Su ve Enerji Temalı Dünya Su Günü Kutlaması

PROF.DR.MEHMET MERT

22 Mart günü, her yıl “Dünya Su Günü” olarak kutlanıyor. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, 1992 yılında Rio de Janerio’da düzenlenen BM Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda dünyada suyun giderek artan öneminden dolayı bu günü “Dünya Su Günü” olarak kutlanmasına karar vermiştir. 22 Mart 1993 tarihinden bu yana, her yıl farklı temalarla kutlanmakta olan Dünya Su Gününde, bu yıl Su ve Enerji mesajı işlenmektedir.

***

İnsan yaşamı için gerekli su ve enerji hem birbirleriyle ilişkili kavramlardır hem de geleceğin stratejik sektörleridir. Dünya su gününde, su ve enerji temasının seçilmesi bu bakımdan önemlidir.

***

Enerji üretiminde su kaynaklarından faydalanılır. Son yıllarda biyoyakıt (biyodizel, biyobenzin gibi) üretimi için enerji bitkilerine olan ilgi, su kaynaklarına olan talebi daha da artırmıştır. Dünya Su Gelişimi (World Water Development-2012) raporunda dünya genelinde biyoyakıt talebindeki yüzde 5’lik bir artışın, tarımda kullanılan su talebini yüzde 20 artıracağı tahmin edilmektedir. Ayrıca, biyoyakıt üretimi, kullanılan tarımsal ilaç ve gübre kullanımındaki artış nedeniyle, su kirliliğindeki artışla da ilişkilidir. Öte yandan üretilen küresel enerjinin yüzde 8’i, suyun çeşitli tüketim yerlerine pompalanması, işlenmesi ve taşınmasında kullanılmaktadır.

Su ve enerji ilişkisine, son yıllarda bir kavram daha eklendi. O da küresel iklim değişikliği. İklim değişikliğinin etkisiyle su kaynakları üzerindeki mevcut baskılar arttı ve daha da artması bekleniyor. Son on yılda buzullardaki geniş kütle kayıpları ile kar örtüsündeki azalmaların içinde bulunduğumuz yüzyılda hızlanacağı, bazı bölgelerde su kaynaklarının ve hidroelektrik potansiyelin azalacağı, mevsim döngülerinin değişeceği tahmin edilmektedir. Zaten bu değişimler tahminlerin ötesinde, günümüzün gerçek olayları arasındaki yerlerini çoktan almışlardır.

***

Su ve enerji, geleceğin stratejik sektörleri olacak. Çünkü Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyinin (WBCSD) Su, Enerji ve İklim Değişikliği (Water, Energy and Climate Change -2009) raporunda; Küresel enerji talebinin, 2030 yılında, yüzde 50’nin üzerinde artacağı ve  tatlı su kaynaklarındaki azalmanın, 2025 yılında, gelişmekte olan ülkelerde yüzde 50, gelişmiş ülkelerde ise yüzde 18 azalacağı tahmin edilmektedir.

***

Mademki gelecekte enerji talebi artarken tatlı su kaynakları azalacak, o halde enerji üretiminde su kullanım etkinliğinin artırılması, yani her bir su damlasından daha fazla kWh enerji üretilmesi ve su kaynaklarının korunması büyük önem taşıyor. Bu da ancak bütünsel bir yaklaşımla tatlı su ekosistemlerinin korunması ve su kullanım etkinliğini artıracak ekonomik ve sosyal teşvikleri içeren sürdürülebilir bir çevre politikasıyla mümkün olacaktır.

Yazımı “Bu dünya bize atalarımızdan kalmadı, biz onu torunlarımızdan ödünç aldık” atasözüyle bitirirken, herkesin su gününü kutluyorum.

Kaynak:Pusula