Çin’deki yeni tür kuş gribi

Grip A Virüsü H7N9 Hakkında Tüm Bilgiler

En Ölümcül Kuş Gribi Alarm Veriyor, Çin’de yeni bir kuş gribi türü ortaya çıktı, H7N9 adı verilen bu virüs nedir etkileri nedir, tedavi yöntemleri nelerdir?

Çin’in dört ayrı bölgesinde virüse rastlandığı, virüsün yaygın bir şekilde ülkenin doğu ve güney bölgelerinde görüldüğü açıklandı. Yetkililer, virüse yakalananların sekizinin durumunun kritik olduğunu, diğer iki kişinin durumunun ise normal seyrettiğini kaydetti. Çin Sağlık ve Aile Planlama Komisyonu, yaptığı açıklamada, “virüsün insandan insana geçtiğine dair bir bulguya rastlanmadığını” yineledi. Ülkedeki bahar bayramı tatili nedeniyle özel ekiplerin büyük merkezlerdeki hastanelerde teşhis ve tedavi için hazır beklediği ifade edilirken, vakalarda erken teşhisin önemine dikkat çekildi. Çin’de yılbaşından bu yana H7N9 virüsü nedeniyle 25 kişi hayatını kaybetmiş, 113 kişiye kuş gribi teşhisi konulmuştu.

H7N9 kodlu yeni bir kuş gribi virüsü, türünün en ölümcülü olabilir.

Billim dünyası, Çin’de yayılmaya başlayan ve diğer coğrafyalara sıçrama potansiyeli taşıyan yeni bir kuş gribi virüsü ile çalkalanıyor. H7N9 kodunu taşıyan ve kendi türünün en ölümcül virüslerinden biri olarak gösterilen salgın, tespit edildiği Mart ayından bu yana 108 kişiye bulaşmış durumda.

Grip A Virüsü H7N9 Hakkında Tüm Bilgiler

Grip A virüsü H7N9 alt türü, avian veya kuş gribi virüsü olarak da bilinen Grip A virüsünün bir serotipidir. H7, normalde kuş popülasyonları arasında yayılsa da bazı çeşitlerinin insanlara da bulaştığı bilinmektedir. H7N9 virüsünün ilk kez 2013 yılında insanları enfekte ettiği bildirildi. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyla, Çin’de H7N9 virüsü vakalarının sayısı 133’e, bunlardan hayatını kaybedenlerin sayısı ise 43’e ulaştı.[1] Ağustos 2013’te bilim insanları virüsün insandan insana bulaştığı ilk vakayı kamuoyuna bildirdi.

1. İnfluenza A(H7N9) Virüsü nedir?

İnfluenza A H7 Virüsleri normalde kuşlar arasında dolaşımı olan bir İnfluenza virüsü grubudur. İnfluenza A(H7N9) Virüsü daha büyük bir grup olan H7 Virüslerinin alt grubudur. Bazı H7 Virüslerinin (H7N2, H7N3 ve H7N7) nadiren insanları enfekte ettiği görülse de Çin’den gelen son bildirimlere kadar insanlarda H7N9 görüldüğü bildirilmemişti.

2. İnfluenza A(H7N9) Virüsüyle enfekte olmuş insanlarda görülen başlıca semptomlar nelerdir?

Bu güne kadar bu enfeksiyonun görüldüğü çoğu hastada ciddi pnömonilere rastlanılmıştır. Semptomlar arasında ateş, öksürük ve nefes darlığı yer almaktadır. Bununla birlikte İnfluenza A(H7N9) Virüsünün yol açacağı hastalığın tam spektrumu hakkında bilgi hala sınırlıdır.

3. Çin’de bugüne kadar kaç tane insanda İnfluenza A(H7N9) Virüsü vakası rapor edilmiştir?

Bu güne kadar rapor edilen yeni vakalar günlük olarak derlenmekte ve yayınlanmaktadır. Vakalar hakkında en son bilgilere “Hastalık Salgınları Haberlerinden” ulaşabilirsiniz.

4. Bu virüs neden şimdi insanları enfekte ediyor?

İnsanların bu virüsle enfekte olmasına yol açan kaynağı bilmediğimiz için halen bu sorunun yanıtını bilmiyoruz.Bununla birlikte bu virüslerin genlerinin analizi avian (kuş) virüslerinden evrimleştiğini gösterse de bu virüsler memeli türlerde gelişmeye uyum sağlama belirtileri göstermektedir. Bu uyum sağlamanın içinde memeli hücrelerine bağlanma ve memelilerin normal vücut ısılarına yakın (Kuşların vücut ısıları daha fazladır) bir sıcaklıkta büyüme yetisi de yer almaktadır.

5. Küresel anlamda insanların daha önce H7 İnfluenza Virüsleriyle enfekte olmaları hakkında ne biliniyor?

1996 yılından 2012 yılına kadar Hollanda, İtalya, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Meksika ve Birleşik Krallıkta H7 (H7N2,H7N3,H7N7) İnfluenza Virüsüyle enfekte olmuş insanlar rapor edilmiştir. Bu enfeksiyonların çoğu kümes hayvanlarında görülen salgınlarla ilişkili olarak görülmüştür. Bu enfeksiyonların başlıca sonuçları (Hollanda’da görülen bir ölüm vakası hariç) konjuktivit ve hafif üst solunum yolu semptomları şeklinde görülmektedir. Bu güne kadar Çin’de herhangi bir insanın H7 İnfluenza Virüsüyle enfeksiyonu rapor edilmemişti.

6. İnfluenza A(H7N9) Virüsünün İnfluenza A(H1N1) ve A(H5N1) Virüslerinden farkı var mıdır?

Evet. Bu üç virüs de İnfluenza A Virüsü olup ancak hepsi birbirinden farklıdır. H7N9 ve H5N1 hayvanlarda görülen İnfluenza Virüsleri olarak görülmektedir, ancak bazen insanları da enfekte ederler. H1N1 virüsleri normalde insanları enfekte eden ve normalde hayvanları enfekte edenler olarak ikiye ayrılabilir.

7. İnsanlar İnfluenza A(H7N9) Virüsüyle nasıl enfekte olur?

Teyit edilmiş vakaların bazılarının hayvanlarla ya da hayvanların bulunduğu ortamlarla temasları söz konusudur. Bu virüse Şangay’da bir pazarda bulunan güvercinde rastlanılmıştır.Bu güne kadar insanların bu virüsle nasıl enfekte olduğu bilinmemektedir. Virüsün hayvandan insanlara geçme olasılığı incelendiği gibi insandan insana geçme olasılığı da incelenmektedir.

8. İnfluenza A(H7N9) Virüsüyle enfekte olmaktan nasıl korunabilinir?

Hastalığın enfeksiyon kaynağı ve geçiş şekli belli olmamakla beraber enfeksiyondan korunmak için temel hijyen kurallarını uygulamak konusunda ihtiyatlı olmak gereklidir. Bu kurallara el ve solunumla ilgili hijyen ve güvenlik önlemleri dahildir.

El hijyeni:

• Gıdaları hazırlamadan önce, gıdaları hazırlarken ve sonrasında; yemek yemeden önce; tuvaleti kullandıktan sonra; hayvan ve hayvansal atıklarla uğraştıktan sonra; elleriniz kirlendiğinde ve evinizde hasta olan birinin bakımıyla uğraştıktan sonra ellerinizi yıkayınız.El hijyeni enfeksiyonun size geçmesini ve hastanelerde hastalara geçmesini engeller.

• Elleriniz gözle görünür şekilde kirlendiğinde ellerinizi akan suda sabunla yıkayınız; eğer elleriniz gözle görünür şekilde kirli değilse ellerinizi yine sabunlu su ya da alkol bazlı el temizleyicisi ile yıkayınız.

Solunum hijyeni:

• Öksürük ve hapşırıktan sonra ağzınızı ve burnunuzu bir medikal maske, mendil ya da giysinizin kolu ya da büktüğünüz dirseğinizle kapatınız; mendili kullandıktan hemen sonra ağzı kapalı bir çöp kutusuna atınız; solunum yolu salgılarıyla temastan sonra el hijyeni konusunda gerekenleri yapınız.

9. Et yemek güvenli midir ? Örneğin; kümes hayvanları ya da domuz ürünlerini yemek güvenli midir?

İnfluenza virüsleri iyice pişirilmiş gıdalardan geçmemektedir. Normalde yemek pişirmek için kullanılan ısılarda/sıcaklıklarda İnfluenza Virüsleri inaktive oldukları için(gıdaların her yerinde ısı 70°C’ye ulaşacak –çok sıcak olacak- ve “pembe” bölümler kalmayacak şekilde )uygun bir şekilde hazırlanmış ve pişirilmiş etleri yemek, bunlara kümes hayvanları ve avladığınız kuşlar da dahil, güvenlidir. Hastalanmış hayvanlar ve hastalık sonucu ölmüş olan hayvanlar yenmemelidir. Salgın yaşanan bölgelerde et ürünleri uygun bir şekilde hazırlanıp pişirildiği ve işlendiği sürece güvenle tüketilebilir. Çiğ et, iyi pişirilmemiş ve kan içeren yemekler yüksek risk içeren uygulamalar olup bunlardan kaçınılmalıdır.

10. İnsan vakaların kaydedildiği bölgelerde canlı hayvan pazarlarını ve çiftlikleri ziyaret etmek güvenli midir?

Canlı hayvan pazarlarını ziyaret etiğinizde hayvanlarla ve hayvanlarla temas eden yüzeylerle temastan kaçınınız. Eğer bir çiftlikte yaşıyor ve yemek için hayvan yetiştiriyorsanız, örneğin; domuz ve kanatlı hayvanlar gibi, çocukların ölü ve hasta hayvanlardan uzak olmasını, hayvan türlerinin mümkün olduğunca birbirinden ayrı kalmalarını ve hayvanlarda görülen herhangi bir hastalık ve ölüm vakasını acilen yerel yetkililere bildirilmesini sağlayınız. Hasta ya da ölü hayvanlar kesilmemeli ve gıda olarak tüketilmek üzere hazırlanmamalıdır.

11. İnfluenza A(H7N9) Virüsü için bir aşı var mıdır?

Halihazırda İnfluenza A(H7N9) enfeksiyonuna karşı herhangi bir aşı yoktur. Ancak virüsler görülen ilk vakalardan izole edilmiş ve karakterize edilmiştir. Bir aşının geliştirilmesinde ilk adım aşının içine girecek olan virüs adayların seçilmesidir. DSÖ, kendi ortaklarıyla birlikte mevcut İnfluenza A(H7N9) Virüslerini en iyi aday virüsü belirlemek için karakterize etmeye devam etmektedir.

12. İnfluenza A(H7N9) Enfeksiyonu için bir tedavi var mıdır?

Çin’de gerçekleştirilen laboratuar testlerin sonuçları İnfluenza A(H7N9) Virüslerinin nörominidaz inhibitörler (oseltamivir ve zanamivir) olarak bilinen anti-İnfluenza ilaçlarına karşı duyarlı olduğunu göstermiştir.Bu ilaçlar hastalığın başlangıç aşamasında verilirse mevsimsel İnfluenza Virüslerine ve İnfluenza A(H7N9) Virüsü enfeksiyonlarına karşı etkili olduğu kabul edilmektedir. Ancak, bu olayda, bu ilaçların H7N9 enfeksiyonuna karşı kullanımıyla ilgili henüz bir deneyim söz konusu değildir.

13. Nüfusun geneli İnfluenza A(H7N9) Virüsüyle ilgili olarak risk altında mıdır?

Toplumda bu hastalığın yayılmasıyla ilgili olarak önemli bir riskin bulunup bulunmadığıyla ilgili bir tespitte bulunmak için elimizde yeterli bilgi yoktur. Bu olasılık devam etmekte olan epidemiyolojik incelemenin konusunun oluşturmaktadır.

14.Sağlık çalışanları İnfluenza A(H7N9) Virüsüyle ilgili olarak risk altında mıdır?

Sağlık çalışanları bulaşıcı hastalıklara yakalanmış hastalarla sıkça temasta bulunurlar. Bu nedenle DSÖ uygun enfeksiyon önleme ve kontrol önlemlerinin sürekli olarak sağlık tesislerinde uygulanmasını ve sağlık çalışanlarının sağlık durumlarını yakından takip edilmesini önermektedir. Bu standart önlemlerle birlikte şüpheli ya da teyit edilmiş İnfluenza A(H7N9) enfeksiyonu vakalarının bakımıyla uğraşan sağlık çalışanları ilave önlemler alması gerekmektedir:

15. Ne tür incelemelere başlanmıştır?

Yerel ve ulusal sağlık otoriteleri diğer önlemler arasında aşağıdaki önlemleri almaktadır:

• Kaynağı bilinmeyen pnömoni vakalarının erken tespiti ve yeni vakaların laboratuar teyidi için geliştirilmiş sürveyansı;

• Bilinen vakaların temaslıları ve şüpheli vakaların değerlendirilmesini içeren epidemiyolojik incelemeler;

• Enfeksiyonun kaynağını tespit edebilmek için hayvan sağlığı otoriteleriyle yakın

16. Bu İnfluenza Virüsü bir pandemik tehdit oluşturur mu?

İnsanları enfekte edebilme olasılığına sahip hayvanlarda görülen herhangi bir İnfluenza Virüsü teorik olarak pandemiye yol açma riski oluşturur. Ancak, İnfluenza A(H7N9) Virüsünün pandemiye yol açabileceği konusu bilinmemektedir.Hayvanlarda görülen İnfluenza Virüsleri nadiren insanları enfekte etse de pandemiye yol açığı görülmemiştir.

17. Çin’e seyahat etmek güvenli midir?

Çin’de tespit edilen vaka sayısı oldukça azdır. DSÖ’ce Çin’i giden yolculara ya da Çin’den ayrılanlara yönelik herhangi bir seyahat kısıtlaması uygulanmasını tavsiye edilmemektedir.

18. Çin malları güvenli midir?

Çin’de görülen son vakaların Çin mallarıyla bir bağlantısının olup olmadığına yönelik bir kanıt bulunmamaktadır. DSÖ şimdilik herhangi bir ticari kısıtlama getirilmesini önermemektedir.

Çeviri:Emin Ali BALTACI

Dünya Sağlık Örgütü liderliğindeki bilimdamları topluluğunun, Çin Hükümeti’nin desteği ile yaptığı 5 günlük çalışmadan bir sonuç çıkmazken, virüsün Çin dışına çıkarak Tayvan’da da tespit edilmesi, endişeleri iyice arttırımış durumda. Tayvan Salgın Kontrol Merkezi, virüsü taşıyan kişinin Çin’den yeni dönmüş olduğunu belirtirken, ateş ve halsizlik gibi temel belirtilerin dönüşten sonraki 3 gün içerisinde görünmeye başladığı ve ilgili kişinin izole bir ortamda tedavi altına alındığını açıkladı.

İnsandan insana bulaşıp bulaşmadığı henüz tespit edilemeyen virüsün, son derece karmaşık ve olağandışı bir şekilde tehlikeli olduğu bildiriliyor. Daha önceki kuş gribi vakalarında hastalık, virüsü taşıyan kuş ya da kanatlı hayvandan insana geçerken, H7N9’un insandan insana bulaşabileceği ihtimali oldukça kuvvetli olarak değerlendiriliyor. Resmi merciler tarafından kesin olarak kabul görmüş olmasa da, hastalığa yakalananların yarısının herhangi bir  hayvan ile temas kurmadığı dolayısıyla virüsü hastalığa daha önce yakaklanmış başka insandan kapmış olabilecekleri üzerinde duruluyor.

Tavuklar arasında yayıldığı düşünülen HN79’la ilgili vakaların zamanla artış göstereceği tahmin edilirken, kaynağın bir an önce tespit edilmesi ve gerekeli önlemlerin alınması gerektiğini söylüyor grip uzmanları. Kümes pazarından alınan tavuk, ördek ve güvercin örneklerinde yapılan H7N9 testlerinin pozitif çıktığı ancak bu hayvanlar bir yerde sabit kalmaktan ziyade  göçebe oldukları için virüsün yayılma noktası için kimse net bir şey söyleyemiyor. İş ya da turistik amaçla Uzakdoğu ülkelerine seyahat etmeyi planlayanaların, gidecekleri bölgeyle ilgili virüs riskini gözden geçirmelerinde fayda var.

Avrupatv