1 – 7 Nisan Kanser Haftası Nedeniyle Etkinlikler yapılıyor

Nisan ayının ilk haftası, Türkiye’de “Kanserle Savaş Haftası” olarak kabul edilmiştir. Her yıl 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftasında, ülkemiz açısından önemi giderek artan kanser hastalığına karşı halkta farkındalık yaratmak için bir çok etkinlik düzenlenmektedir. Kanser haftası yıl boyunca sürdürülmesi gereken halkı bilgilendirme – bilinçlendirme farkındalık kazandırma çalışmalarına yoğunluk verilmesi nedeniyle kanser mücadelesinde oldukça önemli yer tutmaktadır.

Kanser, vücut hücrelerinin kontrolsüz olarak anormal şekilde çoğalması ve bölünmesi sonucu oluşur. Kanser hücreleri birikerek tümörleri (kitleleri) oluşturur. Geliştikleri yerde sınırlı kalan kitlelere iyi huylu tümörler; yayılıp, çevre dokuları işgal eden ve diğer organlarda tekrar tümör odakları oluşturan kitlelere kötü huylu tümör veya kanser denir. Kanser hücrelerinin oluştukları tümörden ayrılarak kan ya da lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer bölgelerine yayılmasına metastaz denir.   Kanser yüzyıllardır var olan bir hastalık olup sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle günümüzün de en önemli halk sağlığı sorunlarından biridir. Her yıl yaklaşık olarak dünyada 7 milyon kişi kanser hastalığı sonucu ölmekte ve yine her yıl yaklaşık 12 milyon kişide yeni kanser hastalıkları oluşmaktadır. Kansere yol açan etkenlere maruz kalmadaki artış sebebiyle kansere yakalanan insanların sayısında da mutlak bir artış bulunmaktadır.

Kanserin Nedenleri

Kanserin sebebi kesin olarak bilinmemektedir. Kanser hastalığı için iki grup risk faktörü vardır. Bunlar değiştirilebilir faktörler ve değiştirilemeyen faktörlerdir. Değiştirilemeyen faktörler yaş, cinsiyet ve aile öyküsüdür. Değiştirilebilir faktörler ise çevresel etkenlerdir. Bunlar:

•Sigara ve alkol kullanımı, •Radyasyona maruz kalma, •Bazı virüsler, •Kötü beslenme alışkanlığı, •Gıdalardaki katkı maddeleri, •Uzun süre güneş ışığına maruz kalma, •Aşırı dozda röntgen ışınına maruz kalma, •Bazı kimyasal maddeler (katran, benzin, boya maddeleri, asbest v.b.), •Hava kirliliği   Kanserde risk faktörleri dört grupta toplanabilir:   Davranışsal Risk Faktörleri:   Sigara içmek, diyet, egzersiz ve alkol tüketimi gibi değiştirebileceğiniz risk faktörleridir. Sigarayı bırakmak veya düzenli egzersizlerle kansere yakalanma riskinizi azaltabilirsiniz.

Biyolojik Risk Faktörleri:

•Cinsiyet: •Yaş •Irk •Cilt   Çevresel Risk Faktörleri:

Yaşadığınız ya da çalıştığınız çevre koşulları kanser gelişimi için risk faktörü olabilir. Ev ya da iş yerinde bulunan bazı maddeler, kanser riskini artırır. Asbest, radon, hava kirliliği, UV radyasyon, sigaraya maruz kalma çevresel risk faktörlerindendir.Yine diyetle alınan bazı besinler kanser gelişim riskini artırırken, bazıları da koruyucu olabilmektedir.

Genetik Risk Faktörleri:

Genetik Risk Faktörleri, aileden kalıtımsal olarak geçen genlerle ilişkilidir. Aile bireyleri arasından birden fazla kişide aynı tip kanser olsa bile bu kalıtımsal olmayabilir. Kanserin kalıtımsal olduğundan şüphe ediliyorsa genetik tarama testleri yapılmalıdır.

Sık Görülen Kanser Tipleri   •Cilt kanseri •Meme kanseri •Akciğer kanseri •Prostat kanseri •Mide kanseri •Kalın bağırsak (kolon) kanseri •Rahim ağzı (serviks) kanseri •Lenf bezi tümörleri Sağlık Bakanlığı’ nın kayıtlarına göre erkeklerde en yaygın olarak görülen kanserler; akciğer, mide, mesane, cilt, prostat, kemik iliği, kolon, beyin ve rektum kanserleridir.   Kadınlarda en yaygın olarak görünen kanserler ise meme, mide, yumurtalık, cilt, kolon, akciğer, serviks (rahim ağzı), beyin, kemik iliği ve rektum kanserleridir.

Kanserin Belirtileri Nelerdir?

Kanserin belirtilerini bilmek hastalığın erken teşhisi açısından önemlidir, ancak bu belirtilerin birine veya daha fazlasına sahip olmak kişinin kanser olduğu anlamına da gelmez.

•Açıklanamayan kilo kaybı •Ateş •Halsizlik •Ağrı •Memede veya vücutta hissedilen kitleler •Cilt değişiklikleri •Kanama •Dışkılama veya idrar yapma alışkanlığında değişiklik  •Öksürük ve horlama •Ses kısıklığı •Yutma zorluğu  •Ben ve siğillerdeki değişiklikler   Kanserden Korunma

•Kanserden korunma ve riski azaltma yöntemlerinin geliştirilmesi, kanserin mali, fiziksel ve ruhsal yükünü oldukça azaltacaktır. Ayrıca bu yöntemler kanserin yineleme riskini ya da ikincil kanser ortaya çıkma riskini de azaltacaktır.

•Risk faktörlerinden kaçınmakla; kanser gelişme riski büyük ölçüde azaltılabilmektedir, ancak tüm kanserler önlenebilir değildir.

•Kanserden korunma kanserin tedavisinden daha önemli bir husustur. Korunmada, başta sigara ve alkol olmak üzere, kanser yapıcı çevresel etkenlerden uzak durmak önemlidir. Bunun dışında düzenli spor yapmak, aşırı güneşten ışığından sakınmak, özellikle meyve ve sebze ağırlıklı uygun bir diyet uygulamak ve doğal gıdalarla beslenmek kanser sıklığını azaltabilir.

Kanser Tanısı Nasıl Konur:

Kişilerde; belli yaşlarda belli aralıklarla önerilen belirli tarama testlerinde kanser şüphesi belirirse ya da kanserin belirti ve bulgularından birine sahipse kanser tanısı için doktor tarafından bazı testlerin uygulanması gerekmektedir.Tanı konmasında çeşitli görüntüleme yöntemleri ve biyopsi materyallerinin laboratuvarda histo-patolojik incelenmelerinden faydalanılmaktadır.