Tatar yemek kültürü

Bugünkü konumuz Rusya’nın Türk dili konuşan halklarından en büyüğü olan Tatarların yemek kültürüdür.

 
Eskiden Tatarlar farklı iklim koşulları olan bölgelerde yaşadıkları için Sibirya, Astrahan, Kazan, Kırım ve diğer Tatarların mutfağının kendi özellikleri vardır. Bir gezgin yaklaşık 400 yıl önce Astrahan Tatarlarının ‘ekmek yerine vobla’yı yedikleri, mersin balıklarından pilav pişirdikleri, bol bol sebze yedikleri, karpuz sevdiklerini yazdı. Sibirya Tatarları için tayga hayvanları avı çok büyük önem taşıyordu. Volga Tatarları inek sütünden çok ürün yaparlardı, ‘İnek varsa, ikram da var’ diyen bir atasözü bile vardır.

Ama yine de farklı Tatar mutfak geleneklerini birleştiren bir Tatar yemek kültürü vardır.
Tatarlar çok zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Bu zenginlik kendi özdeğerleri yanında tarihleri boyunca birçok kültürle iç içe yaşamış olmalarından kaynaklanmaktadır.

Bulundukları coğrafi bölgenin özelliği olan hayvancılık ve yetiştirdikleri sebze ve meyveler (havuç, domates, biber, patlıcan, üzüm, çilek, incir, elma, armut, şeftali, ceviz) hamur işleri, beslenmelerinde temel değerleri oluşturmaktadır.

Et kavrularak, balık tuzlanarak veya kurutularak, meyveler reçel ve hoşaf olarak değerlendirilerek, sebzeler turşu, salça vb. yapılarak saklanır.

Tatarlar özel günlere (Sünnet, doğum günü, nişan, nikâh, düğün, doğum, ölüm vb.) büyük önem vermişlerdir.

 
Bu günler için imece usulü çeşitli etli yiyecekler yanında ağırlıklı olarak da hamurdan yapılan tatlı-tuzlu börekler, kurabiyeler, pastalar hazırlarlar.

İçecek olarak yeşil çay ve kahve çok tüketilir. Yeşil çay, kaynar suyun porselen çaydanlığa dökülmesi ve içine bir miktar yeşil çay atılması ile hazırlanır.

Bu karışımdan inanç gereği (Böyle yapıldığı takdirde evde bolluk ve bereket olacağı yaygındır) 3 kez çayın içileceği küçük porselen kaseye akıtılarak tekrar çaydanlığa dökülür ve çay bekletilmeden içilir.
Çay ve daha çok kahvelerin yanında, çikolata, çeşitli reçeller ve kurabiye ikram edilir.

İşte bazı en yaygın ve çok sevilen Tatar yemeklerinin tarifleridir:

Samsa.
Malzemeler:
1 kg. un
1/2 çay kaşığı Pakmaya
Tuzlu su
250 gr. Dana kıyması
4–5 Baş soğan
Kırmızıbiber
Sıvı yağ
Maydanoz-tuz-kimyon
1 adet yumurta

Yapılışı:
Un, tuzlu su, Pakmaya ile kulak memesi yumuşaklığında hamur yoğurunuz.
20 dakika bekletiniz.
Oklava yardımıyla 1/2 cm. kalınlığında açınız. Yağlayınız.
Rulo şekline getiriniz. Hafif bastırınız, 4 parmak aralıkla kesiniz.
Her birini tekrar yuvarlak şekilde açınız. 20 dakika bekletiniz.
Çiğ kıyma, ince doğranmış soğan, kırmızı biber, tuz, kimyon, ince kıyılmış maydanoz karışımı iç hazırlayınız. Açtığınız hamurların içine koyup kapatınız.
Üzerine yumurta sürüp, yağlanmış tepsiye diziniz.
Fırında pişiriniz.

 
Mantı.
Malzemeler: 1 kg. un
Tuzlu su (Yeteri kadar)
1/2 kg Dana kıyması
Tuz-karabiber
7–8 Baş soğan
2 Yemek kaşığı tereyağı
Yapılışı:
Un ve tuzlu su ile kulak memesi yumuşaklığında hamur yapınız.
20 dakika dinlendiriniz.
2–3 mm. kalınlığında büyük daire şeklinde açınız.
Önce şerit, sonra karelere bölünüz.
Ortasına; kıyma, soğan, karabiber, tuz kırışımı iç koyunuz. Karşılıklı köşeleri birleştiriniz. Tekrar kıvırınız.
Tuzlu suda, mantı kazanında pişiriniz.
Servis tabağına alıp, üzerine kızdırılmış tereyağı gezdiriniz.
Vişneli Pirok.
Malzemeler:
1 kg. un
4–5 Yumurta
1 Su bardağı toz şeker
1 Çay kaşığı Pakmaya
1 Su bardağı süt
100 gr. Margarin
Yapılışı:
Yumurta ile toz şekeri çırpınız.
Maya’yı eritip ilave ediniz.
Yağı ve eritilmiş margarini karışıma katınız.
Un ilave edip 2 saat bekletiniz.
Karıştırıp, kabarıncaya kadar tekrar bekletiniz.
Parmak kalınlığında tepsiye yayınız. (Bir kısmını ayırınız)
Üzerine bol miktarda çekirdeği çıkarılmış vişne koyunuz.
Ayırdığınız hamurun bir kısmını oklava ile açıp, şekilli keserek vişnelerin üzerine koyunuz.
1/2 saat bekletip pişiriniz.

© The Voice of Russia