tiftik elyafının kalitesinin düşmesi gibi olumsuzluklar yaşanmaktadır.
Sektörün sorunları ; Mera ve ek yem koşullarının yetersizliğine bağlı olarak Besleme,Barınak şartlarının kötülüğü,Damızlıklarda yaşanan dejenerasyon,Sürü kompozisyonundaki hatalar,Devlet desteklerinin yetersiz oluşu ve zamanında üreticiye ulaşamaması ve yetiştirici maliyetleri olarak özetlenebilir.
1960 lı yıllarda 4.800.000 baş olan Ankara Keçisi varlığımızın tamamının bu gün 90.000 baş olarak tespit edilmesine şaşmamak gerekir.
1954 yılında bu varlığın değerini anlayan ABD 1956-1963 yılları arasında ihracatta bizi geçmiştir.Kaynağı bizde olan bu varlığın kıymetini tekrar gündeme getirerek,çözümü son derece kolay olan sorunların üstesinden gelerek çok kısa bir sürede hem yetiştiricilik dalında istihdam yaratmak ve hem de dünya piyasasında yine söz sahibi olmamız çok zor olmayacağı kanı ve umudundayım.
Özellikle,Doğrudan Destekleme fonlarının tekrar yapılandırılması ve bu sayede yetiştiricilerin teşviki gerekmektedir.Bir yandan ekonomik değerleri yükseltirken , diğer yandan Ülkemize ait bir değere sahip olunabilecektir.
