LPG Dolum Ağızlarının Yanlış Montajının Akaryakıt Çalışanlarının Sağlığına Yönelik Olumsuz Etkileri

LPG Dolum Ağızlarının Yanlış Montajının Akaryakıt Çalışanlarının Sağlığına Yönelik Olumsuz Etkileri

Okan AKIN
Yüksek Ziraat Mühendisi

11.04.2005 tarihinden itibaren LPG’ye dönüştürülen araçların son kontrolleri ile birlikte Montaj Tespit Raporları da Makine Mühendisleri Odasınca düzenlenmektedir. Özellikle Türkiye’de 2022 yılı itibarı ile ruhsatlandırılmış 5 Milyon LPG’li araç olduğu bilinmektedir. Bu araçlarında %95’den fazlası sonradan LPG montajına tabi tutulmuş araçlardır. 

Fabrikadan benzinli motorla çıkan araçlar, sonradan yakıt giderindeki fiyat avantajından dolayı LPG’li hale getirilmektedir. Araçların tamamı piyasa koşullarında LPG montajı yapan ustalarca LPG ile çalışır hale getirilmektedir. Araçların LPG montajında ise sızdırmazlık, LPG tankının bağlanması, sistemdeki aktarım borularının standartları gibi standart uygulamalar bulunmaktadır. Ancak LPG dolum ağzının monta yeri ile ilgili herhangi bir standart bulunmamaktadır.  

Söz konusu LPG dolum ağızlarının montaj yeri, LPG montajı yapan ustaların veya araç sahibinin tercihine göre yapılmaktadır. Bazı araçların tampon kısmına monte edilen LPG dolum ağızları özellikle yeni modelli araçlarda ise aracın alt tarafına dışardan görülemeyecek şekilde monte edilmektedir.  Hatta son zamanlarda yapılan montajlarda dolum ağızlarının araç şasesine yakın olarak yapıldığı görülmektedir. Özellikle araçların tampon seviyesinin altında, egzoz seviyesinin hizasında, hatta arka bagaj altı 15-20 cm içerde aracın alt kısmında dolum ağzı montajları sıklıkla görülmektedir. Söz konusu durumda;

 -LPG dolumu yapan personel ekstra eğilmektedir. 2 elini kullanarak belinden güç alarak dolum sürecini gerçekleştirmektedir.  

-Araç alt tarafına yapılan dolum ağzı montajlarında pompacı personel dizlerinin üstüne çökmekte ve bedenini zorlayarak dolum tabancasını takmakta ve dolum sonrası sökmektedir.  Bu işlemi yapan çoğu personel dizlik takmakta ve dizlerini korumaya çalışmaktadır.

-Bu şekilde standart dışı yapılan LPG montaj ağızları, pompacı personellerin zamanla bel kısımlarında ortopedik hastalık ve bel ağrılarına sebep olmaktadır.

-Yine bu şekilde ki dolum ağızları, pompacı personellerin dolum yaparken insan onurunu küçültücü bir şekilde 2 dizi üstünde eğilmesine ve başını aracın alt kısmına sokarak dolum yapmasına sebep olmaktadır.     

-Özellikle bu durum yağmurlu, karlı ve çok soğuk havalarda dolum personellerinin ıslanmasına ve soğuk almasına da sebep olmaktadır.

-LPG dolum ağzı standartlarının olmamasından dolayı normal dolum süresi uzamakta ve sırada bekleyen her araç ekstra yakıt tüketmektedir. Kendi gözlemlerimle dolum ağızlarının standart dışı olması sonucunda LPG tabancasının takılması esasında 10-20 saniye zaman harcanmakta ve bu süre dolum süresini uzatmaktadır.   

-Yılda ortalama 50 defa LPG alan bir LPG’li araç hem kendisi için hem de sırada bekleyen araçlar için 10-20 saniyelik zaman kaybına ve bekleyen çalışır durumdaki araçlar içinde yakıt kaybına sebep olmaktadır. 

Konu hakkında konuştuğum birçok LPG dolumu yapan pompacı personel bu konudan şikayetçi olup maalesef konuya kimsenin bir çözüm bulmadığını ve evlerine ekmek götürmek için çalışmak zorunda olduklarını ifada etmektedirler. Bu konunun çözüme kavuşturulmasında ilk öncelik Makine Mühendisleri Odasına düşmektedir. LPG dolum ağızları ile ilgili standart yükseklik veya araç bölgesi seçimi yapılması ve standartlara uygun olmayan LPG’li araçların LPG montaj projelerine onay vermemesi ile konu zaman içinde çözümlenebilir.