Tarım Bakanlığı 2023-2024 Yılı Kırsal Kalkınma Destekleri Hakkında Bilgilendirme

Zir. Yük. Müh. Okan AKIN
GSM: 0506-567-8219

A) Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi

B) Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesi

-Yatırımın Amacı; 

-Doğal kaynaklar ve çevrenin korunmasını dikkate alarak kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi,

-Tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için aile işletmeciliği faaliyetleri ile küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi,

-Tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi, 

-Geriye dönük izlenebilirliğin sağlanması, 

-Gıda güvenilirliğinin güçlendirilmesi, 

-Kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, 

-Kırsal ekonomik altyapının güçlendirilmesi, 

-Tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımının yaygınlaştırılması, 

-Yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması, 

-Kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlanması,

Kapasite artırımına yönelik yatırım: Faal olan, yapı kullanma izin belgesi olan, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile işletme kayıt/onay belgesi ve benzeri yasal izin ve ruhsatlar başvuru sahibi adına olmak üzere yasal izinleri alınmış, Program kapsamında yer alan yatırım konularında faaliyet gösteren ve gerekli olması halinde en fazla %60’a kadar inşaat giderlerini kapsayan yatırımı,

Kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırım: Belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması ile tarımsal üretime yönelik, yapı ruhsatı ya da yapı kullanma izin belgesi başvuru sahibi adına alınmış, inşaatı yarım kalmış tesislerin inşaatının tamamlanması ve gerekli makine ve ekipmanının alımını ya da inşaatı tamamlanmış ancak üretime geçmemiş tesislerin makine ve ekipman alımlarını içeren projeyi

Teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırım: Faal olan, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile işletme kayıt/onay belgesi ve benzeri yasal izin ve ruhsatlar başvuru sahibi adına olmak üzere yasal izinleri alınmış, yapı kullanma izin belgesine sahip, Program kapsamında yer alan yatırım konularında faaliyet gösteren tesislerde teknoloji yenilemeyi kapsayan ve gerekli olması halinde en fazla %20’ye kadar inşaat giderlerini kapsayan yatırımı,

Yeni tesis: Uygulama rehberi yayımlanma tarihi itibarıyla yapı ruhsatı alınmış veya alınmamış, inşaat ile ilgili herhangi bir faaliyette bulunulmamış, temelden yapılacak inşaat işleri ile makine ve ekipman alımını kapsayan, hibeye esas proje tutarının en fazla %80’i inşaat giderlerinden oluşan ve belirli bir tarımsal ürün grubunun işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması ile tarımsal üretim amaçlı sabit yatırım tesisini,

Yatırım konuları

A) Tarıma dayalı ekonomik yatırım konularında küçük ve orta ölçekli işletmeler için;

a) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırım konularında;

1. Tıbbi ve aromatik bitkilere yönelik yatırımlar,
2. Bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar,
3. Hayvansal ürünlere yönelik yatırımlar,
4. Çelik silo konusuna yönelik yatırımlar,
5. Soğuk hava deposu konusuna yönelik yatırımlar,

b) Tarımsal üretime yönelik sabit yatırım konularında;

1. Kapalı ortamda bitkisel üretime yönelik yatırımlar,
2. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar,
3. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar,
4. Kanatlı hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar,
5. Kültür mantarı üretimine yönelik yatırımlar,
6. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimhanelerine yönelik yatırımlar,
7. Kanatlı hayvan kesimhanelerine yönelik yatırımlar,

c) Bu Tebliğ kapsamında bulunan konularla ilgili yenilenebilir enerji kaynakları kullanımına yönelik yatırımlar hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

Yenilenebilir enerji: Jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisini,

ç) Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırım konularında;

1. Denizlerde yetiştiricilik,
2. İç sularda yetiştiricilik,
3. Tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinde yetiştiricilik,

d) Hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırım konularında;

1. Hayvansal orijinli gübre,
2. Bitkisel orijinli gübre,

B- Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında küçük ölçekli işletmeler için;

1. Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı yatırımları,
2. Arıcılık ve arı ürünlerine yönelik yatırımlar,
3. Bilişim sistemleri ve eğitimi yatırımları,
4. ç) El sanatları ve katma değerli ürünlere yönelik yatırımlar,
5. İpek böceği yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar,
6. Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar,
7. Tarımsal amaçlı örgütler için makine parkı yatırımları,
8. Tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar,

Genel hususlar

– Çelik silo ve soğuk hava deposu konularında sadece yeni tesis ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki yatırımlar

– Kapalı ortamda bitkisel üretim konusunda yeni tesis ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğinde ki yatırımlar.

– Kanatlı hayvan yetiştiriciliği konusunda sadece kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki yatırımlar.

– Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği konusunda Bakanlığımız üretim planlamasına göre su kısıtı olan Ek-3’te belirtilen yerlerde yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların değerlendirilmez.

– Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği konusunda, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesinde yer alan tüm yatırımlar hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

– Büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimhanelerine yönelik yatırımlar konusunda Ek-4’te belirtilen illerde yeni tesis ve kısmen yapılmış hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.

– Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırım konularında yapılacak başvurular hariç yatırım yeri sadece tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesi veya kırsal alanda ise başvuru yapılabilir.

– Kapalı ortamda bitkisel üretim, bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve hayvansal ürünlere yönelik yatırımlarda, değerlendirme sonucunda uygun kabul edilen başvurularda, aldığı puana bakılmaksızın öncelikle yatırım yeri tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesinde bulunan projelere hibe desteği verilir

– Un, yem ve kütlü pamuk konusunda sadece kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki başvurular hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

 – Çay ve fındık konusunda sadece yaş çay ve fındık üretiminin yapıldığı illerdeki başvurular kabul edilir.

– Kırsal ekonomik altyapı yatırımlarında makine parkları için sadece tarımsal amaçlı örgütler hibe desteğinden faydalanabilir.

– Kiralanmış bir mülk üzerinde yapılacak yatırımlar da uygun yatırımlardır. Kiralama süresinin başvuruların başladığı tarihten itibaren en az yedi yılı kapsaması ve yatırımcının hibe sözleşmesi imzalanması aşamasında noter onaylı kira sözleşmesini ibraz etmesi gerekir. Nihai raporda ödeme talep dosyası ekinde üst hakkı veya kiralamanın tapuya şerh edilme şartı aranır. Kira sözleşmesi yerine tahsis/kullanma izin/irtifak hakkı belgesi bulunması halinde bu belgeler ilgili kurum ve kuruluşun bağlı oldukları mevzuata göre alınır.

– Yatırım yeri hisseli ise; hissedarlardan birisinin başvuruda bulunması halinde diğer hissedarların yatırımcıya muvafakat verdiklerini, sahibi oldukları arsa üzerinde inşaat yapılmasına rızaları olduğunu ve tesis faaliyete geçtikten sonra en az yedi yıl süreyle tesisin faaliyetine engel olabilecek ölçüde başka bir tesis kurmayacaklarını beyan ettikleri taahhütnamenin başvuru aşamasında veri giriş sistemine yüklenmesi, noter onaylı taahhütnamenin ise hibe sözleşmesi aşamasında sunulması gerekmektedir.

– Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar için başvuru kabul edilmemektedir.

NOT: Vadesi geçmiş vergi borcu ile Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim borcu bulunan yatırımcılar hibe desteğinden faydalanamazlar.

Hibeye esas proje tutarı ve destekleme oranı

Bu Tebliğde belirtilen tarıma dayalı ekonomik yatırım konularında hibeye esas proje tutarı; 

-yeni tesis niteliğindeki başvurularda 14.000.000 TL, 

-kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda 12.000.000 TL

-kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki başvurularda 10.000.000 TL.

NOT: Hibeye esas proje tutarı alt limiti 3.000.001 Türk Lirasıdır. 

Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında hibeye esas proje tutarı 3.000.000 TL üst limitini geçemez. Hibeye esas proje tutarı alt limiti 100.000 TL. Bu limitin altındaki başvurular kabul edilmez.

Hibeye esas proje tutarının %50’sine hibe yoluyla destek verilir. Yatırımcılar hibeye esas proje tutarının %50’si oranındaki katkı payını, ayni katkıyı ve toplam tutara ait Katma Değer Vergisi (KDV)’nin tamamını kendi öz kaynaklarından temin etmekle yükümlüdür.

-Sadece çelik silo, soğuk hava deposu ve kapalı ortamda bitkisel üretim tesisi yatırımları sadece inşaat faaliyetinden ibaret olabilir.

– İnşaat gideri, yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırımlarda hibeye esas proje tutarının %80’inden, kapasite artırımına yönelik yatırımlarda %60’ından, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırımlarda ise %20’sinden fazla olamaz. Ancak çelik silo, soğuk hava deposu, kapalı ortamda bitkisel üretim tesisi, küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yatırımlarında bu kısıtlara uyulması zorunlu değildir.

Program kapsamında yapılacak yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda, yatırım konusu işleme alanı dışında ihtiyaç duyulan idareye ait personel odaları, yatakhane, yemekhane, teşhir ve satış reyonu, bekçi kulübesi, bahçe duvarı, çit, tesis bahçesinin düzenlenmesi gibi bölümler ve bunlara ait giderler idari alan olarak ve hibeye uygun harcamalar kapsamında değerlendirilir. Bu harcamaların toplamı hibeye esas inşaat giderinin %15’ini, her yapı için kazı, dolgu ve reglaj işleri yapının toplam hibeye esas inşaat giderinin %6’sını ve alansal olarak idari alan, toplam inşaat alanının %30’unu aşamaz.

Hayvan yetiştiriciliği ve su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar için yapılacak bakıcı evi dışında mesken ve benzeri yapıları kapsayan proje başvuruları hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.

Yeni tesis niteliğindeki başvurularda hibeye esas proje gideri sadece makine ve ekipman alım giderinden ibaret olamaz. Ancak su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında hibeye esas proje gideri sadece makine ve ekipman alım giderinden ibaret olabilir.

Kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki proje tekliflerinde hibeye esas proje tutarının tamamı makine ve ekipman alım giderinden ibaret olabilir.

-Bu Tebliğ kapsamında kendi yürür makineler desteklenmez.

-Trafo satın alımları hibe desteği kapsamında değildir.

-Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üreten tesisler hariç enerji nakil hattı satın alımları hibe desteği kapsamında değildir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üreten tesisler için ise enerji nakil hattı satın alımları hibeye esas proje tutarının en fazla %15’i ile sınırlıdır.

-Yeni tesis niteliğindeki başvurular dışında jeneratör satın alımları hibe desteği kapsamında değildir.

Kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki başvurularda, mevcut tesisin faaliyeti ile ilişkili olarak bankalarca başvuru sahibi adına daha önce kullandırılan kredi nedeniyle konulan ipotek için ilgili bankadan geri ödemelerin düzenli yapıldığına dair belge almış olanlar ile program kapsamında daha önce hibe desteğinden yararlanmış olan tesisler için sözleşmeleri gereği konulan şerhler hariç yatırım yerinin ipotekli, şerhli, icraya verilmiş ve/veya hakkında açılmış dava olması gerekir…