Türk yumurtasına kimler karşı?

Fikri Türkel

Türkiye yumurta ihracatında dünya ikincisi durumunda. Ama son günlerde ortaya çıkan söylentiler sektörü zor durumda bırakıyor..

Türk yumurtasına kimler karşı?

Türkiye’deki yumurta üreticilerinin yüzde 85’ini temsil eden Yum-Bir yani Yumurta Üreticileri Birliği yöneticileri basının karşısına çıktı. Amaç, yumurta konusunda son günlerde ortaya çıkan söylentilere cevap vermekti.

Söylenti şu:

. Yumurtanın kabuğunu beyazlatmak için kimyasal kullanılıyor.

. Tavuklar yanıltılarak veya yemlerine katkı konularak günde üç kere yumurtlatılıyor.

Deli saçması şeyler ama benzer iddialar daha önce de daha farklı iddialar ortaya atılmıştı.

Yum-Bir , “Hilesi olmayan, faydalı ürün yani yumurta ürettiklerini” söylüyor.

Gerçekten de, tavukların günde üç kez yumurtlaması imkansız birşey. Diğer taraftan yumurta kabuk renginin kahve veya beyaz olması tavuğun cinsinden kaynaklanan bir durum.

Zaten maliyet olarak renkli kabuk daha pahalı ise, niye beyazlatmak için artı bir masrafa girilsin.

Ayrıca yumurta üretim süreci onlarla yüzlerle değil milyonlarla hesaplanması gerekiyor. Yani 17 milyar adeti aşkın üretim olan bir sektörden bahsediyoruz.

Diğer taraftan ihracatı yüzde 20, iç tüketimi yüzde 10 artan bir sektörde bu tür spekülasyonlara üretici niye girsin?

Diğer taraftan üretici kodları yumurtanın üzerine işleniyor. Yani yumurtada sorun olursa, üreticiye ulaşmak mümkün.

Türkiye, katkı kalıntı programını kabul ettiği için Avrupa Birliğine rahat yumurta ihracatı yapabiliyor.

Ama girenler var. Peki, kimler?

Önce sektörü iyi tanıyalım…

2012 itibariyle Türkiye’de 84.6 milyon yumurta tavuğu vardı. Et tavukları ise daha yüksek oranda olduğu malumdur. 170 milyon et tavuğunin yanı sıra 2.7 milyon hindi, 676 bin kaz ve 356 bin de kaz varlığı tespit edildi.

Köy tavukları bunlara dahil değil.

Kişi başına yumurta tüketim her yıl artıyor. 2006 yılında kişi başına 114 yumurta tüketilirken, 2012 itibariyle 218’e çıkmış görünüyor.

Üretim rakamlarına bakıldığında da artışın ikiye katlanmış durumda. 2006 yılında 8,4 milyar olan yıllık yumurta üretimi 2012’de 16.7 milyar adede ulaştı.

Türkiye yumurta ihracatında dünya ikincisi durumunda. İlk sırada Hollanda var.

Üç haftalık tüketim süresi olan bir ürün olduğu için ancak komşu ve yakın ülkelere ihracat şansı var. Türkiye başta Irak olmak üzere Ortadoğu, Rusya ve diğer ülkelere ihracat gerçekleştiriyor.

Ancak son yıllarda Ukrayna, Rusya, Suudi Arabistan büyük kanatlı hayvan ve yumurta üretimi tesisleri kuruyor.

Aynı şekilde Afrika’da tüketim çok düşük olduğu için kanatlı ve yumurta üretimi konusunda o ülkelere fonlar kullandırılıyor.

Gelelim sorumuza: Türk yumurtaları aleyhine söylentileri kim çıkarıyor?

Yum-Bir, isim vermekten çekiniyor ama ilgili kişiler konusunda şikayetleri yaptıklarını ve bilirkişi raporlarının da kendileri lehine olduğunu açıkladı. Yani önümüzdeki günlerde birileri için dava açılabilir.

Malum daha önce de tavuk yeminde antibiyotik kullanıldığı ve hayvanları ışık oyunlarıyla metabolizması hızlandırıldığı şeklinde iddialar olmuştu.

Son üç yılda üç ayrı saldırı dalgası geldi.

Daha da ilginci; Yum-Bir kurulduğu yıl “Kuş Gribi” iddiası ortalığı karıştırmış ve kanatlı et ve yumurta tüketimi dip yapmıştı.

Yumurta, fakirin erişebileceği en ucuz protein kaynağıdır. Yumurta omegalı, selenyumlu olabilir ama asıl olan protein kaynağı olmasıdır.

Türkiye’nin yumurta ve kanatlı et üretiminde cazibe merkezi olması sebebiyle yabancı sermaye yatırım için fırsatlar kolluyor.

Daha önce Ukrayna merkezli yumurtalara Türk menşei damgası vurulmuştu.

Yani Türk yumurtası tercih edilen bir ürün.

Spekülasyonlar bu cenahtan gelebileceği gibi kendi beslenme yaklaşımı veya bir çalışmasını duyurmak için manipulasyon yapanlar da olabilir. Ve maalesef de oluyor…

Herşeye rağmen, Türkiye’de yumurta üretimi ve tüketimi artacak. Kırsal alanda yatırımın en kolay yollarından biri ve önümüzdeki dönemde ihracat yeni hedef pazarlara ulaşacak.

Çünkü dünyada likid yumurta ve yumurta tozu pazarında önemli bir gelişme var.

Türkiye’de 7 likid ve ambalajlı üretici bulunuyor. Bunlar ancak iç pazara yetişebiliyorlar.

Pastaneciler ve sanayiciler genelde likid yumurtayı tercih ediyor. Ayrıca sadece beyazı veya sarısını isteyen toplum tüketiciler var.

Amerika’da likid yumurta tüketimi yüzde 65, Avrupa’da yüzde 35 civarında bulunuyor. Türkiye’de ise yüzde 3 oranlarında likid üretim ve tüketim var.

Üretim artsa, tüketim de bu yönde gelişebilir.

Dünya yumurta tozu ihracatı 2012 yılı itibariyle 1 milyar doları geçti. Ne yazık ki

Türkiye ithalatçı durumunda.

Bu pazardan da pay alınması gerekiyor.

Türkiye yumurta tüketimi konusunda birkaç rakamı da bilvesile paylaşmak istiyorum.

• Türk toplumunda yumurta tüketenlerin oranı yüzde 98’dir.
• Aile fertleri arasında yumurta tüketim oranı yüzde 81,3’tür.
• Yumurta tüketimi en çok (yüzde 89,5) sabah öğününde tüketilmektedir.
• Yumurta en çok haşlama (yüzde 70) ve omlet (yüzde 23,5) tarzında tüketilmektedir.
• Tüketiciler yumurtayı sırasıyla marketlerden (yüzde 68) ve bakkallardan (yüzde 16) temin ve semt pazarlarından (yüzde 8) temin etmektedir.
• Tüketiciler yumurta alırken en üretim tarihi (yüzde 63) ve markaya (yüzde 19) dikkat etmektedir.
• Tüketicilerin yüzde 34’ü beyaz kabuklu yumurtayı yüzde 32’si kahverengi kabukluyu tercih ederken yüzde 35’i kabuk rengine önem vermiyor.
• Koyu sarı renkli yumurtanın tercih sebebi sırasıyla lezzetli olduğunu (yüzde 51) ve besin değerinin yüksek olduğunu(yüzde 37) düşündüğü için.
• Tüketicilerin yüzde 89’u fonksiyonel yumurtanın gereksiz olduğunu düşünüyor.
• En çok yumurta Akdeniz bölgesinde tüketilmekte (174 Adet/kişi)

Kaynak:Patronlar Dünyası