Savaşın 100’üncü yılı

Birinci Dünya Savaşı’nın 100’üncü yılı nedeniyle Belçika’da bir anma töreni düzenleniyor.

Törene, aralarında Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un da bulunduğu yaklaşık 20 ülkenin devlet ve hükümet başkanı katılıyor.

Törende Belçika Kralı Philippe ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın ardından Gauck da davetlilere hitap edecek.

Gauck daha sonra Belçika’nın önde gelen üniversitelerinden Leuven Katolik Üniversitesi’ne geçecek.

Kral Philippe ve Kraliçe Mathilde ile birlikte üniversite bünyesindeki kütüphanede Birinci Dünya Savaşının anısına hazırlanan anıt levhanın açılışını yapacak.

Gauck, İngiltere Başbakanı David Cameron’ın davetlisi olarak Mons’taki Alman-İngiliz Mezarlığı’nda düzenlenen törene katılacak.

Yaklaşık 25 bin askerden oluşan bir Alman birliği 4 Ağustos 1914’te Liège’e saldırmış, 12 gün süren ve binlerce kişinin can verdiği şiddetli çatışmalar Almanya’nın üstünlüğüyle sonuçlanmıştı. Alman ordusu daha sonra Fransa istikametinde ilerlemişti.

Almanya Cumhurbaşkanı Gauck ve Fransız mevkidaşı Hollande Birinci Dünya Savaşı’nın 100’üncü yılı nedeniyle düzenlenen anma törenleri kapsamında birlik mesajları verdi.

Birinci Dünya Savaşı’nın 100’üncü yıldönümü dolayısıyla Alman Federal Meclisi’nde özel bir anma toplantısı düzenlendi. Toplantıya konuk konuşmacı olarak Almanya doğumlu Fransız siyasal bilimci Alfred Grosser davetliydi.

Dünyayı savaşa sürükleyen suikast

Bosna Hersek‘te bugün Birinci Dünya Savaşı’na yol açan suikastin 100’üncü yıldönümünü anılıyor. Ancak anma etkinlikleri, ülkedeki bölünmüşlüğü bir kez daha gözler önüne serdi.

Başlangıçta Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ile Sırbistan arasında yaşanan bölgesel bir krizdi.

28 Haziran 1914’te Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun veliahtı Franz Ferdinand ve eşi Sophie Saraybosna sokaklarında üstü açık bir araba ile seyir halinde iken Bosnalı Sırp Gavrilo Princip tarafından öldürülmüştü. Suikastten yaklaşık bir ay sonra Avusturya-Macaristan ordusu Sırbistan’a savaş açtı.

Daha sonra savaşa Almanya, Fransa, İngiltere ve Rusya’nın katılmasıyla ateş önce Avrupa‘ya, ardından da tüm dünyaya yayıldı. Suikast, tarihe Birinci Dünya Savaşı’nın başlangıcı olarak geçti.

Saraybosna’da işte bu suikast 100’üncü yılında büyük etkinliklerle anılırken, anma törenleri ise tartışmalara neden oluyor.

Birinci Dünya Savaşı’nın ‘günah keçisi‘ olarak gösterilmek istenmeyen Sırbistan temsilcileri ve Bosna Hersek’teki Sırplar etkinliklere katılmıyor. Törenlere davet edilen Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’dan da organizatörlere olumsuz yanıt geldi.

 Saraybosna’da Gavrilo Princip dikilen anıt

Ayrıca Saraybosna’da Sırp nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgede Ferdinand’e yapılan suikastı düzenleyen Sırp milliyetçisi Gavrilo Princip için anıt dikildi.

Bosna Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik, törende yaptığı konuşmada, Gavrilo Princip onuruna dikilen anıtın bugünkü açılışılya Sırpların kendi tarih ve özgürlük mücadelesiyle gururlu oldukları mesajı iletmek istediklerini söyledi.

Savaşın unutulan kurbanları

Anma töreninde Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande artan Avrupa karşıtlığı ve milliyetçilik akımlarını sert bir dille eleştirdi.

Liderler tarihten alınacak en doğru dersin “beraberlik içinde bir Avrupa” olduğuna dikkat çekti. Alsas’ın Hartmannsweilerkopf beldesinde buluşan liderler 1914-1918 yılları arasında burada yaşanan çatışmalarda hayatını kaybeden yaklaşık 30 bin Alman ve Fransız askerini andı. Hartmannsweilerkopf’ta katliam yapıldığını kaydeden Gauck, askerlerin anısına Fransız mevkidaşı ile birlikte çelenk bıraktı.

Gauck pazartesi günü de Birinci Dünya Savaşı’nın 100’üncü yılı münasebetiyle Belçika’da düzenlenecek olan anma törenine katılacak.

3 Ağustos 1914’te Almanya Fransa’ya savaş ilan etmişti.

©Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa, BW/AG