“Süt üretimi 18.2 milyon tona ulaştı”
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker 2014 Dünya Süt Günü etkinlikleri kapsamında düzenlenen “Süt Üretim ve Tüketiminde Değer Zinciri Konferansı”nın açılışında süt üretiminin 18.2 milyon tona ulaştığını söyledi
Açılış konuşmasında öncelikle Soma’daki maden faciasında hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına ve Türk milletine başsağlığı dileyen Bakan Eker, olaya ilişkin gerekli tedbirlerin alınacağını, sorumlularla ilgili hukukun gereken işlemleri yapması için çaba göstereceklerini söyledi.
Tarih boyunca hayatımızdaki en değerli besin maddesinin süt olduğunu belirten Bakan Eker; ” Bizim coğrafyamız koyun coğrafyasıdır. İklimimiz sütün ürünlere dönüştürülmesini zorunlu kılmıştır. Türkiye 2002 yılından itibaren gerek hayvancılık gerekse hayvansal ürünler açısından büyük bir değişim yaşamıştır” ifadelerini kullandı.
2002 yılından itibaren üzerinde durulan en önemli konunun devletin tarımsal destekleme politikalarının değiştirilmesi olduğunu söyleyen Bakan Eker, hayvancılık sektörüne yönelik desteklemelerin, toplam tarımsal destekler içerisindeki payının yüzde 30’u aştığını belirtti.
Süt üretimi ise 11 yılda 8,4 milyon tondan 18,2 milyon tona ulaştığını ifade eden Bakan Eker; “Son 11 yılda hayvancılığa verilen destek 33 kat artırıldı. Bu sayede hayvan varlığının da çok önemli oranda artış yaşandı” dedi.
Bakan Eker, süt teşvik primi başta olmak üzere süt tozuna destek, tarımsal kredi faizlerinin düşürülmesi, hayvancılığa sıfır faizli kredi ve hibe gibi önemli destek politikalarının devreye girmesiyle hayvancılıkta hem yüksek verimli kültür ırklarının hem de birim hayvandan elde edilen süt miktarının artırıldığını belirtti.
“Türkiye’deki sığır varlığı 14 milyon başın üzerine çıktı”
İlk hayvan sayımının Türkiye’de 1984 yılında gerçekleştiğine değinen Bakan Eker,”Bu yılda yapılan hayvan sayımında sığır varlığı 12 milyonun biraz üzerinde ve bunun sadece yüzde 3’ü kültür ırkından oluşuyor. 2002 yılına gelindiğinde sayısal olarak ciddi bir düşüş olduğunu biliyoruz. 10 milyon altına sığır varlığı düştü. Ama içindeki kültür ırkı oranı ancak yüzde 19’a çıkabildi. Türkiye’deki sığır varlığı bugün 14 milyon başın üzerine çıktı. Bunun da yüzde 40’ın üzerindeki kısmı yüksek verimli kültür ırklarından oluşmakta. Çok düşük verimli yerli ırkta neredeyse artık sıfır durumuna düşmüş durumda. Geri kalanda melez ırklar oluşturmaktadır” dedi.
Uyguladıkları politika ve stratejilerle 2003-2013 arasında sığır varlığında yüzde 46, küçükbaş hayvan varlığında yüzde 21 artış meydana geldiğini, 50’den fazla büyükbaş hayvan bulunan işletme sayısı 2002 yılında 4 bin 300 iken 2012 yılında 28 bin 12’ye çıktığını ifade eden Bakan Eker, ayrıca hayvansal ürün ihracat değerinin 2002’de toplam 142 milyon dolarken, 2012’de 1,4 milyar dolara çıktığını söyledi.
Türkiye’nin geçen yıl AB’ye süt ve süt ürünleri ihracatına başladığını anımsatan Bakan Eker, ayrıca ilk kez damızlık gebe düve ile damızlık Saanen keçisi ihracatı da yapıldığını anlattı. Peynir tebliğine yönelik çalışmalarında devam ettiğini belirten Bakan Eker, öte yandan sanayiye yönelik peynir mayası çalışmalarının son aşamaya geldiğini dile getirdi.
Konuşmasında Okul Sütü Projesi’nin de 3 yıldır başarıyla yürüttüklerinin altını çizen Bakan Eker, 2013’te sanayiye giden süt miktarının 8 milyon tona ulaştığını belirtti.
Bakan Eker, çobanlığın az rağbet gören bir mesleğe dönüştüğünü hatırlatarak, bu yöndeki ihtiyaçları gidermek için “sürü yöneticiliği” adı altında eğitim mekanizmasını destek sistemiyle bir araya getirdiklerini ve teşvik sistemi kurduklarını anlattı.
“Sözleşmeli süt tedarik mevzuatı hazırlanıp piyasa mekanizmaları güçlendirilecek”
Türkiye’nin 2023 hedeflerine de değinen Bakan Eker, bunlar arasında hayvansal üretiminde küçük işletmelerin fiziki altyapılarının iyileştirilmesi, havza tipi bölgesel üretim modellerinin geliştirilmesi, süt fazlası yaratmayacak bir sisteme geçilmesi, sütte kalite artışının sağlanması için protein, yağın artırılması ve bakteri sayısının aşağı çekilmesini sıraladı.
Sözleşmeli süt tedarik mevzuatı hazırlanıp piyasa mekanizmalarının güçlendirileceiğini belirten Bakan Eker; “Üreticinin de sanayicinin de artık birbirini gördüğü, tanıdığı birbiriyle ilişkisinin daha sağlam olduğu bir mekanizmanın kurulması lazım. Üretici açısından da bu güvendir, sanayici açısından da bu güvendir. Sanayici kimden, nerede, hangi kalitede sütü, ne kadar miktarda alacağını bilir, planlamasını ona göre yapar. Üretici de aynı şekilde ürettiği sütün elinde kalma korkusunu taşımadan, böyle bir endişeye kapılmadan nereye satacağını bilmesi açısından bu önemli. Sözleşmeli süt tedarik mevzuatı bu bakımdan bu ihtiyacı giderecek” dedi
“Et ve Süt Kurumunun etkinliği artıyor”
Et ve Süt Kurum’unun etkinliğinin artırılacağını belirten Bakan Eker; “Ana statüsü zannediyorum birkaç gün içerisinde yayınlanacak Et ve Süt Kurumunun. Dolayısıyla süte ve süt piyasalarına da müdahale edebilme imkanı geliyor” ifadelerini kullandı.
Tarım arazilerinin önüne geçilmesi için hazırlanan düzenlemenin yasalaştığını anımsatan Bakan Eker, bunun Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli reformu olduğunu söyledi. Türkiye’nin tarım arazisini verimli bir şekilde koruyacaklarını ve miras yoluyla bölünmesine, parçalanmasına fırsat vermeyeceklerini dile getiren Bakan Eker, bunun köyden kente göçü kontrol altına almanın da yolu olduğuna dikkati çekti.
Ulusal Süt Konseyi Başkanı Harun Çallı ise konuşmasında Türkiye’nin Dünya Süt Konseyinin toplantısına İstanbul’da ev sahipliği yapacağını bildirdi. Süt sektörünün karşı karşıya bulunduğu en önemli sorunun kayıt dışı üretim olduğunu belirten Çallı, akademik unvanlı bazı kişilerin, süt üretimini azaltacak iddia ve ithamlarının ise kabul edilemez olduğunu ifade etti. Çallı, “Süt bembeyazdır, kara tutmaz” diye konuştu.
