İhracatta pestisit krizi
Tarım zehirleri (pestisitler), Türkiye ve Avrupa Birliği arasında ciddi bir sorun olmaya devam ediyor. 2023 yılının ilk yarısında Avrupa Birliği, ülkemiz ile ilgili 103 bildirim yaptı ve bu bildirimler, yasaklanan pestisitlerin hâlâ kullanıldığını ortaya koyuyor. Zehirsiz Sofralar Platformu, gıda güvenliği ve sağlıklı bir gelecek için mücadele verirken, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan iç pazarda yapılan denetimler ve sonuçları hakkında bir açıklama talep ediyor.
Türkiye menşeili meyve ve sebzelerdeki pestisit kaynaklı bildirimler, RASFF (Gıda ve Yemler için Hızlı Alarm Sistemi) 2022 raporunda 430 bildirimle göze çarpmıştı. Ancak bu bildirimler 2023’ün ilk yarısında 103’e ulaşmış durumda. Üstelik bu bildirimlerden 80 parti ürün ise sınırda reddedilerek ülkemize iade edildi ve büyük bir kısmı yasaklı pestisit aktif maddelerini içeriyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Resmi Gazete’de yasaklı ilan ettiği maddelerin ülkemizde hâlâ kullanılmasının, gerekli önlemlerin alınmadığını ve denetimlerin yetersiz ve uygun şekilde yapılmadığını gösterdiğini belirten Zehirsiz Sofralar Platformu, bu durumun piyasadan toplatılması gereken maddelerin hâlâ kullanılabilir durumda olduğu anlamına geldiğini ekliyor.
Özellikle biber başta olmak üzere limon, mandalina, domates, greyfurt, nar, portakal, kabak, ayva gibi meyve-sebzelerde, kimyon, kuru nane, sumak gibi baharatlarda ve asma yaprağı, rezene gibi ürünlerde limit üzeri pestisit kalıntıları tespit edilmiş durumda.
Pestisit kokteylleri de endişe verici bir durumu ortaya koyuyor. Nardaki tarım zehri bir çocuğun hayatını kaybetmesine neden olmuştu ve bildirimlere göre narda birden fazla zararlı pestisitin aynı anda kullanıldığı görülüyor.
Bildirilen diğer meyve ve sebzelerde de birden fazla pestisit kullanımı dikkat çekiyor. Bu durum, pestisitlerin birbirleriyle etkileşime girerek daha zararlı hale gelmesine yol açabiliyor. Yasal düzenlemelerde yapılan toksikolojik çalışmaların, birden fazla pestisitin etkilerini hesaba katmadığı vurgulanıyor.
Türkiye’nin ihracat itibarını zedeliyor
Zehirsiz Sofralar Platformu pestisitlerin Türkiye’nin dış pazarda itibar kaybına ve iç pazarda tüketicide endişeye yol açtığını belirterek, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın pestisit kalıntıları konusundaki denetim sonuçlarının şeffaflıkla paylaşılmaması ve ihracat edilen ürünlerdeki bildirimlerin artması, iç pazara sunulan ürünlerde daha fazla pestisit bulunma ihtimaline dair endişeleri artırdığının altını çiziyor.
