Nedir Bu “Tek Sağlık”?
“Tek Sağlık” kavramını ve yaklaşımını anlatmak ve farkındalık oluşturmak amacıyla her yıl 3 Kasım “Tek Sağlık Günü” olarak kutlanmaktadır. Arıcılık Okulu olarak gerek eğitimlerimiz de gerekse sosyal medya hesaplarımızdan tek sağlığa her daim değinmeye özen göstermekteyiz. Hem uluslararası hem de ulusal düzeyde tüm otoriteler ve sivil toplum kuruluşları bu konuya değinmekte olup 17 Ekim 2022 tarihinde dünyanın dört büyük organizasyonu olan Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH; eski adı OIE)’nün katılımıyla büyük bir hamle gerçekleştirilmiş olup “Tek Sağlık Ortak Eylem Planı” başlatılmıştır.
Bu büyük eylem planı ile; insanlara, hayvanlara, bitkilere ve çevreye yönelik sağlık tehditlerini toplu olarak daha iyi önleyebilmemiz, tahmin edebilmemiz, tespit edebilmemiz ve bunlara yanıt verebilmemiz için tüm imkanlarımızı birbirine entegre edecek bir işbirliğini oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla oluşturulan “ilk ve tek ortak eylem planı”dır.
Katılımcı bir süreçle geliştirilen “Tek Sağlık Ortak Eylem Planı”; sağlık sistemlerinin tek sağlık algısını tamamıyla yakayamaması, yeni çıkacak ya da pandemiye dönüşecek zoonotik hastalıkların takibin zorluğu, bu takip için gerekli birimlerin potansiyelini kullanılamaması, küresel ısınma kaynaklı kene gibi hastalık taşıyıcılarının yeterince takip edilememesi, artan insan nüfusu ile artan israftan kaynaklı güvenilirliği tartışılan gıda kaynaklarına yönelimin artması, akılcı antimikrobiyal ilaç kullanılamaması ve artan nüfustan dolayı doğal yaşam alanları üzerinde artan baskımızdan kaynaklı olmak üzere önümüzdeki beş yıl boyunca (2022-2026) aşağıdaki altı alana odaklanmıştır:
- Tüm sağlık sistemlerinin “Tek Sağlık” kapasitelerinin arttırılması,
- Özellikle ev hayvanlarının dışındaki hayvanlardan insanlara bulaşabilen mevcut ve yeni çıkan zoonotik salgınlar
- Endemik zoonotik hastalıklar ile tropikal ve vektör kaynaklı hastalıklar,
- Gıda güvenliği riskleri,
- Antimikrobiyal direnç ve çevresel etkisi,
- Çevreyi Tek Sağlık’a entegre etme.
1800’lü yıllardan bu yana bilim insanları tarafından dile getirilen bu yaklaşım birçok meslek mensubunun kendi aralarındaki dayanışmanın önemi olarak algılansa da asıl önemli olan farklı meslek mensuplarının bir aradaki dayanışmasıyla oluşturulabilmektedir. Bu çerçevede ülkemizde de Türk Veteriner Hekimler Birliği tarafından Cumhurbaşkanlığı’na bağlı “Hastalık Kontrol ve İzleme Merkezi’nin (HAKİM)” kurulmasına dikkat çekilmektedir. İnsanoğlu küresel tehditlerden uzak, sağlığının korunmuş olarak yaşamını sürdürmeyi arzulamaktadır.
Arıcılık Okulu olarak üzerimize düşen faaliyetlerden olan akılcı ilaç kullanımı konusunda yazımızın başında aktardığımız gibi antimikrobiyal direnç kazanmak insan-hayvan-bitki-çevre sağlığı açısından büyük tehdit oluşturmaktadır. Bu bağlamda Arıcılık Okulu olarak arının doğada sağladığı dengenin yanı sıra bilinçsiz ilaç kullanımından uzak akılcı ilaç kullanım yöntemleri her faaliyetimizde anlatılmaktadır. Haydi, gelin hep beraber bu dengeyi koruyalım, geleceğe emin adımlarla ilerleyelim.
Her zaman dediğimiz gibi “Sizlerin sağlığı hepimizin sağlığıdır”.
