Bağırsak Sağlığı: Kanatlı Yetiştirmede Antibiyotik Kullanımının Azaltılması


Bağırsak Sağlığı: Kanatlı Yetiştirmede Antibiyotik Kullanımının Azaltılması(*)

Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Son yıllarda, market ve tüketicilerin yetiştiricilerin performansını izlemeleri AB’de antibiyotik büyütme faktörlerinin yasaklanmasıyla birlikte çiftlik antibiyotik kullanımını azaltması baskısı giderek artıyor. Hayvancılıkta antibiyotiklerin azaltılmasına doğru ilerlerken, bağırsak sağlığını korumak ve hastalık baskısını başka yollarla giderme daha önemli hale geliyor.

Broiler üretimi, yüksek bir büyüme oranının yanı sıra düşük bir yem dönüşüm oranı elde etmeye odaklanırken, damızlıkçılar ve yumurtacılar kanatlı başına canlı kuluçkalık yumurta veya kanatlı başına yumurta sayısına odaklanır. Hangi üretim yöntemi kullanılırsa kullanılsın, kanatlı kalitesi ve performansı arasındaki temel bağlantı bağırsak sağlığıdır. Basit bir ifade ile, sağlıklı bir gastrointestinal (GI) sistem, hayvanların yemlerinden maksimum miktarda besin maddesini sürdürülebilir bir şekilde sindirebilmeleri ve emebilmelerini dolayısıyla bu besinleri büyüme veya yumurta üretimi için kullanabilmelerini sağlayan bir sistemdir.

Aşağıdakiler gibi birçok faktör bu süreci etkileyebilir:

• Dengeli bir bağırsak mikrobiyotası,

• Hastalık baskısı,

• Villilerin uzunluğu ve yüzey alanı,

• Kript derinliği,

• Mukozal bağışıklık 

• Bağırsağı kaplayan mukoza tabakasının kalınlığı ve bütünlüğü

Bağırsak sağlığının anahtarı

Bir hastalık tehdidinde, büyüme veya yumurta üretiminde harcanacak metabolik enerjinin çoğu, bağışıklık tepkisini modüle etmeye ve enfeksiyonla savaşmaya yönlendirilecektir. Sürünün bağırsak sağlığını korumak, hastalıkların neden olduğu üretim kayıplarını en aza indirecek dolasıyla antibiyotik ihtiyacının azaltılmasını sağlayacaktır. İdeal bağırsak sağlığının anahtarı mikrobiyom çeşitliliğidir.

Mikrobiyom çeşitliliği önemlidir 

Bir tavuğun mikrobiyomu, bakteri, mantar veya protozoa gibi GI kanalında bulunan tüm mikroorganizmalardan oluşur. Bu organizmler, tıpkı yağmur ormanlarının kendi hassas ekosistemi olması gibi, o canlıya özgü bir ortam oluşturmak için etkileşime girerler. Daha fazla tür çeşitliliğine sahip olmak, hayvan için birçok yönden faydalıdır. Mikrobiyom, bağışıklık sistemi tarafından tanınan ve daha sonra onu eğiten, böylece tavuğun gelecekte bu organizmlere tepkisinin türü ve yoğunluğu üzerinde bir etkiye sahip olan “yabancı” organizmlerden oluşur. Daha fazla çeşitlilikte mikroorganizmaya sahip olmak, daha güçlü ve daha istikrarlı bir bağışıklık sistemi demektir. Bu da hayvanların hastalık baskısı ve ortaya çıktığında stres ile daha iyi başa çıkabilecekleri anlamına gelir. Bağırsakların mikrobiyal çeşitliliğinin iyileştirilmesi, canlıda bakteri türleri arasında rekabet olmasını sağlar. Böylece, optimum ortamda olmayan türler, yeterince üreyemez veya çoğalamaz. Çok çeşitli yararlı organizmaların mevcut olması patojenik bakterilerin gelişme olasılığının daha düşük olduğu anlamına gelir. Çeşitliliğin mevcut farklı mesleklerin sayısı olduğu bir köydeki insan nüfusu ile aynı anlamda düşünülebilir. Doğal afet gibi bir durum meydana geldiğinde, farklı becerilere sahip çok sayıda insanın varlığı, köyün kendini yeniden inşa etme ve sürdürme konusunda daha yetenekli olduğu anlamına gelir. Tavuğun bağırsağındaki türlerin çeşitliliği ne kadar fazla olursa, bir hastalık tehdidinin daha büyük bir sorun haline gelmesini o kadar önleyebilir.

DİĞER HABERLER
Broilerlerde Campylobacter Azaltılması

C:\Users\toshıba\Desktop\003_546_IMG_MOS.jpg

Dost organizmlerle civcivin bağırsaklarını desteklemek

Doğal bir ortamda, civcivin bağırsağı, dikey iletim yoluyla annenin GI kanalından mikroorganizmalarla tohumlanacaktır. Kuluçkadan çıkarken aynı zamanda erken yaşamlarını annenin dışkısını içeren bir ortamda geçirerek mikrobiyomunun transferine ve civcivin bağırsağında kolonizasyona izin vereceklerdir. Modern yeticilik uygulamaları, damızlık yumurtaları kuluçkahanelerde kuluçkalanır. Bu da mikrobiyotanın transovaryan geçişe veya kabuk kontaminasyonu nedeniyle aktarılma fırsatını azaltır. Birçok çalışma, düşük dozlarda uygun bakterilerin bile patojen kolonizasyonuna karşı direnci önemli ölçüde artırabildiğini göstermiştir. Günlük civcive probiyotik verilmesi, çeşitli mikroflora popülasyonunun gelişmesini sağlar ve iyi bir bağırsak sağlığı için temel oluşturur. Kontamine yumurta kabuğu civciv için ilk tohum stoğu olduğundan, dikey geçişin önemi göz ardı edilemez. Damızlık stokun mikrobiyomunu değiştirmek, civcivin bağırsak sağlığını etkilemek için ilk fırsatı sağlar.

Uygun bir ortamı oluşturmak

Bağırsakta uygun bir mikroorganizma popülasyonu oluşturulduktan sonra, çevredeki ortamın büyümesi ve çoğalması için uygun olduğundan emin olmak önemlidir. Yararlı mikrofloraların çoğu aside toleranslıdır ve bu nedenle daha düşük bir pH’ta en iyi şekilde büyürken E. Coli, Salmonella, Clostridia ve Campylobacter gibi potansiyel olarak patojenik organizmalar asidik koşullara tolerans göstermez. Tamponlanmış zayıf bir organik asit bileşiğinin verilmesi, patojen bakterilerin rekabet açısından dezavantajlı olmasını sağlar ve böylece bağırsak sağlığının gelişmesi için faydalı organizmerin gelişmesine izin verir. Zayıf bir asit kullanmak ayrıca bileşiğin proventrikül ve taşlıktan geçerken inaktive olmamasını sağlayarak ince bağırsağa ulaşmasını ve maksimum fayda sağlamamış olur. Bağırsak duvarının uygun bakterilerle kolonizasyonu devam ederken, organizmler yüzey üzerinde birbirine bağlı bir tabaka oluşturmak için bağırsak epiteline bağlanır ve böylece patojenlerin bağlanma ve kolonileşme erişimini engelleyen bir bariyer oluşturur. Azalan patojen kolonizasyonu ile hastalık baskısı minimize olacak ve böylece antibiyotik kullanımına olan ihtiyaç da azalacaktır.

Zararlı organizmleri elemine etmek

Yemle bağırsakta sağlıklı bir mikroorganizma popülasyonu oluşturabilir. Ancak hayvanın yaşamı boyunca bağırsak ortamında hafif değişikliklere neden olan aşılama, yumurtlama vb stres faktörleri olacaktır. Performansta düşüşe neden olan zorlukları önlemek için hayvanın yaşamı boyunca uygun bağırsak koşullarını doğru mikrobiyal tür dengesi ile sürdürmek çok önemlidir. Denge, zararlı bakterileri ortadan kaldıran Saccharomyces cerevisiae elde edilen mannoz bakımdan zengin ürün ve benzeri seçici bir dışlama yapan ürünlerle ile sağlanabilir. Bir patojenin hastalığa neden olması için öncelikle bağırsak epiteline yapışması gerekir. Bunu, bağırsak hücre duvarındaki spesifik karbonhidrat moleküllerini tanıyan tip 1 fimbria projeksiyonları yoluyla yapar. Patojen bir kez bağlandıktan sonra çoğalabilir ve bu da iltihaplanmaya, villus yapısının değişmesine ve hayvanda emilimde azalmaya yol açabilir. Tarihsel olarak antibiyotikler, canlıda istenmeyen organizmaları uzaklaştırmak için kullanılmıştır, ancak bunların spesifik olmayan doğası, patojenler “ayıklanırken”, diğer yararlı organizmaların da uzaklaştırıldığı anlamına geliyordu. Bağırsak antibiyotik kullanımından sonra yeniden kolonize edildiğinden, mikrobiyal çeşitlilik büyük ölçüde azalır ve yukarıda tartışılan ve çeşitlilik eksikliğinden kaynaklanan sorunlara yol açar.

DİĞER HABERLER
Mantar kooperatifi kurmak için hemşireliği bıraktı

Kapsamlı program

Civcivin ilk gününden itibaren bağırsak sağlığı korunabilirse, kanatlı performansına en büyük faydayı sağlayacaktır. Damızlıkçılar, kuluçkalık yumurtaları üretir ve kuluçka ederken biyogüvenlikten taviz vermezlerse canlının kısmen bağırsak sağlığı sorunları ile mücadele edebilirler. Protein açısından zengin yem, sindirilmemiş besinlerin bağırsağın sonuna ulaşmasına neden olabilir. Bu daha sonra, patojen bakterilerin çoğalması için disbakteriyosis ve diğer bağırsak sağlığı sorunlarına neden olan bir substrat görevi görebilir. Sonuç olarak mikrobiyomda meydana gelen değişiklikler, civcivin dengesiz bir mikroorganizma profili miras almasına yol açarak kötü bir başlangıca ​​neden olur.

Bağırsak sağlığı iyi olan bir hayvan, herhangi bir strese maruz kaldığında performansta minimum düzeyde kayba yol açar. Antibiyotikler, hastalık salgını vakalarında oynayacakları çok önemli bir role sahipken, sürdürülebilen bir biyogüvenlik programı pre ve probiyotik uygulamaları, organik asitler gibi doğal destekler ve bağırsak sağlığı yönetiminin birçok ticari sürüde antibiyotik kullanımına olan ihtiyacı azalttığı ve aynı zamanda performansı artırdığı gösterilmiştir. Resmi otorite ve tüketiciler, üreticileri antibiyotik kullanımını azaltmak için daha fazlasını yapmaya zorlarken, kümes hayvanı ürünlerine olan talep de artmaya devam edecektir. Başarının anahtarı muhtemelen yeni fikirlerde üretmektir. ancak bağırsak sağlığını sağlamak hayati önem taşır ve kesinlikle yardımcı olacaktır.

(*) PoultryWorld – Gut health: Reducing antibiotic use in poultry production
Emily Marshall, Poultry Coordinator, Alltech

Önerilen Kaynaklar

  1. Bach Knudsen KE et al.(2018):Impact of Diet-Modulated Butyrate Production on Intestinal Barrier Function and Inflammation. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30322146 
  2. Bedford,A.and Gong,J.(2017): Implications of butyrate and its derivatives for gut health and animal production https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405654517301397
  3. Demirözü K.(1978) : Bir Broiller Sürüsünde Enteritisle Seyreden Olayda İzole Edilen Catenobacterium filamentosum. Pendik Vet.Bak.Ser. Enst. Dergisi, X(1),56-60, Ayrı Baskı. 16.06.1978 Aylık, 26.10.1978 ve 26..Ekim.1978 Türk Mikrobiyoloji Cemiyetinin 18. Ulusal Kongresinde tebliğ edildi.
  4. Demirözü, K.(1980): Kanatlıların Coliform Enfeksiyonlarından İzole edilen E. coli Suşlarının Biyokimyasal ve Antibiyotik Duyarlılık Özelilikleri Üzerine İnceleme (Uzmanlık tezinden özetlenmiştir). Pendik Vet. Mik. Enst. Derg. XII(2)62-70
  5. Demirözü, K.(1981): Tavukların Necrotic Enteritisi. Pendik Vet. Mik. Enst. Derg. XIII(2)31-37. 
  6. Demirözü,K.; İstanbulluoğlu,E.(1983):Mikotik Enfeksiyonlar. Kanatlı Hayvanların İnfeksiyöz Hastalıkları ve Laboratuar Teşhis Yöntemleri.(Ed. Güven,S.; Sarısayın, T.; Nadas; Ü. G. ve Demirözü K.), Pendik Vet.Kont.ve Araşt. Enst. Yayınları No:7. İstanbul, 152-162. 
  7. Onar, E.ve Demirözü, K.(1986): Tavukların Bitmeyen Derdi: Coccidiosis? İstanbul. 
  8. Onar, E. ve Demirözü, K.(1987): Coccidiosis’den Korunmada Sağlık Önlemeleri, Dezenfeksiyon ve İzolasyon Tek Başına Yeterli mi? Çiftlik Dergisi,35:47-50.
  9. Demirözü, K.ve Onar, E.(1987): Ülkemizde Kullanılan Anticoccidialler. Çiftlik Dergisi,39:52-54.
  10. Demirözü, K.(1987): Shuttle Programı. Çiftlik Dergisi,39:55-56.
  11. Demirözü, K.(1988): Tavukların Önemli Viral Hastalıkları ve Sorunları. Tavuk Hastalıkları Teşhis,Aşılar ve Uygulamaları Semineri. (Ed. Demirözü, K. ve Nadas, Ü.G.), Pendik,09-11.Haziran.1987. Pendik Hayv. Hast. Merk. Araşt. Enstitüsü Yayınları 8, 40-62. 
  12. Demirözü, K. (1988): Tavukçunun El Kitabı, Kartal Kimya Yayını, 133 Sayfa, İstanbul.
  13. Demirözü, K. (1989) : Sağlıklı Tavukların İnce Bağırsak İçeriklerinde C. Welchii Mikroorganizmalarının Aranması ve Bunun Tavuk Enterotoksemileri Bakımdan Önemi(Doktora Tezi).Pendik Hayv.Hast.Merk.Araşt. Enstitüsü Dergisi XX(2) 15-34.
  14. Demirözü, K.(1989): Mikotoksin Kontrolü; Arkasındaki Gerçekler.-Çeviri- Tavukçunun Sesi Dergisi. Tavukçuluk Bülteni, 45:15-16.
  15. Demirözü, K.(1996): Coccidiosis’te Koruma, Kontrol ve Savaş. 27-29,Kasım.1996 Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Kümes Hayvanları Sempozyumu, Adana. 22 Sayfa. 
  16. Demirözü,K., Yargeldi,K., Karaoğlan, Ö.(2004 ):Bir Fitobiyotik Olan Bıomın® PEP 1000’nin Broilerlerde Etkinliğinin Denenmesi. PEP Teknik Kitapcığı ,21-28 ve Doğal Seçenekler Seminerleri, Bolu-Bandırma. 
  17. Demirözü, K.(2004): Temel İmmunoluji. Topkim yayını, İstanbul.
  18. Demirözü, K.(2005): Çağdaş Hayvan Üretiminde Bilinçli Beslenmede Doğal Alternatifler. Çiftlik Dergisi Röpotaj.
  19. Demirözü, K.(2010): Bilinçli Beslenmede Doğal Destek Ürünler. Çiftlik Dergisi 311,58-63 
  20. Demirözü, K.(2011): Broiler Piliçlerde Kimi Bağırsak Sorunları II, Çiftlik Dergisi Nisan- 2011,326 (38-39). 
  21. Demirözü, K.(2015): Bağırsak Sağlığı İçin Hayvansal Katkılar-Çeviri- https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=77519 07.07.2015 tarihinde  ve Çiftlik Dergisi 2015 (377) 30-31 yayınlandı.
  22. Demirözü, K. (2016): Antibiyotiklere Alternatif Alternatif   Arayış(çeviri). www.ciftlikdergisi.com.tr/antibiyotiklere-alternatif-arnayisi.html   https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=103631 ,  07.11.2016 yayınlandı.
  23. Demirözü, K.(2017): Tavuk Bağırsak Sağlığının Korunması-Çeviri- https://www.ciftlikdergisi.com.tr/tavuk-bagirsak-sagliginin-korunmasi.html,   26.03.2017 yayınlandı
  24. Demirözü, K. (2017) : Üreticilerin Antibiyotik Kısıtlamasına Yanıt Olarak Yeni Stratejileri Çeviri). https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=109360  03.02.2017 yayınlandı. 
  25. Demirözü, K. (2018) : Antibiyotiksiz Üretimde Bağırsak Sağlığının Önemi –Çeviri-https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=125981, 13.03.2018 yayınlandı.
  26. Demirözü, K. (2018):Bütirat Broilerlerde Nekrotik Enteritisi Hafifletir (Çeviri).   https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=124912 14.01.2018 yayınlandı.
  27. Demirözü,K.(2018): Bağırsak Sağlığında Fırsatlar Ve Sorunlar (Çeviri). 17.09.2018 tarihinde yayınlandı.  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=129495
DİĞER HABERLER
Tüketici, tavuk etinde yapılan sahteciliklerden nasıl korunabilir?

 27. Moquet et al. (2018) .Butyrate presence in distinct gastrointestinal tract seg-ments modifies differentially digestive processes and amino acid bioavailability in young broiler chickens.  

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29077956

  28. Demirözü, K.(2019): Bağırsak Sağlığında Butirat Kullanımı. :  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/?p=131918 21.03.2019 tarihinde yayaınlandı.

  1. Demirözü, K.(2019): Kanatlılarda Bağırsak Sağlığı: Bütünsel Bir Yaklaşım(çeviri) 26.04.2019 tarihinde. https://www.ciftlikdergisi.com.tr/kanatlilarda-bagirsak-sagligi-butunsel-bir-yaklasim.html   yayınlandı

Demirözü, K.(2020): Kanatlılarda Bağırsak Sağlığı Nasıl Korunur? Manu De Laet, How to secure gut health in poultry? – PoultryWorld https://www.poultryworld.net › Health › Articles  https://www.ciftlikdergisi.com.tr/kanatlilarda-bagirsak-sagligi-nasil-korunur/   26.07.20020 tarihinde yayınlandı (Özetlenerek çeviri).


22 Ocak 2021. 22:44
0 0 Oylar
Okuyucu puanı
Abone ol
Bildir
guest

1 Yorum
Eskiler
En Yeniler
Inline Feedbacks
Bütün yorumları gör
bilim sever
3 yıl önce

harika ve açıklayıcı bir yazı bagirsak sağlığı ile alakalı tüm sorularıma yanıt buldum teşekkür ederim

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
1
0
Düşünceleriniz bizim için önemlidir, lütfen yorum bırakınız.x